نجاسات - توضیح المسائل نسخه متنی

نجاسات

(مسأله 68) نجاسات يازده چيز هستند:
اوّل: ادرار، دوم: مدفوع، سوم: منى، چهارم: مردار، پنچم: خـون، ششم و هفتم: سگ و خوك، هشتم: كافر، نهم: شراب، دهم: فقّاع، يازدهم: عرق شتر نجاستخوار.

1 و2 ـ ادرار و مدفوع

(مسأله 69) ادرار و مدفوع انسان و هر حيوان حرام گوشتى كه خون جهنده دارد (يعنى اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن مىكند) نجس است، ولى فضله حيوانات كوچك مثل پشه و مگس كه گوشت ندارند پاك است.

(مسأله 70) بنابر احتياط از فضله پرندگان حرام گوشت اجتناب شود گرچه اقوى عدم نجاست آن است.

(مسأله 71) ادرار و مدفوع حيوان نجاستخوار و حيوانى كه انسان آن را وطى كرده (يعنى با آن نزديكى نموده) و همچنين ادرار و مدفوع گوسفندى كه با خوردن شير خوك گوشت آن محكم شده باشد، بنابر احتياط نجس است.

3 - منى

(مسأله 72) منى حيوانى كه خون جهنده دارد، نجس است و در حيوان

حلالگوشت اين حكم مبنى بر احتياط است.

4 - مُردار

(مسأله 73) مردار حيوانى كه خون جهنده دارد نجس است، چه خودش مرده باشد و چه به صورت مشروع كشته نشده باشد، و ماهى چون خون جهنده ندارد ـ اگرچه در آب بميرد ـ پاك است.

(مسأله 74) برخى از اجزاء مردار انسان و حيوان (به غير از سگ، خوك، و كافر غيركتابى) كه روح ندارند، يعنى اگر آسيبى به آنها برسد ايجاد ناراحتى نمىكند، مثل پشم، مو، كرك، استخوان و قسمتى از دندان، پاك مىباشند.

(مسأله 75) اگر از بدن انسان يا حيوانى كه خون جهنده دارد در حالى كه زنده است، گوشت يا چيز ديگرى را كه روح دارد جدا كنند، نجس است. ولى، گوشت، پوست يا عضوى كه از انسان جدا و به قسمت ديگر بدن يا به انسان ديگرى متصل مىگردد، در صورتى كه جزء زنده وى محسوب شود، پاك است.

(مسأله 76) پوستهاى مختصر لب و جاهاى ديگر بدن كه هنگام افتادن آنها رسيده، اگرچه آن را بكنند پاك است ولى، بنابر احتياط مستحب، بايد از پوستى كه موقع افتادن آن نرسيده و آن را كندهاند اجتناب نمايند.

(مسأله 77) تخم مرغى كه از شكم مرغ مرده بيرون مىآيد، اگر پوست داشته باشد ـگرچه پوستِ روى آن سفت نشده باشد ـ پاك است ولى، ظاهر آن را بايد آب كشيد.

(مسأله 78) اگر بره و بزغاله و مانند آنها پيش از آن كه علفخوار شوند بميرند، پنيرمايهاى كه در شيردان آنها مىباشد پاك است، ولى ظاهر آن را بايد آب كشيد.

(مسأله 79) داروهاى روان، عطر، روغن، واكس، صابون، مواد خوراكى و مانند آنها كه از كشورهاى غير اسلامى مىآورند، اگر انسان يقين به نجاست آنها نداشته باشد، پاكند.

(مسأله 80) گوشت، پيه و چرمى كه در بازار مسلمانان فروخته مىشود و يا در دست مسلمان مىباشد، پاك است، ولى اگر بدانند آن مسلمان آنها را از كافر گرفته و رسيدگى نكرده كه از حيوانى است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، نجس مىباشد.

5 - خون

(مسأله 81) خون انسان و هر حيوانى كه خون جهنده دارد (يعنى حيوانى كه اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن مىكند) نجس است، پس خون حيواناتى مانند ماهى و پشه كه خون جهنده ندارند، پاك است.

(مسأله 82) اگر حيوان حلال گوشت را به دستورى كه در شرع معين شده بكشند و خون آن به مقدار معمول بيرون آيد، خونى كه در بدنش مىماند پاك است، اما خوردن آن حرام است مگر اين كه در عضو مستهلك باشد. ولى، خونى كه به علت نفس كشيدن يا به واسطه قرار داشتن سر حيوان در جاى بلند، به داخل بدن حيوان برمىگردد، نجساست.

(مسأله 83) بنابر احتياط واجب بايد از خونى كه در تخم مرغ است اجتناب كرد و خوردن آن نيز به احتياط واجب حرام است، اگرچه خون را با زرده تخم مرغ چنان به هم بزنند كه از بين برود. ولى، اگر خون را به نحوى از زرده جدا كنند كه پوست نازك روى آن پاره نشود خوردن زرده و سفيده اشكال ندارد.

(مسأله 84) خونى كه گاهى هنگام دوشيدن شير ديده مىشود، نجس است و شير را نجس مىكند.

(مسأله 85) اگر خونى كه از لاى دندانها بيرون مىآيد به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است، ولى احتياطاً نبايد آب دهان را فرو ببرد.

(مسأله 86) خونى كه به واسطه كوبيده شدن، زير ناخن يا زير پوست مىميرد، اگر به گونهاى شود كه ديگر به آن خون نگويند، پاك است. و اگر به آن خون بگويند، در صورتى كه ناخن يا پوست سوراخ شود و خارج كردن آن مشقت نداشته باشد، بايد براى وضو و غسلخون را بيرون آورند و اگر مشقت داشته باشد، بايد اطراف آن را به گونهاى كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزى مثل پارچه، بر آن بگذارند و روى پارچه دست تر بكشند.

(مسأله 87) اگر انسان نداند كه خون، زير پوست مرده يا گوشت به واسطه كوبيده شدن به آن حالت در آمده، پاك است.

(مسأله 88) اگر هنگام جوشيدن غذا ذرّهاى خون در آن بيفتد، تمام غذا و ظرف آن

نجس مىشود، و جوشيدن و حرارت و آتش پاك كننده نيست.

(مسأله 89) زردابهاى كه در حال بهبودى زخم در اطراف آن پيدا مىشود، اگر معلوم نباشد كه با خون مخلوط است يا نه، پاك مىباشد.

6 و 7 ـ سگ و خوك

(مسأله 90) سگ و خوكى كه در خشكى زندگى مىكنند، حتى مو، استخوان، پنجه، ناخن و رطوبتهاى آنها، نجس است ولى سگ و خوك دريايى پاك هستند.

8 - كافر

(مسأله 91) كافر (يعنى كسى كه منكر خدا است و يا براى خدا شريك قرار مىدهد يا پيامبرى حضرت خاتم الانبياء محمد بن عبدالله(صلى الله عليه وآله) را قبول ندارد) و همچنين كسى كه در يكى از اينها شك داشته باشد، نجس است. ولى، بنابر اقوى اهل كتاب پاك هستند; امّا كسى كه ضرورى دين (يعنى چيزى مثل نماز و روزه كه مسلمانان جزء دين اسلام مىدانند) را منكر شود، چنانچه بداند آن چيز ضرورى دين است و انكار آن چيز به انكار خدا، توحيد يا نبوت بازگشت داشته باشد، كافر ونجس مىباشد و اگر نداند، احتياطاً بايد از او اجتناب كرد گرچه لازم نيست.

(مسأله 92) تمام بدن كافر، حتى مو و ناخن و رطوبتهاى او نجس است.

(مسأله 93) اگر پدر و مادر بچّه غير مميز، كافر غير كتابى باشند، بنابر احتياط واجب بايد از آن بچّه نيز اجتناب شود واگر بچّه مميز بوده و اظهار كفر كند نجس مىباشد ولى اگر يكى از والدين مسلمان يا اهل كتاب باشند، بچّه نيز پاك است و اگر پدر و مادر كافر بوده ولى جدّ پدرى مسلمان باشد، پاك بودن بچّه مميّز محل اشكال است امّا بچّه شخص مرتد ـ ملّى باشد يا فطرى ـ پاك است.

(مسأله 94) كسى كه معلوم نيست مسلمان است يا نه، پاك مىباشد ولى احكام ديگر مسلمانان را ندارد مثلاً نمىتواند زن مسلمان بگيرد و نبايد در قبرستان مسلمانان دفن شود مگر اين كه بچّه باشد و در بلاد اسلامى پيدا شود.

(مسأله 95) پـارهاى از مسايـل و فـروع نجاست كافر جنبه احتـياطى دارد و بر

فرض نجاست، حكمت نجاست او با ديگر نجاستها تفاوت دارد و در حقيقت نجاست كافر يك دستور فرهنگى و سياسى براى پرهيز از معاشرت و تحت تأثير واقع شدن و آلودگى انديشهها و سلطه كفار بر مسلمانان مىباشد.

(مسأله 96) اگر مسلمانى به يكى از چهارده معصوم در حال اختيار و سلامت عقل دشنام دهد يا با آنان دشمنى داشته باشد، نجس است.

9 - شراب و مايعات مست كننده

(مسأله 97) شراب و هر چيزى كه انسان را مست مىكند، چنانچه بخودى خود روان باشد، نجس است و اگر، مثل بنگ و حشيش، روان نباشد، اگرچه چيزى در آن بريزند كه روان شود، پاك است.

(مسأله 98) استفاده از عطرها يا ادكلنها در صورتى كه انسان نداند از چيز مست كننده روان ساخته شدهاند اشكال ندارد.

(مسأله 99) الـكل صنـعتى كـه بـراى رنـگ كردن در، ميز، صندلى و مانند اينها به كار مىرود، اگـر انـسان نـداند كـه از مايع مست كننده درست كردهاند يا نه، پاك مىباشد.

(مسأله 100) اگر از نفت كه عنصرِ مايع و روان است الكل به دست آورند، در صورتى كه مست كننده نباشد پاك است.

(مسأله 101) اگر انگور و آب انگور به خودى خود جوش بيايد و مست كننده باشد، حرام و نجس است، و اگر معلوم نباشد كه مست كننده است، حرام و احوط اجتناب از آن است، و چنانچه به واسطه پختن جوش بيايد، خوردن آن حرام است ولى، نجس نمىباشد.

(مسأله 102) اگر خرما، مويز، كشمش و آب آنها جوش بيايند، احوط الحاق آنها به انگور و آب آن است خصوصاً در كشمش.

10 - فُقّاع

(مسأله 103) فُقّاع كه از جو گرفته مىشود، و به آن آبجو مىگويند، نجس است.

ولى، آبى كه به دستور طبيب از جو مىگيرند و ابداً باعث مستى نمىشود و به آن ماءالشعير مىگويند پاك است.

11 - عرق شتر نجاستخوار

(مسأله 104) عرق شتر نجاستخوار (يعنى شترى كه به خوردن مدفوع انسان عادت كرده) بنابر احتياط نجس است ولى، اگر حيوانات ديگر نجاستخوار شوند، اجتناب از عرق آنها لازم نيست ولى، ادرار و مدفوع حيوانى كه به خوردن نجاست انسان عادت كرده نجس است.

(مسأله 105) گوشت و تخم حيوان نجاستخوار نجس نيست ولى، خوردن آن حرام مىباشد.