آيه: 110 ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَاهَدُواْ وَصَبَرُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ
ترجمه:
پس قطعا پروردگار تو براي كساني كه پس سختي ها(يي كه از كفار ديدند براي حفظ آيين يا توبه ) هجرت كرده وبه جهاد برخاسته وپايداري نمودند، همانا پروردگارت از آن پس قطعا آمرزنده مهربان است .نکته ها
با نگاه به آيات گذشته مي فهميم كه مسلمانان به چند گروه تقسيم مي شدند:.1- گروهي كه زير شكنجه كفار جان دادند و كلمه اي كفرآميز به زبان نياوردند. مثل پدر و مادر عمار.2- گروهي كه ايمان قلبي داشتند ولي براي نجات جان خود تقيّه كردند.مثل عمار.3- گروهي كه بعد از ايمان ، كافر و به اصطلاح مرتّد شدند.4- گروهي كه بعد از گرفتار فتنه و انحراف شدن ، با هجرت و جهاد و صبر به ايمان برگشته و توبه كردند و دين خود را حفظ كردند.پيام ها:
1- هجرتي ارزش دارد كه همراه با جهاد و صبر و مقاومت باشد وگرنه نوعي فرار است . (هاجروا جاهدوا صبروا)2- اسلام بن بست ندارد و هرگونه انحراف و فتنه را مي توان جبران كرد. (مرتد نيز مي تواند ايمان آورده و توبه كند) (582) 3- شرط دريافت مغفرت و رحمت الهي ، جهاد و مقاومت است . (من بعدها لغفور رحيم ) مرتد دو گونه است 1582-; مرتد فطري و آن كسي است كه از پدر و مادر مسلمان تولد يافته وبعد از قبول اسلام به كفر برگشته است ، كيفر او (بخاطر ضربه اي كه از طريق ارتدادش به جامعهاسلامي و تزلزل عقايد مردم وارد مي شود) قتل و اموالش مصادره و توبه اش پذيرفته نيستمرتد ملّي كه به كسي گويند كه پدر و مادرش به هنگام انعقاد نطفه اش مسلمان نبوده استولي او مسلمان شده و بعد كافر گشته توبه اينگونه مرتد پذيرفته مي شوداما اگر دليلي ديگر بر استثنا نباشد از همين آيه مي توان استفاده كرد كه هر دو مرتد اگر بعد ازانحراف اهل هجرت و جهاد و صبر باشد مورد عفو قرار مي گيرد تفسير اطيب البيان