آيه: 115 إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالْدَّمَ وَلَحْمَ الْخَنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
ترجمه:
جز اين نيست كه (خداوند) مردار و خون و گوشت خوك و آنچه نام غير خدا (به هنگام ذبح ) بر آن برده شده ، بر شما حرام كرده است ، پس هر كس (به خوردن اينها) ناچار شود، بدون آنكه (قصد) تجاوز و تعدي (به حكم خداوند) داشته باشد و يا (از نياز ضروري ) تجاوز كند، (مانعي براي خوردنش نيست ) زيرا كه خداوند بخشنده مهربان است .نکته ها
اين آيه با اندكي تفاوت ، در سوره هاي انعام و نحل كه مكّي هستند و سوره هاي بقره و مائده كه مدني هستند نيز آمده است .كلمه ي ((اهلال )) از ((هلال )) به معناي بلند كردن صدا هنگام ديدن هلال ماه است و چون مشركان هنگام ذبح حيوانات ، نام بت ها را با صداي بلند مي بردند، از اين كار تعبير به ((اهلال )) شده است .. (586) گرچه در اين آيه مواردي از خوردني هاي حرام آمده است ، امّا منحصر در آنها نيست ، بلكه موارد ديگري را پيامبر اكرم (ص ) بيان نموده كه به سفارش خود قرآن بايد بپذيريم . (ما آتاكم الرسول فخذوه و ما نهاكم عنه فانتهوا).(587)
پيام ها:
1- حرام كردن چيزي تنها بدست خداست و كسي حق ندارد از پيش خود يا براساس خرافات و موهومات چيزي را حرام يا حلال كند. (انّما حرّم )2- دليل و فلسفه ي تحريم بعضي خوردني ها، تنها مسائل بهداشتي و مادي نيست ، بلكه دوري از پليدي هاي معنوي ، همچون شرك نيز يك معيار است . (حرّم عليكم الميته ... و ما اهل ّ لغيراللّه )3- حتي خوردن بايد در مدار توحيد باشد. (حرّم ... ما اهل ّ لغيراللّه )4- از قانون الهي و تبصره هاي آن سوء استفاده نكنيد. (فمن اضطرّ غير باغ و لا عاد)5- اسلام بن بست ندارد. در شرايط اضطرار، حكم عوض مي شود. (فمن اضطرّ ... فان ّالّله غفور رحيم )586-تفسير نمونه
587-حشر، 7