احكام عَقيقه - توضیح المسائل نسخه متنی

احكام عَقيقه

(مسأله 2984) عقيقه كردن براى نوزاد، عملِ مستحبّى است كه درباره آن بسيار سفارش شده، بلكه ظاهر بعضى از اخبار و فتاوى وجوب آن است، و در سلامت و بقاى فرزند تأثير به سزايى دارد، و اگر از روز هفتم تأخير افتد، ساقط نمىشود بلكه اگر عقيقه
[1 ـ وسائل الشيعه، كتاب النكاح، باب 22 از ابواب «احكام الاولاد»، حديث 2.]

را تا وقت بلوغ كودك تأخير اندازند، مستحبّ است خود او هرگاه توان داشته باشد عقيقه كند، بلكه اگر شك داشته باشد كه براى او عقيقه كردهاند يا نه، باز هم مستحب است عقيقه نمايد، هرچند سنّ او زياد باشد.

(مسأله 2985) حيوانى كه براى عقيقه انتخاب مىشود، بايد شتر يا گاو يا گوسفند باشد و بهتر است شرايط قربانى در آن رعايت شود، يعنى حيوان سالم و بدون عيب باشد و «شتر» حدّاقل پنج ساله و «گاو» دو ساله و «بز» بنابر احتياط دو ساله و «ميش» يك ساله باشد، ولى رعايت اين شرايط لازم نيست، بلكه چنانچه حيوان چاق و پرگوشت باشد، كفايت مىكند.

(مسأله 2986) عقيقه در نوزاد پسر و دختر فرقى نمىكند، ولى بهتر است عقيقه براى پسر، حيوان نر و براى دختر، حيوان مادّه باشد.

(مسأله 2987) بهتر است گوشت عقيقه را به نحو ساده و با آب و نمك بپزند و حدّاقل ده نفر از مؤمنان را براى خوردن آن دعوت كنند، تا از آن بخورند و براى نوزاد دعا كنند، و مىتوانند گوشت عقيقه را ميان مؤمنان تقسيم نمايند و از آنان بخواهند تا براى نوزاد دعا كنند. همچنين مستحب است در تقسيم كردن، استخوانهاى عقيقه را نشكنند و مستحب است يك چهارم آن را براى قابله بفرستند.

(مسأله 2988) براى پدر و مادر نوزاد و عائله پدر مكروه است از عقيقه نوزادشان بخورند، و اين كراهت براى مادر نوزاد بيشتر است.

(مسأله 2989) اگر به جاى كُشتن عقيقه پول آن را به فقرا بدهند، كفايت نمىكند ولى اگر پول آن را به فرد يا مؤسسه خيريهاى بدهند تا از آن پول عقيقهاى تهيّه كرده و آن را بكشند و بين فقرا تقسيم نمايند، كافى است.

(مسأله 2990) كسى كه مىخواهد در عيد قربان قربانى مستحبّى كند، اگر نيّت عقيقه نيز بنمايد، كفايت مىكند.

آداب شير دادن

(مسأله 2991) بر مادر واجب نيست كه به نحو رايگان يا با دريافت مزد كودك را شير دهد، ولى در صورتى كه راه تغذيه منحصر به شير مادر باشد و امكان استفاده از

شير غير مادر وجود نداشته باشد و يا موجب ضرر و زيان براى كودك شود، بر خود مادر واجب است كودك را شير بدهد.

(مسأله 2992) براى شير دادن بچّه، مادر بهتر از هر كس ديگر است، و سزاوار است كه مادر براى شير دادن از شوهر خود مزد نگيرد و خوب است كه شوهر مزد بدهد و اگر مادر بخواهد بيشتر از دايه مزد بگيرد، شوهر مىتواند بچّه را از او گرفته و به دايه بدهد.

(مسأله 2993) مستحب است دايهاى كه براى طفل مىگيرند، دوازده امامى و داراى عقل و عفّت و صورت نيكو باشد و مكروه است زن كم عقل يا غير دوازده امامى يا بد صورت يا بد خلق يا زنازداه، كودك را شير بدهد، و نيز مكروه است دايهاى بگيرند كه بچّهاى كه دارد از راه زنا به دنيا آمده باشد.

(مسأله 2994) در صورتى كه ممكن باشد، مستحب است بچّه را دو سال تمام شير دهند.

(مسأله 2995) اگر به واسطه شير دادن، حقّ شوهر از بين نرود، زن مىتواند بدون اجازه شوهر، بچّه كس ديگرى را شير دهد، ولى جايز نيست بچّهاى را شير دهد كه به واسطه شير دادن به آن بچّه، به شوهر خود حرام شود مثلاً اگر شوهر او دختر شيرخوارى را براى خود عقد كرده باشد، زن نبايد آن دختر را شير دهد، چون اگر آن دختر را شير دهد، خود او مادر زن شوهر مىشود و بر او حرام مىگردد. در هر صورت بهتر است زنان قبل از شيردادن به بچه ديگران، از احكام و آثار شيردادن آگاه باشند.