آيه: 9 وَعَلَى اللّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَمِنْهَا جَآئِرٌ وَلَوْ شَاء لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ
ترجمه:
و بر خداست كه راه ميانه (و مستقيم را به مردم نشان دهد) و برخي از آن (راه ها) منحرف است و اگر خداوند بخواهد همه شما را (به اجبار) هدايت مي كند. (ولي اجبار سودي ندارد و سنت و برنامه خداوند بر آزاد گذاشتن انسان ها است .).نکته ها
از اموري كه خداوند بر خود لازم دانسته ، ارشاد وهدايت مردم است . چنانكه مي فرمايد: (ان علينا للهدي ) (500) و در اين آيه مي فرمايد: (علي اللّه قصد السبيل ).كلمه ي ((قصد)) به معناي اعتدال و ميانه روي است و مراد از ((قصد السبيل )) راه ميانه ، يعني راه مستقيم است . چنانكه لقمان ، فرزندش را چنين موعظه مي كند; (واقصد في مشيك ) (501) در راه رفتن معتدل و ميانه باش .پيام ها:
1- در كنار نعمت هاي مادي (كه در آيات قبل آمد)، به نعمت هاي معنوي كه مهم ترين آنها هدايت است توجه كنيم . (و علي اللّه قصد السبيل ) 2- خداوند، تنها راه مستقيم را نشان مي دهد، راههاي انحرافي از سوي خود ماست . (و علي اللّه قصد السبيل و منها جائر)3- خداوند نخواسته تا مردم به اجبار ايمان بياورند. پس انحراف گروهي از مردم نشانه ي غلبه ي آنان بر اراده ي خداوند و يا عجز پروردگار از هدايت آنان نيست . (لو شاء لهديكم اجمعين )4- خداوند انسان را در انتخاب راه آزاد گذارده است . (لو شاء لهديكم اجمعين )500-ليل ، 12
501-لقمان ، 19