دنـيـا وآخـرت بـه دو فـصـل از يـك دوره سـال شـبـاهـت دارنـد. دنـيـا فصل كاشت و آخرت موسم برداشت محصول است .((اَلدُّنيا مَزْرَعَةُ الاخِرةِ))(210)دنيا كشتگاه آخرت است .دنيا مانند روز تحصيل و آزمون و آخرت مانند روزى است كه نتايج امتحانات دانش آموزان اعلام مى گردد.اگر دانش آموزى به هنگام اعلام نتيجه بگويد: اكنون از من بپرسيد تا پاسخ بگويم . جواب دريافت مى كند كه وقت امتحان گذشته است و اينك وقت اعلام نتايج است . حضرت على (ع ) مى فرمايد:((وَاِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لا حِسابٌ وَ غَداً حِسابٌ وَ لاعَمَلٌ))(211)امروز روز كار است ومحاسبه نيست و فردا محاسبه است و كار نيست .
4ـ سرنوشت اختصاصى ومشترك
زنـدگـى بـشـر در جـهـان طـبـيعت بصورت اجتماعى است و در زندگى اجتماعى همبستگى ، تعاون وهـمـكـارى وجـود دارد. كـارهـاى خـوب نـيـكـوكـاران در سـعـادت ديـگـران مـؤ ثـر اسـت و اعـمـال بـد تـبـهـكـاران نيز در جامعه اثر مى گذارد وبه همين جهت مسؤ وليتهاى مشترك نيز وجود دارد. افـراد يـك جـامـعـه مانند اعضا و اندامهاى يك بدن ، از ثمره كار يكديگر بهره مى برند و اختلال يكى از آنها موجب بروز ناهنجارى در اندامهاى ديگرهم مى شود.اين تعاون و همكارى و تاءثير افراد در سرنوشت ديگران ، سرنوشت مشترك را ايجاب مى كند. اگـر يـك نـفـر بـخواهد گناهى مرتكب شود، برديگران لازم است مانع او شوند. پيامبر گرامى (ص ) تاءثير گناه فرد را بر جامعه با مثالى بيان فرموده اند:((گـروهـى در كـشـتى سوار بودند و كشتى در دريا پيش مى رفت . يكى از مسافران بر آن شد كه جايگاه ويژه خود راسوراخ كند. همراهان وى بدان سبب كه قسمت و محدوده خودش را سوراخ مى كند و معترض حدود ديگران نمى شود اعتراضى نكردند و سرانجام كشتى دركام دريا فرو رفت . درحـاليـكـه اگـر مـانع كارش مى شدند، هم خود جان به سلامت مى بردند و هم او را نجات مى دادند.))(212)بـنابراين در دنيا بدكاران از ثمره كار نيكوكاران برخوردار مى شوند وگاهى مردم بيگناه هم از گـنـاه گنه كاران آسيب وناراحتى مى بينند. ولى جهان آخرت چنين نيست ، آخرت خانه جدايى و ((يوم الفصل )) است .هيچ كس ازثمره كار ديگرى بهره نمى گيرد و كسى بار ديگرى و گناه ديگران را بر دوش نمى كشد.((وَلا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَاُخْرى ))(213)هيچ كس بار گناه ديگرى را بر دوش نمى گيرد.
پيامدهاى اعمال
پيرامون ارتباط، پيوند، شباهت ها و تفاوتهاى جهان طبيعت وجهان آخرت با مسائلى آشنا شديم و بـرخـى از جـلوه هـاى آن را باز شناختيم . هم اينك به يكى ديگر از تفاوتهاى دنياوآخرت كه از مـبـاحـث مـهـم و سـازنـده مـعـاد شـمـرده مـى شـود اشـارتـى مـى كـنـيـم و آن جـلوه هـاى عـمل انسان ، پاداش ها، كيفرها و پيامدهاى آن در دنياو آخرت است . در پرتو اين بحث ، علاوه بر جـنـبـه هـاى سـازنـده آن ، يـكـى از اشـكـالات مـربـوط بـه عدل الهى نيز روشن و پاسخ داده خواهد شد.عملى كه از انسان سر مى زند، بقدر ارزش و وزنى كه داردو باندازه جنبه هاى منفى وضد ارزش آن ، پـيـامـدهـاى مـتـفـاوتـى را به همراه خواهد داشت . اين پيامدها در سه نوع مختلف جلوه گر مى شوند:1ـ پاداش ها وكيفرهاى قراردادى .2ـ بازتاب طبيعى و تكوينى 3ـ پاداش و كيفر اخروى (تجسم عمل ).
جلوه هاى عمل انسان در اين جهان
درجهان طبيعت آدمى ازآثار ونتايج عمل خويش بهره مى گيرد و جلوه هاى مختلف آن را مى بيند و تا حـدى بـه پـاداش يـا كـيـفـر كـردارش مـى رسـد. قـانـون عـمـل و عـكـس العـمـل درآن جـريـان دارد و
لطفا منتظر باشید ...
