معنى و مورد استعمال كلمه" اجر" و مقصود از اينكه در باره ابراهيم (عليه السلام) فرمود:" وَ آتَيْناهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيا" - ترجمه تفسیر المیزان جلد 16

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

ترجمه تفسیر المیزان - جلد 16

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

‌صفحه‌ى 181

و منظور از اينكه فرمود:" إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ"، اين است كه: او عزيزى است كه هر كس را يارى كند خوار نمى‏شود و حكيمى است كه هر كس را حفظ كند ضايع نمى‏شود، ذليل نمى‏شود و حكيمى است كه هر كس جانب او را رعايت كند او تنها و بى‏كسش نمى‏گذارد.

" وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ" معنى اين جمله ظاهر است.

" وَ آتَيْناهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيا وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ" كلمه" اجر" به معناى جزايى است كه در مقابل عملى قرار گيرد، و عايد صاحب عمل شود، و فرق بين" اجر" با" اجرت" اين است كه: اجرت تنها در پاداش‏هاى دنيايى به كار مى‏رود، ولى كلمه" اجر" هم در پاداشهايى دنيايى استعمال مى‏شود و هم آخرتى.

و نيز فرق بين" اجر" و" جزاء" اين است كه: كلمه" اجر" تنها در پاداش‏هاى خير و نافع استعمال مى‏شود، ولى جزاء هم در خير و هم در شر، هم در نافع و هم در مضر.

معنى و مورد استعمال كلمه" اجر" و مقصود از اينكه در باره ابراهيم (عليه السلام) فرمود:" وَ آتَيْناهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيا"

همان طور كه گفتيم كلمه اجر، هم در پاداشهاى دنيوى به كار مى‏رود و هم اخروى، ليكن در كلام خداى تعالى غالبا در پاداشهاى اخروى به كار رفته، كه خدا براى بندگان مؤمن خود تهيه ديده، كه يا عبارت است از مقامات قرب، و يا درجات ولايت، كه يكى از آنها بهشت است، آرى در بعضى از آيات قرآنى در پاداش دنيايى نيز به كار رفته، مانند آيه" إِنَّهُ مَنْ يَتَّقِ وَ يَصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ" «1» كه حكايت كلام يوسف (ع) است، و نيز مانند آيه" وَ كَذلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ يَتَبَوَّأُ مِنْها حَيْثُ يَشاءُ نُصِيبُ بِرَحْمَتِنا مَنْ نَشاءُ، وَ لا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ" «2» كه در اين دو آيه كلمه" اجر" بر پاداش دنيوى اطلاق شده است.

" وَ آتَيْناهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيا"- ممكن است مراد از اين اجر، اجر دنيوى نيكو باشد، آن وقت مناسب‏تر آن است كه بگوييم كلمه" فى الدنيا" متعلق به" اجر" است، نه به" ايتاء- دادن" و اى بسا اين معنا به آيه‏اى ديگر تاييد شود، كه مى‏فرمايد:" وَ آتَيْناهُ فِي الدُّنْيا حَسَنَةً، وَ إِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ" «3» چون ظاهرا مراد از" حسنه" همان زندگى و عيش نيكو است، و مراد از

(1) كسى كه تقوى بورزد، و صبر كند، خدا اجر نيكوكاران را ضايع نمى‏سازد. سوره يوسف، آيه 90.

(2) و اين چنين يوسف را در زمين مكنت داديم، تا هر جا بخواهد منزل كند، ما هر كه را بخواهيم به رحمت خود مى‏رسانيم، و اجر نيكوكاران را ضايع نمى‏كنيم. سوره يوسف، آيه 56.

(3) ما به او در دنيا حسنه داديم، و او در آخرت از صالحان است. سوره نحل، آيه 122.

/ 593