مبانی اندیشه اسلامی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

مبانی اندیشه اسلامی - نسخه متنی

مرکز تحقیقات اسلامی سپاه

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

1ـ مَنْ كانَتْ هِمَّتُهُ ما يَدْخُلُ بَطْنَهُ كانَتْ قَيْمَتُهُ ما يَخْرُجُ مِنْهُ ( شرح غرر، ج 5، ص 377).

2ـ ((وَ ما خَلَقْناَ السَّمواتِ وَالاَْرْضَ وَ ما بَيْنَهُما لاعِبينَ)) (دخان ، آيه 38).

ما آسمانها و زمين و آنچه را كه در ميان آن دو است به بازيچه نيافريديم .

3ـ ((وَلِلّهِ مُلْكُ السَّمواتِ وَالاْ رْضِ وَاِلىَ اللّهِ الْمَصيرُ)) (نور، آيه 42).

و براى خداست تمام آسمانها و زمين و بازگشت به سوى اوست .

4ـ((اِنـّا عـَرَضْنَاالاَْمانَةَ عَلىَالسَّمواتِ وَالاَْرْضِ وَالْجِبالِ فَاَبَيْنَ اَنْ يَحْمِلْنَها وَاَشْفَقْنَ مِنْها وَحَمَلَهاَ الاِْنْسانُ))(احزاب ،آيه 73).

مـا بـار امـانـت خـويـش را بـر آسـمـانـهـا و زمـيـن و كـوه هـا عـرضـه داشـتـيـم ، پـس آنـهـا از حمل آن سرباز زدند و از برداشتن آن ترسيدند و انسان آن را پذيرفت .

5ـ يونس ، آيه 90.

6ـ نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، خطبه اول ، ص 35.

7ـ زمر، آيه 8.

8ـ روم ، آيه 33.

9ـ نحل ، آيه 52 ـ 53.

10ـ بحارالانوار، ج 3، ص 41.

11ـ انعام ،آيه 63-64.

12ـ غررالحكم ، حرف لام ، ص 591.

13ـ آل عمران ، آيه 190.

14ـ نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، خطبه 227، ص 733.

15ـ اقـتباس از آفريدگار جهان ، ناصر مكارم ، ص 129-132 و در جستجوى خدا، ص 45 ـ 50، انتشارات نسل جوان .

16ـ بقره ، آيه 163 ـ 164.

17ـ همان مدرك ، آيه 21 ـ 22.

18ـ ((قُلْ اَنَدْعُوا مِنْ دوُنِ اللّهِ ما لا يَنْفَعُنا وَ لا يَضُرُّنا...)) (انعام ، آيه 71).

19ـ فاتحة الكتاب ، آيه 2 ـ 5.

20ـ ((يا اَيُّهَا الَّذينَ امَنُوا اَطيعُوا اللّهَ وَ اَطيعُوالرَّسُولَ وَ اوُلِى الاَْمْرِ مِنْكُمْ)) (نساء، آيه 59).

اى كـسـانـيـكـه ايـمـان آورده ايـد فـرمـان خـدا و رسـول و صاحبان امر (يعنى امامان ) را اطاعت كنيد.

21ـ ((وَ اِنْ جـاهـَداكَ عـَلى اَنْ تُشْرِكَ بى ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما...)) (لقمان ، آيه 15).

و اگـر پدر و مادر تلاش كنند كه براى من ،چيزى را كه به آن آگاهى ندارى ،شريك قراردهى ،پس از آنها پيروى نكن ... .

22ـ بقره ، آيه 165.

23ـ عنكبوت ، آيه 61.

24ـ فرقان ، آيه 3.

25ـ اوستا، ص 32، بند 302.

26ـ اوستا، ص 33.

27ـ بـحـارالانـوار، ج 72، ص 93، چـاپ اسـلامـيـه و تـفـسـيـر قـمـى ، ج اول ، ص 213، ذيل آيه 108، سوره انعام .

28ـ ((اَعْدى عَدُوِّكَ نَفْسُكَ الَّتى بَيْنَ جَنْبَيْكَ)) (كنوزالحقايق ، ص 14).

29ـ از امـام صـادق عـليـه السّلام نقل شده ((اِنَّ النَّبِىَّ صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ بَعَثَ سَرِيَّةً فـَلَمـّا رَجـَعـُوا قالَ: مَرْحَبا بِقَوْمٍ قَضَوْا اَلْجِهادَ الاْ صْغَرِ وَ بَقِىَ عَلَيْهِمْ اَلْجِهادُالاَْكْبَرِ فَقيلَ يا رَسـُولَ اللّهِ مـَا الْجـَهـادُ الاَْكـْبـَرِ قـالَ: جـِهـادُ النَّفـْسِ)) (وسايل الشيعه ، ج 6، ص 134).

كـه پـيامبر (ص ) گروهى را براى جنگى فرستاد چون برگشتند فرمود: مرحبا به مردمى كه از جـهـاد اصـغـر بـرگـشـتـنـد و جـهـاد اكـبـر بـراى آنـان در پـيـش اسـت عـرض شـد يـا رسول الله جهاد اكبر چيست ؟ فرمود جهاد با نفس . 30ـ در مواردى اسم و صفت به يك معنا استعمال مى شوند.

31ـ اقتباس از ملل و نحل شهرستانى ، ج 1، ص 92، انتشارات دارالمعرفه ،بيروت .

32ـ همان مدرك ، ص 104.

33ـ الهيات ، ج 1، ص 87، جعفر سبحانى ، نشر مكتب اعلام اسلامى .

34ـ نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، خطبه اوّل ، ص 23.

35ـ اعراف ، آيه 180.

36- اسراء ، آيه 110 .

37ـ عنكبوت ، آيه 20.

38- همان مدرك .

39ـ توبه ، آيه 115.

40ـ فاطر، آيه 15.

41ـ اعـتـقـادنـامـه رسـمـى مـسـيـحـيـت در شـوراى دوم نـيـقـيـه ژوئن 325 مـيـلادى بـه نقل از تاريخ كليساى قديم در امپراطورى روم و ايران ، ص 245.

42ـ گزيده او پاتيشادها، ص 392.

43ـ سوره اخلاص .

44ـ رعد، آيه 28.

45ـ ((يـا اَيُّهـَا الَّذيـنَ امـَنـُوا هـَلْ اَدُلُّكُمْ عَلى تِجارَةٍ تُنْجيكُمْ مِنْ عَذابٍ اَليمٍ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَ رَسـُولِهِ وَ تـُجـاهِدُونَ فى سَبيلِ اللّهِ بِاَمْوالِكُمْ وَ اَنْفُسِكُمْ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ)) (صف ، آيه 10 ـ 11).

اى كـسـانـيكه ايمان آورده ايد آيا شما را به تجارتى سودمند كه شما را از عذاب دردناك نجات دهـد راهـنـمـائى كـنـم ؟ بـه خـداونـد و پـيـامـبـرش ايـمـان آوريـد و در راه خـدا بـا مال و جانتان جهاد كنيد، اين براى شما بهتر است اگر دانا باشيد.

46ـ اهل سنت در اصول دين به دو گروه اشاعره و معتزله تقسيم مى شوند. درباره ريشه اين اختلاف در درسهاى آينده مطالبى بيان خواهيم كرد.

47ـ بقره ، آيه 286.

48ـ مومنون ، آيه 64.

49ـ طه ، آيه 50.

50ـ نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، خطبه اول ، ص 33.

51ـ و از علم ، جز اندكى داده نشده ايد،(اسراء، آيه 85).

52ـ عـن الرضـا عـليـه السـّلام : فـَإِنْ قـالَ: فـَلِمَ وَجَبَ عَلَيْهِمْ مَعْرِفَةُ الرُّسُلِ وَالاِْقْرارُ بِهِمْ وَالاِْذْعـانُ لَهـُمْ بـِالطـّاعـَةِ؟ قيلَ: لاَِنَّهُ لَمّا لَمْ يَكُنْ فى خَلْقِهِمْ وَ قُواهُمْ ما يُكَمِّلُوا لِمَصالِحِهِمْ وَ كانَ الصـّانـِعُ مُتَعالِيَاعَنْ اءَنْ يُرى وَ كانَ ضَعْفُهُمْ وَ عَجْزُهُمْ عَنْ إِدْراكِهِ ظاهِرا لَمْ يَكُنْ بُدُّ مِنْ رَسُولٍ بـَيـْنـَهُ وَ بـَيـْنَهُمْ مَعْصُومٍ يُؤَدّى إِلَيْهِمْ اءَمْرَهُ وَ نَهْيَهُ وَ اءَدَبَهُ وَ يَقِفَهُمْ عَلى ما يَكُونُ بِهِ إِحْرازُ مـَنـافـِعِهِمْ وَ دَفْعُ مَضارِّهِمْ، إِذْ لَمْ يَكُنْ فى خَلْقِهِمْ ما يَعْرِفُونَ بِهِ ما يَحْتاجُونَ إِلَيْهِ مَنافِعَهُمْ وَ مَضارَّهُمْ... (بحارالانوار، ج 11، ص 40 و علل الشرايع ، ص 95 و عيون الاخبار، ص 249).

53ـ شورى ، آيه 51.

54ـ نساء، آيه 164.

55ـ بحارالانوار، ج 11، ص 71.

56ـ مصباح المنير، ج 2، ص 48 و المعجم الوسيط، ج 2، ص 585، انتشارات ناصر خسرو.

57ـ قـرآن گـفـتـگـوى مشركان و پيامبر (ص ) را در زمينه درخواست معجزه اينگونه بيان مى كـنـد: ((وَ قـالُوا لَنْ نـُؤْمِنَ لَكَ حَتّى تَفْجُرَ لَنا مِنَالاَْرْضِ يَنْبُوعا اَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخيلٍ وَ عِنَبٍ فَتُفَجِّرَالاَْنْهارَ... قُلْ سُبْحانَ رَبّى هَلْ كُنْتُ اِلاّ بَشَرا رَسُولاً)) (اسراء، آيه 90).

و گـفـتـنـد: بـه تـو ايمان نمى آوريم تا آنكه چشمه اى از زمين روان كنى يا آنكه باغستانى از خـرمـا و انـگـور داشته باشى ، سپس نهرها را درون آن روان سازى ... بگو،منزّه است خدا ، آيا من جز انسانى فرستاده شده ام ؟ 58ـ ((وَ اِنْ كُنْتُمْ فى رَيْبٍ مِمّا نَزَّلْنا عَلى عَبْدِنا فَاْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ...))( بقره ، آيه 23).

59ـ اصول كافى ، ج 2، ص 84.

60ـ بحار، ج 11، ص 71.

61ـ صف ، آيه 6.

62ـ سيره ابن هشام ، ج 11، ص 285.

63ـ آل عمران ، آيه 61.

64ـ تـفـصـيـل قـضـيـه را در فـروغ ابـديـت ، ج 2، ص 816، دنبال كنيد.

65ـ شورى ، آيه 13.

66ـ احزاب ، آيه 40.

67ـ يـكـى از رسم هاى عرب و برخى ملت هاى ديگر ((پسر خواندگى )) بود. پسر خوانده از نـظـر ارث و روابـط خـانوادگى مانند پسر واقعى شمرده مى شد كه اسلام آن را نسخ كرد و مـردود دانـسـت پـيـامـبـر (ص ) آزاد شـده اى بـه نام ((زيد بن حارثه )) داشت كه پسر خوانده آن حضرت نيز به شمار مى رفت ، مردم بر اساس آن رسم و سنت جاهليت ، انتظار داشتند پيامبر با وى مانند پسر واقعى رفتار كند، اما اين آيه آن رسم و سنت جاهلى را مردود اعلام كرد.

68ـ حجر، آيه 9.

69ـ قرآن از جهان برون انسان به ((آفاق )) و از جهان درون انسان به ((انفس )) تعبير مى كند (فصلت ، آيه 57).

70ـ منتخب التواريخ ، ص 19، انتشارات علميه اسلاميه .

71-اهـل سـنـت در اصـول عـقـايـد دو دسـتـه انـد: اشـعـرى و معتزلى و در فروع دين و احكام چهار گروهند:

شافعى ، حنفى ، حنبلى و مالكى 72ـ التمهيد، ص 181.

73ـ همان مدرك .

74ـ المواقف .

75ـ شرح المقاصد، ج 2، ص 272.

76ـ نساء، آيه 153.

77ـ قصص ، آيه 67.

78ـ سيره ابن هشام ، ج 2، ص 32 و الروض الانف ، ج 1، ص 264 و السيرة الحلبية ، ج 2، ص 3 و بهجة المحافل ، ج 1، ص 128 و سيرة رينى دحلان ، ج 1، ص 302، هامش الحلبيه .

79ـ بقره ، آيه 124.

80ـ لقمان آيه 13.

81ـ شورى ، آيه 42.

82ـ فاطر، آيه 32.

83ـ احزاب ، آيه 33.

84ـ تفسير سيوطى ، ج 5، ص 198،199 و صحيح ترمذى ج 13، ص 247 و مسند احمد، ج 2، ص 292 و، ج 6 ص 306 و اُسدُالغابه ، ج 4، ص 29، و ج 3، ص 297 و تهذيب التهذيب ، ج 3، ص 297.

85ـ مـسـنداحمد، ج 1، ص 330 و مجمع الزوائد، ج 9، ص 119 ـ 167 ـ 169 ـ 207، صحيح ترمذى ، ج 3، ص 171 ـ 172 و ج 13، ص 248.

/ 94