سجده سهو - توضیح المسائل نسخه متنی

سجده سهو

(مسأله 1258) در سه مورد بعد از سلام نماز، انسان بايد به دستورى كه بعداً گفتهمىشود، دو سجده سهو بجا آورد:
اوّل: آن كه در بين نماز، سهواً حرف بزند.دوم: آن كه يك سجده را فراموش كند. سوم: آن كه در نماز چهار ركعتى، بعد از سجده دوم شك كند كه چهار ركعت خوانده يا پنج ركعت.
در چهار مورد نيز احتياط واجب آن است كه سجده سهو بنمايد:
اوّل: در جايى كه نبايد سلام نماز را بگويد، مثلاً در ركعت اوّل، سهواً سلام بدهد. دوم: آن كه تشهّد را فراموش كند. سوم: براى قيام بىجا. چهارم: براى فراموش كردن

تسبيحات اربعه.

(مسأله 1259) اگر انسان سهواً يا به گمان اين كه نمازش تمام شده حرف بزند، بايد دو سجده بجا آورد.

(مسأله 1260) براى حرفى كه از آه كشيدن و سرفه پيدا مىشود، سجده سهو واجب نيست، ولى اگر مثلاً سهواً «آخ» يا «آه» بگويد، بايد سجده سهو نمايد.

(مسأله 1261) اگر چيزى را كه غلط خوانده دوباره به نحو صحيح بخواند، براى دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نيست.

(مسأله 1262) اگر در نماز سهواً مدّتى حرف بزند و تمام آنها يك مرتبه حساب شوند، دو سجده سهو بعد از سلام نماز كافى است.

(مسأله 1263) اگر سهواً تسبيحات اربعه را نگويد يا بيشتر يا كمتر از سه مرتبه بگويد، به احتياط واجب بايد بعد از نماز دو سجده سهو بجا آورد.

(مسأله 1264) اگر در جايى كه نبايد سلام نماز را بگويد، سهواً بگويد: «اَلسَّلامُ عَلَيْنا وَ عَلى عِبادِ اللهِ الصّالِحينَ» يا بگويد: «اَلسَّلامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُه»، بايد دو سجده سهو بنمايد، ولى اگر سهواً مقدارى از اين دو سلام را بگويد، يا بگويد: «اَلسَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّها النَّبىُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُه»، احتياط مستحب آن است كه دو سجده سهو بجا آورد.

(مسأله 1265) اگر در جايى كه نبايد سلام دهد سهواً هر سه سلام را بگويد، دو سجده سهو كافى است.

(مسأله 1266) اگر يك سجده يا تشهّد را فراموش كند و پيش از ركوع ركعت بعد بهخاطر آورد، بايد برگردد و آن را بجا آورد و بنابر احتياط واجب دو سجده سهو نيز براى ايستادن بىجا انجام دهد.

(مسأله 1267) اگر در ركوع يا بعد از آن به خاطر آورد كه يك سجده يا تشهّد را از ركعت پيش فراموش كرده، بايد بعد از سلام نماز سجده يا تشهّد را قضا نمايد و بعد از آن همان گونه كه در مسأله 1258 گذشت دو سجده سهو بجا آورد.

(مسأله 1268) اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً بجا نياورد، معصيت كرده و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً بجا نياورد، هر گاه به خاطر آورد بايد فوراً انجام دهد و لازم نيست نماز را دوباره بخواند.

(مسأله 1269) اگر شك داشته باشد كه يكى از موارد سجده سهو براى او پيش آمده و سجده سهو بر او واجب شده يا نه، لازم نيست آن را بجا آورد ولى اگر احتياطاً آن را بجاآورد اشكال ندارد.

(مسأله 1270) كسى كه شك دارد مثلاً دو سجده سهو بر او واجب شده يا چهار سجده، اگر دو سجده بنمايد كافى است.

(مسأله 1271) اگر بداند يكى از دو سجده سهو را بجا نياورده، بايد دو سجده سهو بجا آورد; و اگر بداند سهواً سه سجده كرده، بايد دوباره دو سجده سهو بنمايد.

دستور سجده سهو

(مسأله 1272) دستور سجده سهو اين است كه بعد از سلام نماز فوراً نيّت سجده سهو كند و پيشانى را بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است بگذارد و بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَصَلَّى اللهُ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ» يا «بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ أللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد» و احتياط مستحب آن است كه بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ ألسَّلامُ عَلَيْكَ أيُّهَا النَّبِىُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ»; و بعد بايد بنشيند و دوباره به سجده رود و يكى از ذكرهايى را كه گفته شد بگويد و بنشيند و بعد از خواندن تشهّد سلام دهد.

(مسأله 1273) بنابر احتياط واجب آنچه در سجده نماز معتبر است ـ مانند: وضوداشتن، پاك بودن بدن و لباس، پوشش بدن، رو به قبله بودن، گذاشتن هفت موضع بدن بر زمين، نهادن پيشانى بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است و نشستن ميان دو سجده ـ بايد در سجده سهو نيز رعايت شود.

(مسأله 1274) هنگامى كه پس از سلام نماز قصد سجده سهو مىكند، لازم نيست نيّت سجده سهو را به زبان جارى كند و تنها توجّه به انجام آن كافى است.