نايب گرفتن براى نماز
(مسأله 1439) بعد از مرگ انسان، مىتوان براى نماز و عبادتهاى ديگر او كه در زندگى بجا نياورده، شخص ديگرى را نايب گرفت، يعنى به او مزد داد تا آنها را به نيابت از ميّت بجا آورد، و اگر كسى بدون مزد نيز آنها را انجام دهد صحيح است.(مسأله 1440) انسان مىتواند براى بعضى از كارهاى مستحبّى، مثل زيارت قبر پيامبر(صلى الله عليه وآله) و امامان(عليهم السلام)، از طرف زندگان اجير شود، و نيز مىتواند كار مستحبّى را انجام دهد و ثواب آن را براى مردگان يا زندگان هديه نمايد.
(مسأله 1441) كسى كه براى نماز قضاى ميّت اجير شده، بايد يا مجتهد باشد يا مسائل نماز را از روى تقليد به نحو صحيح بداند.
(مسأله 1442) اجير بايد هنگام نيّت، ميّت را معيّن نمايد ولى لازم نيست اسم او را بداند; پس اگر نيّت كند: «از طرف كسى نماز مىخوانم كه براى او اجير شدهام» كافى است.
(مسأله 1443) اجير بايد خود را به جاى ميّت فرض كند و عبادتهاى او را قضا نمايد و اگر عملى را انجام دهد و ثواب آن را براى او هديه كند، كافى نيست.
(مسأله 1444) بايد كسى را اجير كنند كه اطمينان داشته باشند كه نماز را به صورت صحيح مىخواند.
(مسأله 1445) اگر كسى كه ديگرى را براى نمازهاى ميّت اجير كرده بفهمد كه اجير عمل را بجا نياورده يا باطل انجام داده، بايد دوباره اجير بگيرد.
(مسأله 1446) هرگاه شك كند كه اجير عمل را انجام داده يا نه، اگر اجير بگويد: «انجام دادهام»، انجام دادن مجدّد لازم نيست; و همچنين اگر شك كند كه عمل او صحيح بوده يا نه، گرفتن اجير لازم نيست.
(مسأله 1447) نمىتوان كسى را كه عذرى دارد، مثلاً نشسته نماز مىخواند، براى نمازهاى ميّت اجير كرد، بلكه بنابر احتياط واجب نبايد كسى را كه با تيمّم يا جبيره نماز مىخواند اجير كنند.
(مسأله 1448) مرد براى زن و زن براى مرد مىتواند اجير شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز، بايد به تكليف خود عمل نمايد.
(مسأله 1449) كسى كه براى نماز اجير شده، بايد از وظيفه خود و ميّت، به هر كدام كه به احتياط نزديكتر باشد عمل كند، مثلاً اگر وظيفه ميّت گفتن يك مرتبه تسبيحات اربعه باشد و تكليف او سه مرتبه باشد، بايد سه مرتبه بگويد.
(مسأله 1450) اگر با اجير شرط نكنند كه نماز را با چه مقدار از مستحبّات آن بخواند، بايد مقدارى از مستحبّات نماز را كه معمول است بجا آورد.
(مسأله 1451) لازم نيست قضاى نمازهاى ميّت به ترتيب خوانده شود، اگرچه بدانند كه ميّت ترتيب نمازهاى خود را مىدانسته است.
(مسأله 1452) اگر ميّت ترتيب نمازهاى قضا شده را مىدانسته و انسان بخواهد براى آن نمازها اجير بگيرد، لازم نيست براى هر كدام از آنها وقتى را معيّن نمايد.
(مسأله 1453) اگر بخواهند براى ميّت چند نفر را اجير كنند كه نماز بخوانند، لازم نيست براى آنها وقت مرتّب معيّن كنند كه با هم شروع در عمل نكنند.
(مسأله 1454) اگر كسى اجير شود كه مثلاً در مدت يك سال نمازهاى ميّت را بخواند، ولى پيش از تمام شدن سال بميرد، بايد براى نمازهايى كه مىدانند بجا نياورده، شخص ديگرى را اجير نمايند، بلكه براى نمازهايى هم كه احتمال مىدهند بجا نياورده، بنابر احتياط واجب بايد اجير بگيرند.
(مسأله 1455) اگر كسى كه براى نمازهاى ميّت اجير كردهاند پيش از تمام كردن نمازها بميرد و اجرت همه آنها را گرفته باشد، چنانچه شرط كرده باشند كه تمام نمازها را خودش بخواند، بايد اجرت مقدارى را كه نخوانده از مال او به ولىّ ميّت بدهند; مثلاً اگر نصف آنها را نخوانده، بايد نصف پولى را كه گرفته از مال او به ولىّ ميّت بدهند; و اگر شرط نكرده باشند، بايد ورثه او از مال او اجير بگيرند; امّا اگر مال نداشته باشد، بر ورثه او چيزى واجب نيست.
(مسأله 1456) اگر اجير پيش از تمام كردن نمازهاى ميّت بميرد و خودش نيز نماز قضا داشته باشد، بايد از مال او براى نمازهايى كه اجير بوده، شخص ديگرى را اجير نمايند; و اگر چيزى زياد آمد، در صورتى كه وصيّت كرده باشد و ورثه اجازه بدهند، براى تمام نمازهاى او اجير بگيرند و اگر اجازه ندهند، ثلث آن را به مصرف نماز خود او برسانند.