امام على عليه السلام در تشريح عدم كارآيى و عدم لياقت عثمان براى تصدى رهبرى فرمود:إ لى اءن قام ثالثُ القوم نافجا حضنيه، بين نثيله ومُعتلفه، وقام معهُ بنُو اءبيه يخضمُون مال اللّه خضمة الاْ بل نبْتة الرَّبيع، إ لى اءن انْتكث عليْه فتْلُهُ، واءجْهزع ليه عملُهُ، وكبت به بطنتُهُ!تا آن كه سومى به خلافت رسيد، دو پهلويش از پرخورى باد كرده، همواره بين آشپزخانه و دستشويى سرگردان بود، و خويشاوندان پدرى او از بنى اميه بپا خاستند، و همراه او بيت المال را خوردند و بر باد دادند، چون شتر گرسنه اى كه بجان گياه بهارى بيافتد، عثمان آنقدر اسراف كرد كه ريسمان بافته او باز شد، و اءعمال او مردم را برانگيخت، و شكم بارگى او نابودش ساخت.
علل عدم لياقت خليفه سوم به شرح زير است:
1 غصب خلافت الى ان قام ثالث القوم خ 3 / 102 خوش گذرانى نافجا حضنيه بين نثيله خ 3 / 103 زنده كردن ارزش هاى جاهلى قام معه بنو ابيه خ 3 / 114 حيف و ميل بيت المال يخضمون مال الله خ 3 / 115 عامل قتل خويش ان انثكت عليه فتله و اجهز خ 3/116 شكمبارگى و كبت به بطنته خ 3 / 12