احكام غسل - توضیح المسائل نسخه متنی

احكام غسل

(مسأله 381) براى انجام غسل ارتماسى بايد تمام بدن پاك باشد، ولى در صورتى كه غسل ارتماسى را در آب جارى انجام دهد و تطهير موضع با يك بار شستن حاصل شود، يك مرتبه شستن براى تطهير بدن و غسل كافى است. اما، در غسل ترتيبى پاك بودن تمام بدن لازم نيست، و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتى را پيش از غسل دادن آن قسمت آب بكشد كافى است.

(مسأله 382) اگر در غسل اندكى از بدن نَشُسته باقى بماند، غسل باطل است. ولى، شستن جاهايى از بدن، مانند داخل گوش و بينى، كه ديده نمىشوند يا ديده مىشوند ولى جزء باطن محسوب مىشوند، واجب نيست.

(مسأله 383) بنابر احتياط واجب بايد جايى از بدن را كه شك دارد از ظاهر بدن است يا از باطن آن، بشويد.

(مسأله 384) اگر سوارخ جاى گوشواره و مانند آن به قدرى گشاد باشد كه داخل آن ديده شود، بايد آن را شست و اگر ديده نشود و از ظاهر حساب نشود شستن لازم نيست.

(مسأله 385) چيزى را كه مانع از رسيدن آب به بدن است، بايد برطرف كند. و اگر

پيش از آن كه يقين كند مانع برطرف شده غسل نمايد، غسل او باطل است.

(مسأله 386) اگر هنگام غسل شك كند چيزى كه مانع از رسيدن آب باشد در بدن او هست يا نه، چنانچه شك او منشأ عقلايى داشته باشد، بايد بررسى كند تا مطمئن شود كه مانعى نيست.

(مسأله 387) در غسل بايد موهاى كوتاهى را كه جزء بدن حساب مىشوند، بشويد. و بنابر احتياط شستن موهاى بلند نيز لازم مىباشد.

(مسأله 388) تمام شرطهايى كه براى صحيح بودن وضو گفته شد (مثل پاك بودن آب و غصبى نبودن آن) در صحيح بودن غسل نيز شرط مىباشند. ولى، در غسل لازم نيست بدن را از بالا به پايين بشويد، و نيز در غسلِ ترتيبى، لازم نيست بعد از شستن هر قسمت فوراً قسمت ديگر را بشويد، بلكه اگر بعد از شستن سر و گردن مقدارى صبر كند و بعد طرف راست را بشويد و بعد از مدتى طرف چپ را بشويد اشكال ندارد. ولى، كسى كه نمىتواند از بيرون آمدن ادرار و مدفوع و باد خوددارى كند، اگر به اندازهاى كه غسل كند و نماز بخواند ادرار و مدفوع و باد از او بيرون نيايد، چنانچه وقت تنگ باشد، بايد هر قسمت را فوراً بعد از قسمت ديگر غسل دهد و بعد از غسل نيز فوراً نماز بخواند. حكم زن مستحاضه نيز كه بعداً گفته مىشود به همين ترتيب است.

(مسأله 389) كسى كه قصد دارد پول حمامى را ندهد، اگر رضايت حمامى محرز باشد غسل او صحيح است و تفاوت نمىكند كه قصد او اين باشد كه اصلاً پول را ندهد يا با تأخير بدهد; و اگر بداند حمامى راضى نيست يا در رضايت او شك داشته باشد، غسل او باطل است.

(مسأله 390) اگر حمامى راضى باشد كه پول حمام نسيه بماند ولى كسى كه غسل مىكند قصد داشته باشد كه طلب او را ندهد يا از مال حرام بدهد، ظاهر اين است كه غسل او باطل است.

(مسأله 391) اگر بخواهد پول حرام به حمامى بدهد، غسل او باطل است. و اگر بخواهد پولى كه خمس آن را نداده به او بدهد، ظاهر اين است كه غسل صحيح است و فقط ذمّه دهنده مشغول به مستحقين خمس است.

(مسأله 392) اگر مخرج مدفوع را در آب خزينه تطهير كند و پيش از غسل شك كند

كه چون در خزينه تطهير كرده حمامى راضى به غسل كردن او هست يا نه، غسل او باطل است مگر اين كه پيش از غسل حمامى را راضى كند.

(مسأله 393) اگر شك كند كه غسل كرده يا نه، بايد غسل كند. ولى، اگر بعد از غسل شك كند كه غسل او صحيح بوده يا نه، لازم نيست دوباره غسل نمايد.

(مسأله 394) اگر در بين غسل حدث اصغر (يعنى كارى كه وضو را باطل مىكند) از او سر زند، احتياطاً بايد غسل را از سر بگيرد و پس از آن براى نماز وضو نيز بگيرد.

(مسأله 395) اگر به گمان اين كه به اندازه غسل و نماز وقت دارد براى نماز غسل كند و بعد از غسل بفهمد كه به اندازه غسل وقت نداشته، غسل او صحيح است.

(مسأله 396) كسى كه بايد براى انجام نماز غسل كند ـ مانند جنب ـ اگر شك كند غسل كرده يا نه، نمازهايى كه خوانده صحيحاند ولى براى نمازهاى بعدى بايد غسل كند.

(مسأله 397) كسى كه چند غسل بر او واجب است يا مىخواهد هم غسل واجب و هم غسل مستحب بجا آورد، مىتواند به نيّت همه آنها يك غسل بجا آورد يا آنها را جداگانه انجام دهد.

(مسأله 398) اگر غسل مسّ ميّت يا غسل ديگرى بر كسى واجب بوده و انجام نداده باشد، در صورتى كه پس از آن جنب شده و غسل جنابت كرده باشد، غسل جنابت او كفايت از ساير غسلها مىكند، هر چند به آنها توجه نداشته باشد.

(مسأله 399) اگر بر بدن كسى كه جنب است آيه قرآن يا اسم خداوند متعال نوشته شده باشد، حرام است دست به آن نوشته بگذارد و اگر بخواهد غسل كند، بايد آب را به گونهاى به بدن برساند كه دست او به نوشته نرسد. و اسامى مبارك پيامبران و امامان و حضرت زهرا(عليهم السلام) به احتياط واجب حكم اسم خدا را دارند.

غسلهاى واجب

غسلهاى واجب هفت موردند:
اوّل: غسل جنابت، دوم: غسل حيض، سوم: غسل نفاس، چهارم: غسل استحاضه، پنجم: غسل مسّ ميّت، ششم: غسل ميّت، هفتم: غسلى كه به واسطه نذر و قسم و مانند آنها واجب مىشود.

جنابت

(مسأله 400) با دو چيز انسان جُنُب مىشود:
اوّل: جماع. دوم: بيرون آمدن منى، در خواب باشد يا بيدارى، كم باشد يا زياد، با شهوت باشد يا بدون شهوت، با اختيار باشد يا بدون اختيار.

(مسأله 401) اگر رطوبتى از انسان خارج شود و نداند منى است يا ادرار يا غير آنها، چنانچه با شهوت و جستن بيرون آمده و بعد از بيرون آمدن آن، بدن سست شده باشد، آن رطوبت حكم منى را دارد. و اگر هيچ يك از اين سه نشانه يا بعضى از آنها را نداشته باشد، حكم منى را ندارد. ولى، در زن و مريض لازم نيست آن آب با جستن بيرون آمده باشد و يا بدن او سست شود، بلكه اگر با شهوت بيرون آمده باشد، در حكم منى است.

(مسأله 402) اگر از مردى كه مريض نيست آبى با يكى از سه نشانهاى كه در مسأله پيش گفته شد بيرون آيد و نداند نشانههاى ديگر را نيز داشته يا نه، چنانچه پيش از بيرون آمدن آن آب وضو نداشته، بايد وضو بگيرد و اگر وضو داشته، چيزى بر او نيست ولى اين در صورتى است كه احتمال غير منى و ادرار را نيز بدهد و اگر مفروض اين باشد كه دو احتمال بيشتر نيست، در صورتى كه وضو داشته باشد، احتياط واجب آن است كه هم غسل و هم وضو بجا آورد. و اگر وضو نداشته باشد، تنها وضو كافى است.

(مسأله 403) اگر زن يقين كند آبى كه از او بيرون آمده منى است، بايد غسل كند، و چنانچه در منى بودن آن شك داشته باشد، اگر با شهوت بيرون آمده باشد ـ هر چند با جهش و سست شدن بدن همراه نبوده باشد ـ بايد احتياط كرده غسل كند و براى نماز نيز وضو بگيرد.

(مسأله 404) خروج منى مرد از زن موجب غسل نمىشود و اگر قبل از غسل يا بعد از آن رطوبتى از او خارج شود، در صورتى كه بداند منى است نجس است و اگر مشكوك باشد، محكوم به طهارت است.

(مسأله 405) مستحب است انسان بعد از بيرون آمدن منى ادرار كند و اگر ادرار نكند و بعد از غسل رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند منى است يا رطوبت ديگر، حكم منى را دارد.

(مسأله 406) اگر انسان جماع كند و به اندازه ختنهگاه يا بيشتر داخل شود، در زن باشد يا در مرد، در قُبُل (جلو) باشد يا در دُبُر (عقب)، بالغ باشند يا نابالغ، اگرچه منى نيز بيرون نيايد، هر دو جنب مىشوند.

(مسأله 407) اگر شك كند كه به مقدار ختنهگاه داخل شده يا نه، غسل بر او واجب نيست.

(مسأله 408) اگر نَعُوذُ بِالله حيوانى را وطى كند (يعنى با او نزديكى نمايد) و منى از او بيرون آيد، تنها غسل كافى است. و اگر منى بيرون نيايد، چنانچه پيش از وطى وضو داشته، باز هم تنها غسل كافى است. و اگر وضو نداشته، احتياط واجب آن است كه غسل كند و وضو نيز بگيرد.

(مسأله 409) اگر منى از جاى خود حركت كند و بيرون نيايد، يا انسان شك كند كه منى از او بيرون آمده يا نه، غسل بر او واجب نيست.

(مسأله 410) كسى كه نمىتواند غسل كند ولى تيمّم برايش ممكن است، اگر بعد از داخل شدن وقت نماز بدون جهت با همسر خود نزديكى كند، اشكال دارد. ولى، اگر براى لذت بردن يا ترس از براى خودش باشد، اشكال ندارد.

(مسأله 411) اگر در لباس خود منى ببيند و بداند كه از خود او است و براى آن غسل نكرده، بايد غسل كند و نمازهايى را كه يقين دارد بعد از بيرون آمدن منى خوانده قضا كند، ولى نمازهايى را كه احتمال مىدهد بعد از بيرون آمدن آن منى خوانده است، لازم نيست قضا نمايد.