احكام روزه مسافر - توضیح المسائل نسخه متنی

احكام روزه مسافر

(مسأله 1794) مسافرى كه بايد نمازهاى چهار ركعتى را در سفر دو ركعتى بخواند، نبايد روزه بگيرد; و مسافرى كه نماز خود را تمام مىخواند، مثل كسى كه شغل او مسافرت بوده يا سفر او سفر معصيت است، بايد در سفر روزه بگيرد.

(مسأله 1795) مسافرت در ماه رمضان اشكال ندارد، ولى اگر براى فرار از روزه باشد، مكروه است.

(مسأله 1796) اگر غير از روزه رمضان، روزه معيّن ديگرى بر انسان واجب باشد، بنابر احتياط واجب نبايد در آن روز مسافرت كند مگر اين كه ضرورى باشد و اگر در سفر باشد، بايد قصد كند كه ده روز در جايى بماند و آن روز را روزه بگيرد; ولى اگر نذر كرده باشد روز معيّنى را روزه بگيرد، چنانچه ناچار شود مىتواند در آن روز مسافرت نمايد.

(مسأله 1797) اگر نذر كند روزه بگيرد و روز آن را معيّن نكند، نمىتواند آن را در سفر بجا آورد; ولى چنانچه نذر كند كه روز معيّنى را در سفر روزه بگيرد، بايد آن را در سفر بجا آورد; و نيز اگر نذر كند روز معيّنى را چه مسافر باشد يا نباشد روزه بگيرد، بايد آن روز را اگرچه مسافر باشد روزه بگيرد.

(مسأله 1798) مسافر مىتواند براى خواستن حاجت، سه روز در مدينه طيّبه روزه مستحبّى بگيرد و بهتر است كه آن سه روز، روزهاى چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه باشد.

(مسأله 1799) كسى كه نمىداند روزه مسافر باطل است، اگر در سفر روزه بگيرد و در بين روز مسأله را بفهمد، روزه او باطل مىشود و اگر تا مغرب متوجه نشود، روزه او صحيح است.

(مسأله 1800) اگر فراموش كند كه مسافر است يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل مىباشد و در سفر روزه بگيرد، روزه او باطل است.

(مسأله 1801) اگر روزهدار بعد از ظهر مسافرت نمايد، بايد روزه خود را تمام كند; و اگر پيش از ظهر مسافرت كند و قصد حداقل هشت فرسخ رفت و آمد را ـ با شرايطى كه در نماز مسافر گفته شد ـ داشته باشد وقتى به حدّ ترخّص برسد (يعنى به جايى برسد كه ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود)، مىتواند روزه خود را باطل كند; و اگر پيش از آن روزه را باطل كند، بنابر احتياط، كفّاره نيز بر او واجب است.

(مسأله 1802) اگر مسافر پيش از ظهر به وطن خود يا به جايى كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند برسد، چنانچه عملى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده باشد، بايد آن روز را روزه بگيرد و اگر انجام داده باشد، روزه آن روز بر او واجب نيست.

(مسأله 1803) اگر مسافر بعد از ظهر به وطن خود يا به جايى كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند برسد، نبايد آن روز را روزه بگيرد.

(مسأله 1804) مكروه است كه مسافر و كسى كه از روزه گرفتن معذور است، در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملاً خود را سير كند.

كسانى كه روزه بر آنها واجب نيست

(مسأله 1805) كسى كه به واسطه پيرى نمىتواند روزه بگيرد يا روزه گرفتن براى او مشقّت دارد، واجب نيست روزه بگيرد، ولى در صورت دوم بايد براى هر روز يك مُدّ طعام (احتياطاً گندم يا آرد يا نان و يا قوت غالب) به فقير بدهد.

(مسأله 1806) اگر كسى كه به واسطه پيرى روزه نگرفته بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد، بنابر احتياط واجب بايد قضاى روزههايى را كه نگرفته بجا آورد.

(مسأله 1807) اگر انسان به سبب بيمارى زياد تشنه شود و نتواند تشنگى را تحمّل كند يا براى او مشقّت داشته باشد، روزه بر او واجب نيست ولى در صورت دوم، بايد براى هر روز يك مُدّ گندم به فقير بدهد; و احتياط واجبآن است كه بيشتر از مقدارى كه ناچار است آب نياشامد و چنانچه بعد بتواند روزه بگيرد، بنابر احتياط واجب بايد روزههايى را كه نگرفته قضا نمايد.

(مسأله 1808) روزه بر زنى كه زايمان او نزديك است و روزه براى حمل او ضرر دارد، واجب نيست، و بايد براى هر روز يك مُدّ طعام به فقير بدهد; و نيز اگر روزه براى خود او ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نيست، و بنابر احتياط واجب بايد براى هر روز يك مُدّ طعام به فقير بدهد و در هر دو صورت، روزههايى را كه نگرفته بايد قضا نمايد.

(مسأله 1809) زنى كه بچّه شير مىدهد و شير او كم است، چه مادر بچّه باشد و چه دايه او، با اجرت شير بدهد يا بدون اجرت، اگر روزه گرفتن براى بچّهاى كه شير مىدهد ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نيست و بايد براى هر روز يك مُدّ طعام (گندم يا آرد يا نان يا قوت غالب) به فقير بدهد; و نيز اگر روزه براى خود او ضرر داشته باشد، بر او واجب نيست، و بنابر احتياط واجب بايد براى هر روز يك مُد طعام به فقير بدهد; و درهر دو صورت، روزههايى را كه نگرفته بايد قضا نمايد; ولى اگر كسى پيدا شود كه بدون اجرت بچّه را شير دهد يا براى شير دادن بچّه از پدر يا مادر يا از كس ديگرى كه اجرت او را مىدهد اجرت بگيرد، احتياط واجب آن است كه بچّه را به او بدهد و خود روزه بگيرد.

(مسأله 1810) دخترى كه از نظر سن، بالغ فرض مىشود ولى از لحاظ جسمى بهگونهاى است كه روزه گرفتن براى او مقدور نيست يا سختى و حرج دارد و يا موجب زيان و ضرر قابل توجّه براى اوست، روزه بر او واجب نيست، ولى هر وقت توانست بايد آن را قضا نمايد.