لطفا منتظر باشید ...
صفحه‌ى 158
نيست. و براى اين يكى از تابعين مردى را وصيت كرد كه فرزند خود را از فروخت دو چيز و دو پيشه صيانت كن:
يكى فروخت طعام، و دوم فروخت كفن، كه گرانى سعر و مرگ مردمان را آرزو برد.
و يكى پيشه جزّارى كه آن دل را سخت كند، و دوم زرگرى كه آن دنيا را به زر و نقره بيارايد.
نوع دوم درمهاى ناسره را در اثناى عقد بيع رايج گردانيدن،
و آن ظلم است. چه معاملت كننده را از آن ضرر رسد اگر نشناسد، و اگر بشناسد بر ديگرى رايج كند، و همچنين سوم و چهارم، و همواره در دستها مىگردد و ضرر عام شود و فساد انتشار پذيرد و وزر و وبال همه بدو رجوع كند، چه اين در را او گشاده است. پيغامبر (صلّى الله عليه وسلّم) گفت: من سنّ سنّة سيّئة فعمل بها من بعده كان عليه وزرها و مثل وزر من عمل بها لا ينقص من أوزارهم شيء، اى، هر كه سنتى بد بنهد و كسى كه پس از او باشد بدان كار كند، نهنده سنت بد را بزه آن و مثل بزه هر كه بر آن كار كند حاصل آيد و از بزههاى ايشان چيزى كم نشود. و يكى از سلف گفت: يك درم قلب خرج كردن بتر است از صد درم دزديدن، زيرا كه دزدى يك معصيت است، و آن تمام شد و منقطع گشت، و خرج كردن قلب بدعتى است كه در دين ظاهر كرده است و سنتى بد است كه پس از وى بر آن كار خواهند كرد، و بزه آن پس از مرگ وى صد سال و دويست و تا آن وقت كه آن درم باقى ماند بر وى باشد، و آن چه فاسد شود و از مال مردمان نقصان پذيرد به سبب او بود. پس خنك آن كس كه چون بميرد گناهان او با وى بميرد، و واى بر آن كس كه او بميرد و گناهان وى پس از صد سال و دويست سال بماند، و در گور وى را بدان عذاب كنند، چه تا آخر سپرى شدن آن از وى بپرسند.
و حق تعالى گفت، قوله تعالى: وَ نَكْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ، اى، ثبت فرماييم آن چه پيش فرستادند و آن چه واپس گذاشتند از آثار كارهاى ايشان. چنانكه در آيت ديگر فرموده است، قوله تعالى: يُنَبَّؤُا الْإِنْسانُ يَوْمَئِذٍ بِما قَدَّمَ وَ أَخَّرَ، اى، آدمى آگاه گردانيده شود آن روز بدانچه پيش
