از مسجد سهله چه مى دانيم؟ - ره توشه عتبات عالیات نسخه متنی

از مسجد سهله چه مى دانيم؟

مسجد سهله يكى از مساجد قديمى و مورد احترام است كه قبلاً به مسجد جامع بنى ظفر(179) معروف بوده است.

فضيلتها

1. منزل حضرت مهدى(عليه السلام)امام صادق به ابوبصير مى گويد:

«ابو بصير! گويا مى بينم كه قائم در مسجد سهله با عيالش نزول مى كند. گفتم: منزلش قرار مى دهد؟ فرمود: آرى همچنانكه منزل ادريس بود.»(180)

2. خانه حضرت ادريس(عليه السلام)امام صادق در اين باره مى فرمايد:

«مَسْجِدُ السَّهْلَةِ مَوْضِعُ بَيْتُ إِدْرِيسَ النَّبِىِّ الَّذِي كَانَ يَخِيطُ فِيهِ».(181)

3. منزل حضرت ابراهيم(عليه السلام)آن حضرت از همين مكان به جنگ با عمالقه به سرزمين يمن رفت.

4. حضرت داوود(عليه السلام)از همين مكان بود كه آن پيامبر گرامى به جنگ جالوت رفت.(182)

5. مانند خيمه رسول...
هر كس در اين مسجد باشد، مانند كسى است كه در خيمه رسول خدا اقامت دارد.(183)

6. از اين مسجد هفتاد هزار نفر به بهشت مى روند
از كنار اين مكان هفتاد هزار نفر محشور مى شوند كه بدون حساب وارد بهشت مى شوند.(184)

7. اقامتگاه حضرت خضر
امام صارق(عليه السلام) در حديثى مى فرمايد: «مَسْجِدُ السَّهْلَةِ مُنَاخُ الرَّاكِبِ، قِيلَ: وَ مَنِ الرَّاكِبُ؟ قَالَ: الْخَضِرُ(عليه السلام) ».(185)

مسجد سهله از نگاه اهل بيت(عليهم السلام)

1. گشايش كار«مَا مِنْ مَكْرُوب يَأْتِي مَسْجِدَ السَّهْلَةِ، فَيُصَلِّي فِيهِ رَكْعَتَيْنِ بَيْنَ الْعِشَاءَيْنِ وَيَدْعُو اللَّهَ تَعَالَى إِلاَّ فَرَّجَ اللَّهُ كَرْبَهُ».(186)

«هيچ غمزده اى به اين مسجد نمى آيد و دو ركعت نماز ميان نماز مغرب و عشا نمى خواند و از خداوند كمك نمى خواهد، مگر اينكه خداوند اندوهش را بر طرف مى سازد.»

2. مصلاّى پيامبران
قَالَ الصَّادِقُ(عليه السلام) : «وَ مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً إِلاَّ وَ قَدْ صَلَّى فِيهِ».(187)

«خداوند هيچ پيامبرى مبعوث نكرده، مگر اينكه در اين مسجد نماز خوانده است.»

3. سجدگاه ملائك
امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: روز و شبى نيست مگر اينكه ملائكه به اين مسجد(سهله) مى آيند و در آن عبادت مى كنند.(188)

4. افزايش عمر
هنگامى كه زيد بن على به شهادت رسيد، امام صادق(عليه السلام) فرمود: اگر عمويم زيد، زمانى كه از كوفه خارج شد، به مسجد سهله مى رفت و نماز مى خواند و به خدا پناه مى برد، بيست سال به عمرش اضافه مى شد.(189) همچنين در اين باره امام سجّاد(عليه السلام)مى فرمايد:

«مَنْ صَلَّى فِي مَسْجِدِ السَّهْلَةِ رَكْعَتَيْنِ، زَادَ اللَّهُ فِي عُمُرِهِ سَنَتَيْنِ».(190)

«هر كس دور كعت نماز در مسجد سهله بخواند، دو سال به عمرش افزوده مى شود.»

5. درجه رفيع
قَالَ الصَّادِقُ(عليه السلام) : «مَنْ دَعَا اللَّهَ فِيهِ بِمَا أَحَبَّ، قَضَى لَهُ حَوَائِجَهُ، وَ رَفَعَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَكَاناً عَلِيّاً إِلَى دَرَجَةِ إِدْرِيسَ وَ أَجَارَهُ مِنْ مَكْرُوهِ الدُّنْيَا وَ مَكَايِدِ أَعْدَائِهِ».(191)

«امام صادق(عليه السلام) فرمود: هر كس خداى را در آن بخواند، درباره هر چه خواهد، حوائج او روا گردد و به مقام بلندى در روز قيامت دست يابد و خداوند تا جايگاه ادريس خدا او را بالا برد و از ناراحتى دنيا و مكر دشمنانش در پناه پرودرگار قرار گيرد.»

امام صادق(عليه السلام) در مسجد سهله

اهميت مسجد سهله به قدرى است كه اهل بيت(عليهم السلام) براى رفع گرفتارى از شيعيان، به اين مسجد مى آمدند و دعا مى كردند. بشّار مُكارى نقل مى كند:

«روزى براى ديدن امام صادق(عليه السلام) به منزلشان در كوفه رفتم، طبقى از خرما نزدش بود و از آن تناول مى كرد. به من فرمود: بشّار نزديك بيا و بخور. گفتم از موضوعى ناراحتم و نمى توانم چيزى بخورم. امام فرمود: به حقّ من، نزديك بيا و بخور. امر ايشان را اجابت كردم. هنگامى كه شروع به خوردن نمودم، امام به من فرمود: موضوع را بگو. گفتم سربازان حكومتى را ديدم كه زنى را مى زدند و او را كشان كشان به طرف زندان مى بردند.

او با صداى بلند فريادرس و كمك مى خواست، ولى كسى به حرفش توجه نكرد. امام فرمود: چراين برخورد را با او كردند؟ گفتم از مردم شنيدم كه او بر زمين افتاده و در هنگام افتادن گفته است: لعن الله ظالميكِ يا فاطمة. وقتى سخنم به اينجا رسيد، امام به شدّت گريست; به طورى كه نتوانست خرما بخورد و به قدرى گريه كرد كه ريش مباركش و روى سينه اش پر از اشك شد. سپس گفت: بشار! بلند شو با هم به مسجد سهله برويم و از خدا بخواهيم اين زن آزاد شود. هردو به طرف مسجد سهله حركت كرديم، در آنجا هر كدام دو ركعت نماز خوانديم پس از نماز امام دستها را به سوى آسمان بلند كرد و دعاى مفصلى خواند و سپس به سجده رفت و پس از مدتى سر از سجده برداشت و فرمود: بلند شو، زن آزاد شد.»(192)

امام زمان(عليه السلام) در مسجد سهله

زين العابدين سلماسى نقل مى كند:

«روزى در مجلس درس آيت الله سيد محمد مهدى بحر العلوم حضور داشتم، محقّق كامل ميرزاى قمى كه براى زيارت به عتبات عاليات سفر كرده بود، وارد مجلس سيد شد. پس از درس، همه رفتند ولى من همراه سه نفر ديگر كه از خواص شاگردان سيد بودند، مانديم. ميرزاى قمى به بحر العلوم گفت: شما مقامات روحانى زيادى كسب كرده ايد، اگر ممكن است خاطره اى نقل كنيد. در اين هنگام سيد فرمود:

شب گذشته براى اداى نافله شب به مسجد كوفه رفتم، قصد داشتم سپيده دم به طرف نجف راهى شوم و اول وقت درس را شروع كنم، از مسجد بيرون آمدم، در دلم شوقى ايجاد شد كه به مسجد سهله بروم، ولى اعتنايى نكردم; زيرا ترسيدم اول وقت به نجف نرسم ليكن شوقم زيادتر شد همچنان مردد بودم كه ناگاه بادى وزيد و مرا به طرف مسجد سهله حركت داد، پس از مدتى خود را مقابل مسجد سهله ديدم، وارد شدم، ديدم كسى در مسجد نيست و تنها آقايى مشغول عبادت است و با كلماتى با خدا مناجات مى كند

كه تا كنون از هيچ كس نشنيده بودم، حالم متغير و زانوهايم مرتعش شد، با قلبى منقلب و ديده اى گريان در گوشه اى از مسجد ايستادم و به صداى دلنشين مناجات گوش دادم. پس از مدتى كه مناجاتش تمام شد، رو به من كرد و فرمود: مهدى! جلو بيا. ادب كرده، مقدارى جلو رفتم، فرمود: جلوتر بيا. جلوتر رفتم; به طورى كه دستم به دستش مى رسيد، آنگاه چيزى به من گفت. سيد به اينجا كه رسيد، سكوت كرد...»(193)

مقامات مسجد سهله

1. مقام حضرت مهدى(عليه السلام)مقامى است منسوب به امام زمان(عليه السلام) كه ميان مردم معهود نبود. علامه سيد محمد مهدى بحر العلوم دستور داد قبه اى در مكان مذكور بسازند.(194)

2. مقام حضرت خضر(عليه السلام)قَالَ الصَّادِقُ(عليه السلام) : «مَسْجِدُ السَّهْلَةِ مُنَاخُ الرَّاكِبِ، قِيلَ: وَ مَنِ الرَّاكِبُ؟ قَالَ: الْخَضِرُ(عليه السلام) ».

«مسجد سهله، محل خوابيدن شتر آن سوار است. پرسيدند او كيست؟ فرمود: خضر.»

3. مقام امام صادق(عليه السلام)4. مقام امام زين العابدين(عليه السلام)5. مقام حضرت ادريس(عليه السلام)6. مقام صالحَين (هود و صالح(عليهما السلام))7 . مقام ابراهيم خليل(عليه السلام) (195)

صعصعة بن صوحان

اشاره:

نخستين كس از طايفه عبدالقيس كه اسلام آورد، شخصى به نام عمرو بود. او كه به دستور رييس قبيله «منذربن عائذ» خدمت پيامبر(صلى الله عليه وآله) رسيد، تا از ميزان علم آن حضرت آگاهى يابد، پس از شرفيابى به خدمت رسول خد(صلى الله عليه وآله) ، مسلمان شد و در برگشت، ماجرا را براى «منذر» بيان كرد. او نيز مسلمان شد و پس از چندى منذر خود به محضر پيامبر(صلى الله عليه وآله)آمد. آن حضرت به او فرمود:

«اى اشجّ! (نام ديگر منذر) دو صفت در تو هست كه خداوند آن دو را دوست دارد: حيا و حلم.»(196)

اين طايفه عموماً در كوفه زندگى مى كردند. صعصعه نيز اهل كوفه بود و در يكى از محله هاى اطراف آن، روزگار مى گذراند.

خاندان

مطالعه حالات چهار فرزندِ صوحان (زيد، عبدالله، سيحان و صعصعه)، فضايى آكنده از عشق على(عليه السلام) در اين خاندان را به تصوير مى كشد. تنها در جنگ جمل، سه برادر (صعصعه، زيد، سيحان) حضور داشتند و سيحان پرچم دار بود. وقتى او به شهادت رسيد، زيد پرچم را به دست گرفت و چون شهيد شد، صعصعه پرچم را برافراشته نگاه داشت.(197)

فصاحت و بلاغت، خصوصيت دوم اين خاندان بود. دانشمندان تاريخ، عنوان «خطبا» را از ويژگى هاى اين خانواده دانسته اند.(198)