لطفا منتظر باشید ...
زيارت اربعين
اربعين،چهلمين روز شهادت امام حسين عليه السلام است كه جان خود و يارانش رافداىدين كرد.از آنجا كه گراميداشت خاطره شهيد و احياء اربعين وى،زنده نگهداشتن نام و ياد و
راه اوست و زيارت،يكى از راههاى ياد و احياء خاطره است،زيارت امام حسين «ع »بويژه در روز
بيستم ماه صفر كه اربعين آن حضرت است،فضيلت بسياردارد.امام حسن عسكرى «ع »در حديثى علامتهاى «مؤمن »را پنج چيز شمرده است:نمازپنجاه و يك
ركعت،زيارت اربعين،انگشتر كردن در دست راست،پيشانى بر خاك نهادن و«بسم ا...»را در
نماز،آشكارا گفتن:«علامات المؤمن خمس:صلاة احدى و خمسين وزيارة الاربعين...» (1) زيارت
اربعين كه در اين روز مستحب است،در كتب دعا آمده است و به اينگونه شروع مى شود:
«السلام على ولى الله و حبيبه...»كه اين متن،از طريق صفوان جمال از امام
ادق «ع »روايت شده است.زيارت ديگر آن است
كه جابر بن عبد الله انصارى در اين روز خوانده
است و متن زيارت بعنوان زيارتنامه آن امام در نيمه ماه رجب نقل شده و با جمله «السلام
عليكم يا آل الله...»شروع مى شود. (2) مورخان نوشته اند كه جابر بن عبد الله انصارى،همراه
عطيه عوفى موفق شدند كه درهمان اولين اربعين پس از عاشورا به زيارت امام
حسين «ع »نائل آيند.وى كه آن هنگام نابينا شده بود،در فرات غسل كرد و خود را خوشبو
ساخت و گامهاى كوچك برداشت تاسر قبر حسين بن على «ع »آمد و با راهنمايى عطيه،دست
روى قبر نهاد و بيهوش شد،وقتى به هوش آمد،سه بار گفت:يا حسين!سپس گفت:«حبيب لا
يجيب حبيبه...»آنگاه زيارتى خواند و روى به ساير شهدا كرد و آنان را هم زيارت نمود. (3)
زيارت پياده
آنچه در راه طلب خسته نگردد هرگز
پاى پر آبله و باديه پيماى من است
پاى پر آبله و باديه پيماى من است
پاى پر آبله و باديه پيماى من است
خطر را به جان مى خرد،پياده روى براى زيارت سيد الشهدا،ثواب بسيار دارد ومورد تاكيد
پيشوايان دين است.اما صادق «ع »فرموده است:«من خرج من منزله يريدزيارة قبر الحسين بن
على «ع »ان كان ماشيا كتبت له بكل خطوة حسنة و محا عنه سيئة...» (4) هر كس به قصد زيارت
امام حسين «ع »،پياده از خانه اش خارج شود،خداوند در مقابل هرگام،براى او حسنه اى
مى نويسد و گناهى از او مى زدايد.يكى از زائران هميشگى حسين «ع »كه هر ماه آن حضرت را زيارت مى كرده،بخاطرپيرى و
ناتوانى،يك بار نتوانست برود.نوبت بعد كه پياده پس از چند روز راهپيمايى به حرم مى رسد و
سلام مى دهد و نماز زيارت مى خواند،در خواب،آن حضرت را مى بيندكه به وى مى گويد:چرا
به من جفا كردى،تو كه نيكوكار بودى... (5) اين شدت عنايت ائمه را به زائر پياده مى رساند.
معاوية بن وهب(از اصحاب امام صادق عليه السلام)مى گويد:خدمت آن حضرت رسيدم.در مصلاى خود در خانه اش نشسته بود و پس از نماز باخداوند راز
و نياز مى كرد.از جمله(در دعا نسبت به زائران قبر حسين «ع »)مى گفت:«خداى زائران قبر حسين را بيامرز،اينان كه در اين راه،پول خرج مى كنند،بدنهاى خود رادر
اين راه در معرض قرار مى دهند...خدايا رحمت كن بر چهره هايى كه آفتاب،رنگ آنهارا تغيير
داده،صورتهايى كه متوجه قبر ابا عبد الله است،چشمهايى كه در محبت ما اشك مى ريزد...
خدايا اين جانها و بدنها را به تو مى سپارم،تا كنار حوض كوثر به هم برسيم...» (6) اين سنت
زيارت پياده،از زمان ائمه بوده و تاكنون نيز ادامه دارد و اجر بيشمارى براى آن نقل شده است.
فاضل دربندى مى نويسد:اين پياده بودن،يا به جهت فقير بودن زائراست كه نشان مى دهد
اين
زيارت،برخاسته از شوق و محبت است،يا به جهت آنست كه زائر،خود را در برابر سلطان اقليم
جوانمردى و خورشيد سپهر عصمت و شهادت كوچك مى شمارد و در راه او،رنج سفر پياده را بر
خود هموار مى كند و هر دو ارزشمند است. (7) در عراق،از سالها پيش چنين رسم است كه
هيئتها،دسته ها و كاروانهايى كوچك يابزرگ،در ايام خاصى از بصره،بغداد و عمدتا از نجف،
براى زيارت كربلا پياده حركت مى كنند.بويژه در ايام زيارتى خاص مثل نيمه شعبان،اول
رجب،ايام عاشورا و اربعين بيشتر و پر شكوهتر است
و اغلب،راه كنار ساحل فرات را انتخاب
مى كنند كه از نجف تاكربلا 18 فرسنگ است و چند روز طول مى كشد.در اين كاروانهاى
زيارتى پياده،علماى بزرگ هم شركت مى كردند،همچون ميرزاى نايينى،آية ا...كمپانى،سيد
محسن امين،وبسيارى از علماى معاصر.در اين مسير،ديدار با عشاير و فعاليتهاى تبليغى هم
انجام مى گرفت و شعارهايى هم مطرح مى شد و روضه خوانى برگزار مى گشت.در ايام حكومتها بعثيها،اين پياده رويهاى پر شكوه،آن هم از طريق جاده غير رسمى كنار
فرات،رنگ مبارزه و مخالفت با رژيم عراق هم به خود مى گرفت و يك بار هم در ايام اربعين
حسينى در سال 1397 ق.به درگيريهاى سخت ميان نيروهاى بعثى با انقلابيون شيعه و
كاروانهاى زيارتى در طول راه و در حرم ابا عبد الله الحسين «ع »انجاميد و كشته ها ومجروحان
بسيارى داد، (8) و به «اربعين خونين »معروف شد.
در كوى عشق،درد و بلا كم نمى شود
تيغ شهادتست دل گرم را علاج
قاصد،تسلى دل عاشق نمى دهد
شوق حرم به قبله نما،كم نمى شود (9)
از باغ خلد،برگ و نوا كم نمى شود
اين تشنگى به آب بقاء كم نمى شود
شوق حرم به قبله نما،كم نمى شود (9)
شوق حرم به قبله نما،كم نمى شود (9)
1-بحار الانوار،ج 98،(بيروت)ص 329،المزار،شيخ مفيد،ص 53.2-مفاتيح الجنان،زيارت اربعين.3-منتهى الآمال،ج 1،حوادث اربعين،نفس المهموم ص 322،بحار الانوار،ج 98،ص 328.4-بحار الانوار،ج 98،ص 28،المزار،شيخ مفيد،ص 30.5-همان،ص 16.6-همان،ص 52 و 8.7-اسرار الشهادة،فاضل دربندى،ص 136،(چاپ سنگى)
8-شرح مبسوط ماجرا در كتاب «انتفاضة صفر الاسلاميه »از رعد الموسوى آمده است.9-كليات صائب تبريزى،غزل 1523.
