نماز احتياط - توضیح المسائل نسخه متنی

نماز احتياط

(مسأله 1237) كسى كه نماز احتياط بر او واجب است، بايد بعد از سلام نماز فوراً نيّت نماز احتياط كند و تكبير بگويد و حمد را بخواند و به ركوع رود و دو سجده نمايد، پس اگر يك ركعت نماز احتياط بر او واجب باشد، بايد بعد از دو سجده تشهّد بخواند و سلام دهد; و اگر دو ركعت نماز احتياط بر او واجب باشد، بايد بعد از دو سجده يك ركعت ديگر مثل ركعت اوّل بجا آورد و بعد تشهّد بخواند و سلام دهد.

(مسأله 1238) نماز احتياط سوره و قنوت ندارد و نبايد نيّت آن را به زبان آورند، و

احتياط واجب آن است كه سوره «حمد» و حتى «بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» آن را نيز آهسته بخوانند.

(مسأله 1239) اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد نمازى كه خوانده درست بوده، لازم نيست نماز احتياط بخواند; و اگر در بين نماز احتياط بفهمد، لازم نيست آن را تمام نمايد.

(مسأله 1240) اگر پيش از خواندن نماز احتياط بفهمد كه ركعتهاى نماز او كم بوده، چنانچه عملى را كه نماز را باطل مىكند انجام نداده باشد، بايد آنچه را از نماز نخوانده بخواند و براى سلام بىجا، دو سجده سهو بنمايد و اگر عملى را كه نماز را باطل مىكند انجام داده باشد، مثلاً پشت به قبله كرده باشد، بايد نماز را دوباره بجا آورد.

(مسأله 1241) اگر بعد از نماز احتياط بفهمد كسرى نماز او به مقدار نماز احتياط بوده، مثلاً در شك بين سه و چهار، يك ركعت نماز احتياط بخواند و بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده، نماز او صحيح است.

(مسأله 1242) اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد كسرى نماز كمتر از نماز احتياط بوده، مثلاً در شك بين دو و چهار دو ركعت نماز احتياط بخواند و بعد بفهمد نماز را سه ركعت خوانده، بايد كسرى نماز را به نماز متصّل نموده و نماز را نيز دوباره بخواند.

(مسأله 1243) اگر بعد از خواندن نماز احتياط بفهمد كسرى نماز بيشتر از نماز احتياط بوده، مثلاً در شك بين سه و چهار يك ركعت نماز احتياط بخواند و بعد بفهمد نماز را دو ركعت خوانده، چنانچه بعد از نماز احتياط عملى را كه نماز را باطل مىكند انجام داده باشد، مثلاً پشت به قبله كرده باشد، بايد نماز را دوباره بخواند; و اگر عملى را كه نماز را باطل مىكند انجام نداده باشد، بايد دو ركعت كسرى نماز خود را بجا آورد و نماز را نيز دوباره بخواند.

(مسأله 1244) اگر بين دو و سه و چهار شك كند و بعد از خواندن دو ركعت نماز احتياط ايستاده، به خاطر آورد كه نماز را دو ركعت خوانده، لازم نيست دو ركعت نماز احتياط نشسته را بخواند.

(مسأله 1245) اگر بين سه و چهار شك كند و هنگامى كه دو ركعت نماز احتياط نشسته يا يك ركعت ايستاده را مىخواند، به خاطر آورد كه نماز را سه ركعت خوانده،

بايد نماز احتياط را تمام كند و نماز او صحيح است.

(مسأله 1246) اگر بين دو و سه و چهار شك كند و هنگامى كه دو ركعت نماز احتياط ايستاده را مىخواند، پيش از ركوع ركعت دوم به خاطر آورد كه نماز را سه ركعت خوانده، بايد بنشيند و نماز احتياط را يك ركعتى تمام كند و بنابر احتياط مستحب نماز را دوباره بخواند.

(مسأله 1247) اگر در بين نماز احتياط بفهمد كسرى نماز او بيشتر يا كمتر از نماز احتياط بوده، چنانچه نتواند نماز احتياط را مطابق كسرى نماز خود تمام كند، بايد آن را رها كند و كسرى نماز را بجا آورد و بنابر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند; مثلاً اگر هنگامى كه در شك بين سه و چهار دو ركعت نماز احتياط نشسته را مىخواند، به خاطر آورد كه نماز را دو ركعت خوانده، چون نمىتواند دو ركعت نشسته را به جاى دو ركعت ايستاده حساب كند، به احتياط واجب بايد نماز احتياط نشسته را رها كند و دو ركعت كسرى نماز خود را بخواند و نماز را نيز دوباره بجا آورد.

(مسأله 1248) اگر شك كند نماز احتياطى را كه بر او واجب بوده بجا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز گذشته باشد، به شك خود اعتنا نكند; و اگر وقت داشته باشد، در صورتى كه مشغول كار ديگرى نشده و از جاى نماز برنخاسته و عملى مثل رو گرداندن از قبله كه نماز را باطل مىكند نيز انجام نداده باشد، بايد نماز احتياط را بخواند; و اگر مشغول عمل ديگرى شده يا عملى كه نماز را باطل مىكند بجا آورده يا بين نماز و شك او زياد فاصله شده باشد، احتياط استحبابى آن است كه نماز احتياط را بجا آورد و نماز را نيز دوباره بخواند. و بنا را بر انجام نماز احتياط گذاشتن و به همان اكتفا نمودن مشكل است.

(مسأله 1249) اگر در نماز احتياط ركنى را زياد كند يا مثلاً به جاى يك ركعت دو ركعت بخواند، بنابر احتياط واجب نماز احتياط باطل مىشود و بايد دوباره اصل نماز را بخواند.

(مسأله 1250) اگر هنگامى كه مشغول نماز احتياط است در يكى از اعمال آن شك كند، چنانچه محل آن نگذشته باشد، بايد آن را بجا آورد; و اگر محل آن گذشته باشد، نبايد به شك خود اعتنا كند، مثلاً اگر شك كند كه حمد خوانده يا نه، چنانچه به ركوع نرفته باشد، بايد بخواند و اگر به ركوع رفته باشد، نبايد به شك خود اعتنا كند.

(مسأله 1251) اگر در شماره ركعتهاى نماز احتياط شك كند، بايد بنا را بر بيشتر

بگذارد; ولى چنانچه طرف بيشتر شك نماز را باطل كند، بايد بنا را بر كمتر بگذارد و احتياط آن است كه نماز احتياط را دوباره بخواند و بعد از آن اصل نماز را نيز اعاده نمايد.

(مسأله 1252) اگر در نماز احتياط، چيزى كه ركن نيست سهواً كم يا زياد شود، بنابر احتياط سجده سهو دارد.

(مسأله 1253) اگر بعد از سلام نماز احتياط شك كند كه يكى از اجزاء يا شرايط آن را بجا آورده يا نه، به شك خود اعتنا نكند.

(مسأله 1254) اگر در نماز احتياط تشهّد يا يك سجده را فراموش كند، واجب است بعد از سلام آن را قضا نمايد.

(مسأله 1255) اگر نماز احتياط و قضاى يك سجده يا قضاى يك تشهّد يا دو سجده سهو بر او واجب شود، بايد اوّل نماز احتياط را بجا آورد.

(مسأله 1256) حكم گمان در ركعتهاى نماز حكم يقين است، مثلاً اگر در نماز چهار ركعتى گمان داشته باشد كه نماز را چهار ركعت خوانده، نبايد نماز احتياط بخواند. و در گمان در غير ركعتها احتياطاً نماز را مانند حكم يقين به آن تمام كند و سپس آن را اعاده كند.

(مسأله 1257) حكم شك، سهو و گمان در نمازهاى واجب يوميّه و نمازهاى واجب ديگر فرق ندارد، مثلاً اگر در نماز آيات شك كند كه يك ركعت خوانده يا دو ركعت، چون شك او در نماز دو ركعتى است، نماز او باطل است.