امامان دوازده گانه در گفتار پيامبر(ص ) - مبانی اندیشه اسلامی نسخه متنی

يـادآورى كـرديـم روايـتـهـايـى كـه پـيـرامون امامت است ، برخى در مقام بيان امامت دوازده امام (ع ) بـطـور كـلى اسـت و بعضى با ذكر مشخصات و نام ، امامت يكايك آنها را بيان مى كند. به يارى خداوند، براى هر بخش نمونه اى ذكر خواهيم كرد.

امامان دوازده گانه در گفتار پيامبر(ص )

دانـشـمـنـدان اهـل سـنـت در كـتـابـهـاى مـعـتـبـر خـود از رسـول خـدا نقل كرده اند كه امامان پس از او، دوازده تن مى باشند:

الف ـ در (( صـحـيـح مـسـلم )) از (( جـابـربـن سـمـره )) از پـدرش از رسول اكرم (ص ) نقل مى كند كه فرمود:

(( دين اسلام همواره تا روز باز پسين پا بر جاست و دوازده تن كه همگى از قريش خواهند بود، مقام جانشينى من و ولايت بر شما را، بر عهده خواهند داشت .))(98)

ب ـ ((انس )) از رسول خداچنين روايت كرده است :

((تا وقتى كه دوازده تن قرشى براين امت ولايت دارند اين دين پا برجاست .(99)

ج ـ گروهى ازدانشمندان اهل سنت ،اين حديث را از ((مسروق ))اين گونه آورده اند:

شبى در محضر ((عبدالله بن مسعود)) نشسته بودم و او به ما قرآن مى آموخت ، در آن ميان مردى از او پـرسـيـد:اى ابـوعـبـدالرحـمن ، آيا از رسول خدا پرسيده ايد كه جانشينان تو بر اين امت چند نـفرند؟

ابن مسعود در پاسخ گفت : از آن زمان كه به عراق آمده ام ، تاكنون كسى چنين پرسشى از مـن نـكـرده اسـت .

آرى از او پـرسـيـده ايـم و آن حـضـرت فـرمـود: آنـهـا بـه تعداد نقباى بنى اسرائيل هستند، يعنى دوازده نفر.(100)

د ـ در روايت ديگرى ، پيامبر(ص ) به دوازده امام (ع ) تصريح دارد، و نام همه آنها را مى برد:

نعثل يـهـودى ، ضـمـن پـرسشهايى كه از محضر پيامبر (ص ) دارد، عرض مى كند: پس وصى خود را بـيـان فـرمـا چـون هيچ پيغمبرى نيست جز آن كه براى او وصى مى باشد، پيغمبر ما موسى بن عمران ، يوشع بن نون را وصى خود گردانيد.

حضرت فرمود: وصى من على بن ابى طالب ، بعد از او دو سبط من ، حسن و حسين و بعد از ايشان نه نفر امامان از صلب حسين (ع ) مى باشند.

يهودى عرض كرد يا محمد(ص ) نام ببر ايشان را براى من . حضرت فرمود:بعد از حسين پسرش عـلى اسـت و بعد ازاوفرزندش محمد، بعد از او پسرش جعفر و بعد از او فرزندش موسى ، بعد از او پـسـرش عـلى ، بـعـد از او پـسرش محمد، بعد از او فرزندش على بعد از او پسرش حسن ، بعد از او فرزند او حجّت مهدى است ، اينها امامانِ دوازده نفر،. ))(101)

ايـنـهـا نـمـونـه هـايـى از روايـتـهـاى بـسـيـارى اسـت كـه در كـتـابـهـاى مـعـتـبـر اهـل سـنـت ، آمـده است . ديديم كه پيامبر گرامى در حديث ثقلين ، مسلمانان را به پيروى از قرآن واهـل بـيـت سـفـارش كـرد و در ايـنجا نيز، به تعداد امامان كه دوازده نفرند و به نام مبارك آنها، تصريح مى فرمايد و پا بر جايى دين را مشروط به پيروى نمودن از آنان ، معرفى مى كند.

ابلاغ رسمى امامت

داستان غدير

پـيـامبر گرامى اسلام (ص )، در سال دهم هجرى در آخرين سفر خود به مكه كه (( حجة الوداع )) نام گرفت ، حضرت على (ع ) را به عنوان ولّى مردم معرفى كرد.

در روز هـجـدهـم مـاه ذى حـجـه ، در مـحـلى بـنـام ((غـديـرخـم )) كـه راه اهـل مـديـنـه ، شـام ،مـصـر و مـكـه در آنـجـا ازيـكـديـگـر جـدا، مـى شـد، نـاگـاه آثـار نزول وحى بر رخسار رسول خدا نمايان گشت و اين آيه بر او فرود آمد:

((يـا اَيُّهـَا الرَّسـُولُ بـَلِّغْ مـا اُنـْزِلَ اِلَيـْكَ مـِنْ رَبِّكَ وَ اِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمْا بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّاسِ))(102)

اى رسـول ، آنـچـه از سـوى پـروردگـارت بـر تـو نازل شده بود ابلاغ كن كه اگر چنين نكنى رسالت خدا را به انجام نرسانيده اى و خداوند تو را از ـ گزند ـ مردم حفظ مى كند.