نشانه ها و شاخصهاى سياست انزوا عبارت است از: سطح كم درگيرى در موضوعات مربوط به سـيـسـتـم ، تـعـداد كـم مـراودات ديـپـلمـاتـيـك و بـازرگـانـى و عـدم تمايل به متعهد نمودن نيروهاى نظامى به خارجيها.(419) استراتژى انزواطلبى دربرگيرنده سياست و جهت گيرى ويژه اى در روابط با ساير واحدهاى سـيـاسـى اسـت كـه بـر مـبـنـاى آن ، سـطـح روابـط بـا كـشـورهـاى ديـگـر بـه حدّاقل ممكن تنزّل مى يابد. حوزه اطلاق منافع دولت دارنده اين استراتژى ، بسيار محدود بوده و تـنـهـا در قـلمـرو مـرزهـاى آن كشور معنا پيدا مى كند. بر طبق استراتژى انزواگرايى ، سياست خـارجـى كـشـور بـه سـوى عـدم مـداخـله در امور بين المللى سوق داده شده و حفظ وضع موجود را پايه اقدامات خود قرار مى دهد.ايـن اسـتـراتـژى در گـذشـتـه ، بـيـش از زمـان حاضر، مورد استفاده قرار مى گرفت ، زيرا تا قـبـل از قـرن بـيـسـتم ، به سبب محدود بودن روابط بين المللى ، خود بسندگى نسبى دولتها، مـوقـعـيـت خـاص ژئوپـولتـيـك ، مـيـزان انـدك وابـسـتـگـيـهـا و هـمـبـسـتـگـيـهـاى مـتـقـابـل مـيـان واحـدهـاى سـيـاسـى و سـيـستمهاى ارتباطى نسبتاً محدود، امكان در پيش گرفتن اين اسـتـراتـژى وجـود داشـت . امـّا امـروزه كـه اقتصاد صنعتى و سرمايه دارى ، ميزان وابستگى بين دولتـهـا را بـه مـراتب افزايش داده ، به طور طبيعى ، انتخاب اين جهت گيرى در سياست خارجى چندان آسان نخواهد بود.(420) بـررسـى تـاريـخـى دولتـهـا، بـيـانـگـر آن اسـت كـه كشورهاى آمريكا، ژاپن ، چين ، آلبانى ، نـپـال و... در برخى از دوره ها داراى اين استراتژى بوده اند.علت انتخاب اين استراتژى براى هـر كـشـور، مـتـفـاوت بـوده اسـت . دلايـل سـيـاست انزواگرايى دولت آمريكا در قرن نوزدهم به مـسـائلى چـون خـود بـسندگى اقتصادى ، تاءمين امنيت توسط انگلستان ، جدايى ايدئولوژيك از اروپـاى مـسـلط بـر جـهان و دورى جغرافيايى مربوط مى شود. دولتهاى ژاپن و چين براى حفظ سنتهاى فرهنگى و ملى و پرهيز از سلطه بيگانگان از اين استراتژى پيروى مى كردند. كشور آلبانى بعد از سلطه كمونيستها بر اين سرزمين ـ بعد از جنگ جهانى دوم ـ به استراتژى انزوا طلبى روى آورد. علت اصلى اين امر از اختلافات ايدئولوژيك رهبران آلبانى با رهبران ساير كـشـورهـاى سـوسـيـاليـسـتـى نـشـاءت مـى گـرفـت . دولت نـپـال نـيـز بـه دلايـل جـغـرافـيـايـى يـعـنـى مـحـصـور بـودن در مـيـان كـوهـهـا، تمايل به اين استراتژى در سياست خارجى خود داشته است .(421)
استراتژى اتحاد و ائتلاف (422)
اسـتـراتـژى اتـحـاد و ائتـلاف به معناى پذيرش اصل تعهد نسبت به ساير كشورها در سياست خارجى يك كشور است . اين تعهد مى تواند داراى ابعاد نظامى و امنيتى ، اقتصادى ، سياسى و يا فـرهـنـگـى بـاشـد.بـراسـاس ايـن اسـتـراتـژى ، تحقق اهداف و منافع ملى كشور در گرو ادغام تـوانـايـيـهـاى كـشـور بـا تـوانـايـيـهـاى بـرخـى از كـشـورهـاسـت و در ايـن صـورت ، سـياست تـشـكـيل اتحاديه يا بلوك ، مى تواند ضامن و پشتوانه اجرايى مناسبى براى پيشبرد برنامه هاى سياست خارجى دولت باشد.هدفها و منافع مشترك يا تهديد و خطر مشترك ، زمينه ساز عمده اتخاذ اين استراتژى مى باشد. بازار مشترك اروپا، نمونه اى از اين دست ، است . قاره اروپا، بويژه اروپاى باخترى ، در پى افـزايـش رونـد تـوسـعـه و هـمكارى قاره اى و كسب مجدد اعتبار بين المللى ، به ايجاد اتحاديه اقتصادى دست زد، در حالى كه پيمان آتلانتيك شمالى (ناتو)، به جهت تهديد مشترك دولتهاى غربى از جانب دولت كمونيستى اتحاد شوروى (سابق )، بنياد گذارده شد.ايـن نـوع جـهـت گـيـرى در سـيـاسـت خـارجـى جـايـگـاه ويـژه اى در دنـيـاى امـروز دارد، مـجـمـوعـه عـوامـل نـيـازهـاى داخلى ، ميزان برخوردارى از قدرت ، شرايط جغرافيايى و ژئوپلتيك ،
لطفا منتظر باشید ...
