احكام قبله - توضیح المسائل نسخه متنی

احكام قبله

(مسأله 802) خانه كعبه كه در مكه معظّمه مىباشد قبله است و بايد روبروى آن نماز خواند، ولى كسى كه از آن دور است، اگر به نحوى بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مىخواند كافى است. اعمال ديگرى; مانند سربريدن حيوانات، كه بايد رو به قبله انجام گيرند نيز همين حكم را دارند.

(مسأله 803) كسى كه نماز واجب را ايستاده مىخواند، بايد به گونهاى بايستد كه بگويند رو به قبله ايستاده و لازم نيست زانوها و نوك پاى او نيز رو به قبله باشند.

(مسأله 804) كسى كه بايد نشسته نماز بخواند، اگر نتواند به نحو معمول بنشيند و
[1 ـ سوره مباركه انبياء، آيات 87 و 88 .

2 ـ سوره مباركه انعام، آيه 59 .]

هنگام نشستن، كف پاها را به زمين بگذارد، بايد در هنگام نماز صورت، سينه و شكم او رو به قبله باشد و لازم نيست ساق پاى او رو به قبله باشد.

(مسأله 805) كسى كه نمىتواند نشسته نماز بخواند، بايد در حال نماز به گونهاى به پهلوى راست بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد; و اگر ممكن نباشد، بايد به نحوى به پهلوى چپ بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر به اين نحو نيز نتواند قرار گيرد، بايد به گونهاى به پشت بخوابد كه كف پاى او رو به قبله باشد.

(مسأله 806) نماز احتياط و سجده و تشهّد فراموش شده را بايد رو به قبله بجا آورد و در سجده سهو نيز احتياط همين است و اين احتياط نبايد ترك شود.

(مسأله 807) نماز مستحبّى را مىتوان در حال راه رفتن و سواره خواند، و اگر انسان در اين دو حال نماز مستحبّى بخواند، لازم نيست رو به قبله باشد. ولى اگر در حال استقرار نماز مىخواند بايد رو به قبله باشد.

(مسأله 808) كسى كه مىخواهد نماز بخواند، بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد تا يقين يا اطمينان كند كه قبله كدام طرف است و مىتواند به گفته دو شاهد عادل كه از روى نشانههاى حسّى شهادت مىدهند يا به قول كسى كه از روى قاعده علمى قبله را مىشناسد و مورد اطمينان است عمل كند، و اگر از اين راهها ممكن نشد، بايد به گمانى كه به وسيله محراب مسجد مسلمانان يا قبرهاى آنان يا از راههاى ديگر پيدا مىشود، عمل نمايد، و حتّى اگر از گفته فاسق يا كافرى هم كه به واسطه قواعد علمى قبله را مىشناسد گمان به قبله پيدا كند، كافى است.

(مسأله 809) اگر كسى كه گمان به قبله دارد بتواند گمان قوىترى پيدا كند، نمىتواند به گمان خود عمل نمايد، مثلاً اگر ميهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پيدا كند ولى، بتواند از راه ديگر گمان قوىترى پيدا نمايد، نبايد به حرف او عمل كند.

(مسأله 810) اگر براى پيدا كردن قبله وسيلهاى نداشته باشد يا با اين كه كوشش كرده گمان او به هيچ جهتى تمايل پيدا نكرده باشد، چنانچه وقت نماز وسعت داشته باشد، بايد چهار نماز به چهار طرف بخواند، و اگر به اندازه چهار نماز وقت نداشته باشد، بايد به اندازهاى كه وقت دارد نماز بخواند و بقيّه را در خارج وقت به قصد قضا بجا آورد، مثلاً اگر فقط به اندازه يك نماز وقت داشته باشد، بايد يك نماز رو به هر جهتى كه

مىخواهد بخواند و سپس در خارج از وقت، بقيّه را به قصد قضا بخواند، و بايد نمازها را به گونهاى بخواند كه يقين كند يكى از آنها رو به قبله بوده يا اگر از قبله كج بوده، به طرف دست راست و دست چپ قبله نرسيده است.

(مسأله 811) اگر يقين يا گمان كند كه قبله در يكى از دو طرف است، بايد به هر دو طرف نماز بخواند ولى، احتياط مستحبّى آن است كه در صورت گمان، به چهار طرف نماز بخواند.

(مسأله 812) كسى كه بايد به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشا را بخواند، مىتواند نماز اوّل را به هر چند طرف كه واجب است بخواند و بعد نماز دوم را شروع كند.

(مسأله 813) اگر كسى كه يقين به قبله ندارد بخواهد غير از نماز عملى انجام دهد كه بايد رو به قبله صورت گيرد، مثلاً بخواهد سر حيوانى را ببرد، در صورت ضرورت مىتواند به گمان عمل نمايد وگرنه احتياط آن است كه آن عمل را به تأخير اندازد.