آنان بايد در روز قيامت هم بار گناهان خود را به تمامي به دوش كشند و هم بخشي از بار گناهان كساني كه بدون علم آنان را گمراه مي نمايند بدانيد كه چه بد باري را برمي دارند.
نکته ها
اين آيه در مورد رهبران كفر است كه در دنيا با تبليغات دروغين خود سبب گمراهي مردم مي شوند، لذا در قيامت ، هم گناه كفر خود را به دوش مي كشند و هم گناه كساني را كه باعث انحراف آنها شده اند. چنانكه در روايات مي خوانيم :.هر كس راه كجي را ترسيم كند، در كيفر تمام منحرفان شريك است و هر كس راه خوبي را ترسيم كند، پاداش پويندگان آن راه را نيز به او مي دهند بدون آنكه از سهم او چيزي كم شود.
پيام ها:
1- رهبران كفر و ضلالت ، از هيچ تخفيفي در كيفر برخوردار نيستند. (اوزارهم كامله)2- كسي كه ديگران را به گناه دعوت كند، در كيفر آنان نيز شريك است . (من اوزار الذين يضلّونهم )3- رهبران كفر، سهم گناه خود را بطور كامل ، اما سهم گناه پيروان را به مقداري كه در آن نقش داشته اند بر عهده دارند. (كامله ... و من اوزار)4- ريشه ي بسياري انحراف ها، جهل است و دشمن از جهل مردم براي انحراف آنها استفاده مي كند. (يضلّونهم بغير علم )5- جهل ، عذر نيست وعذاب را برنمي دارد. (اوزار الذين يضلّونهم بغير علم )6- گناه ، بار است و چه بد باري . (ساء ما يزرون )