ثُمَّ استوص بالتُّجَّار وذوي الصِّناعات، واءوص بهم خيرا: المُقيم منهُم وال مُضطرب بماله، والمُترفِّق ببدنه، فإ نَّهُم موادُّ المنافع، واءسبابُ المرافق، وجُلا بُها من المباعد والمطارح، في برِّك وبحرك، وسهلك وجبلك، وحيثُ لاَ يَلتَئمُ النَّاسُ لمواضعها، ولاَ يَجتَرؤُونَ عَلَيهَا، فَإ نَّهُم سلمٌ لاَ تُخَافُ بَائقَتُهُ، وَصُلحٌ لاَ تُخشَى غائلتُهُ. وتفقَّد اءُمُورهُم بحضرتك وفي حواشي بلاَ دكَ. وَاعلَم مَعَ ذ لكَ اءَنَّ في كثيرٍ منهُم ضيقا فاحشا، وشُحا قبيحا، واحتكارا للمنافع، وتحكُّما في البياعات، وذلك بابُ مضرَّةٍ للعامَّة، وعيبٌ على الوُلاَ ة. فَامنَع منَ الاْ حْتكَار، فَإ نَّ رَسُولَ اللّه صلّى الله عليه وآله منع منهُ. وليكُن البيعُ بيعا سمحا: بموازين عدلٍ، واءسعارٍ لاَ تُجحفُ بالفَريقَين منَ البَائع وَالمُبتَاع. فَمَن قَارَفَ حُكرَةً بَعدَ نَهيكَ إ يَّاهُ فنكِّل به، وعاقبهُ في غير إ سرافٍ.
ششم سيماى بازرگانان و صاحبان صنايع
سپس سفارش مرا به بازرگانان و صاحبان صنايع بپذير، و آنها را به نيكوكارى سفارش كن، بازرگانانى كه در شهر ساكنند، يا آنان كه همواره در سير و كوچ كردن مى باشند، و بازرگانانى كه با نيروى جسمانى كار مى كنند، چرا كه آنان منابع اصلى منفعت، و پديد آورندگان وسايل زندگى و آسايش، و آوردندگان وسايل زندگى از نقاط دور دست و دشوار مى باشند، از بيابانها و درياها، و دشتها و كوهستانها، جاهاى سختى كه مردم در آن اجتماع نمى كنند، يا براى رفتن به آنجاها شجاعت ندارند. بازرگانان مردمى آرامند، و از ستيزه جويى آنان ترسى وجود نخواهد داشت، مردمى آشتى طلبند كه فتنه انگيزى ندارند، در كار آنها بينديش چه در شهرى باشند كه تو به سر مى برى، يا در شهرهاى ديگر، با توجه به آن چه كه تذكر دادم اين را هم بدان كه در ميان بازرگانان، هستند كسانى كه تنگ نظر و بد معامله و بخيل و احتكار كننده اند، كه تنها با زورگويى به سود خود مى انديشند. و كالا را به هر قيمتى كه مى خواهند مى فروشند، كه اين سودجويى و گران فروشى براى همه افراد جامعه زيانبار، و عيب بزرگى بر زمامدار است. پس از احتكار كالا جلوگيرى كن، كه رسول خدا صلّى الله عليه وآله از آن جلوگيرى مى كرد، بايد خريد و فروش در جامعه اسلامى، به سادگى و با موازين عدالت انجام گيرد، با نرخهايى كه برفروشنده و خريدار زيانى نرساند، كسى كه پس از منع تو احتكار كند، او را كيفر ده تا عبرت ديگران شود اما در كيفر او اسراف نكن.