معناى آيه:" أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ أَنْ يَسْبِقُونا ..." - ترجمه تفسیر المیزان جلد 16

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 16

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

‌صفحه‌ى 149

دروغگويان است، و آوردن اسم جلاله (اللَّه) در مهابت و هول‏انگيزى مؤثرتر است". ولى ظاهرا اين التفات در امثال اين مقام براى افاده تعليل است، و مى‏خواهد علت حكم را برساند، و بفرمايد دعوت به ايمان و هدايت به سوى آن و ثواب يافتن از آن از آنجايى كه مربوط به كسى است كه نامش" اللَّه" است يعنى همه عالم ابتداى خلقتش از اوست، و قوام ذاتش به اوست، و به سوى او هم بازگشت مى‏كند، پس لازم و واجب است كه حقيقت ايمان از ايمان ادعايى متمايز شود و مساله از حال ابهام درآمده و صريح بيان شود، و به همين جهت از تعبير مثل" فلنعلمن" به تعبير" فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ" عدول كرد.

معناى آيه:" أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ أَنْ يَسْبِقُونا ..."

" أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ أَنْ يَسْبِقُونا ساءَ ما يَحْكُمُونَ" كلمه" ام" منقطعه است (كه در اصطلاح نحو به معناى بلكه است). و مراد از جمله" الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ- كسانى كه گناه مى‏كنند" مشركين است، كه مؤمنين را مى‏آزردند، و آنان را از راه خدا جلوگيرى مى‏كردند، هم چنان كه مراد از كلمه" ناس" در جمله" أَ حَسِبَ النَّاسُ" كسانى هستند كه گفته بودند:" آمنا" ولى در معرض برگشتن از ايمان بودند، چون از فتنه و شكنجه مشركين مى‏ترسيدند.

و مراد از جمله" أَنْ يَسْبِقُونا"- به طورى كه از سياق برمى‏آيد- غلبه و به ستوه آوردن خدا با فتنه مؤمنين، و بازدارى ايشان از راه خدا است.

و جمله" ساءَ ما يَحْكُمُونَ" تخطئه ايشان است، كه گمان كرده بودند مى‏توانند بر خدا غلبه كنند، و با فكر و خدعه خود و بازدارى مؤمنين از راه خدا، و شكنجه دادن ايشان، از او سبقت بگيرند، و حال آنكه همين پندار غلط مكرى است كه خدا به ايشان كرده، و ايشان را از اينكه به راه او كه راه راست است درآيند جلوگيرى نموده و نمى‏گذارد به سعادت خود برسند" وَ لا يَحِيقُ الْمَكْرُ السَّيِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ".

بعضى «1» از مفسرين گفته‏اند:" مفاد آيه توبيخ عاصيان از مؤمنين است، هم چنان كه مراد از جمله قبلى هم كه مى‏فرمود:" الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ" همين مؤمنين است، و مراد از" سيئات" گناهانى است كه مرتكب مى‏شوند، نه شرك" ولى خواننده خوب مى‏داند كه سياق با اين احتمال مساعدت ندارد.

بعضى «2» ديگر گفته‏اند:" مراد از عمل به سيئات اعم از شرك و ارتكاب ساير گناهان است، و آيه شريفه عام است و جهت ندارد ما آن را مخصوص شرك و يا ساير گناهان بگيريم.

(1) روح المعانى، ج 20، ص 136.

(2) مجموعة من التفاسير، ج 5، ص 4.

/ 593