در جـنـگ جـهـانـى دوم ، بـخـلاف جـنـگـهاى پيشين در قاره اروپا بويژه جنگهاى ناپلئونى و جنگ جـهـانـى اوّل ، تـوافـقـهـاى قـدرتـهـاى بـزرگ در مـورد اداره جـهـانِ بـعـد از جـنـگ ، در طول اين نبرد حاصل گرديد. رسم بر اين بود كه فاتحان ، پس از ختام جنگ ، كنفرانس صلحى تـشـكـيـل مـى دادنـد كـه به مثابه مجلس مؤ سسان بود. آنان ، همچون بعد از هر انقلاب ، قانون اسـاسـى ، مـديريت روابط بين المللى و نظام حاكم بر جامعه جهانى را تعيين مى كردند. امّا اين سـنـّت در جـنـگ جـهـانى دوم شكسته شد. سه قدرت بزرگ متفق ؛ يعنى آمريكا، انگلستان و اتحاد شوروى ، در طول جنگ كنفرانسهايى تشكيل دادند و نسبت به هماهنگى در عمليات نظامى ، تسليم بـدون قـيـد و شـرط دولتـهـاى مـحـور، تقسيم غنايم جنگ و نظم حاكم بر روابط بين المللى در دنـيـاى پـس از جنگ به توافق رسيدند. اين ويژگى را شايد يكى از تفاوتهاى جنگ جهانى دوم بـا نـبـردهـاى قـبـلى بـتـوان برشمرد. از آنجا كه پيروزى متفقين ، تا حدود زيادى ، مرهون همين توافقات و كنفرانسهاست ، تجزيه و تحليل مهمترين آنها در اينجا ارائه مى گردد.
كنفرانسهاى سران آمريكا و انگليس
نخستين اجلاسيه مشترك (وينستون چرچيل )، نخست وزير انگلستان ، و (فرانكلين روزولت ) رئيس جـمـهـور آمريكا، از 9 تا 12 اوت 1941 در (تِرنو)(117)، واقع در اقيانوس اطلس ، بـر عـرشـه يـك كـشـتـى بـه صـورت مـحـرمـانـه انـجـام گـرفـت . حـاصـل ايـن مـذاكـرات ، (مـنـشـور آتـلانـتـيـك ) بـود كـه سـنـگ بـنـاى بـيـشـتـر تـوافـقـهـاى (مـلل مـتـحـد) در آيـنـده قرار گرفت . آنها اصول و ترتيبات حاكم بر صلح و مبانى همكارى در آيـنـده را تـعـيـيـن كـردنـد. بـنـابـرايـن تـوافـق ، حـق تـعـيـيـن سـرنـوشـت بـراى هـمـه مـلل لحـاظ خـواهـد شـد و هـر مـلتـى آزادانه ، نظام سياسى و اجتماعى مورد دلخواه خود را انتخاب خواهد كرد. هيچ تغيير مرزى بدون رضايت ملتها انجام نخواهد گرفت و دولتهاى امضا كننده اين اعـلامـيـه در جـستجوى گسترش مرزها و وسعت كشورشان نيستند. آزادى درياها تضمين خواهد شد و سـيـاسـت كـاهـش تـسـليـحـات دنـبـال خـواهـد گـرديد. منشور آتلانتيك ، در واقع ، الزام مقابله با تمايلات فاشيستى را توسط دولت بى طرف ايالات متحده نشان مى داد؛ هر چند تا اين تاريخ برخى از اقدامات آمريكا، از جمله قانون وام و اجاره ، دادن ناوشكن به انگليس و گسترش محدوده امـنـيـتى آمريكا در سطح اقيانوس اطلس ، تا حد زيادى بى طرفى آن دولت را بطور ضمنى از بين برده بود.كـنـفـرانـس (آركـادى ) از 22 دسـامبر 1941 تا چهارم ژانويه 1942 در واشنگتن برگزار شد. روزولت و چـرچـيـل در ايـن كـنـفـرانـس ، مـتـن اعلاميه ملل متحد را تهيه و تنظيم كردند. بر اساس (اعـلامـيـه مـلل متحد)، دولتهاى متحد متعهد شدند كه تمامى منابع خود را بر ضد كشورهاى محور بـه كـار گـيـرنـد. آنـان از هرگونه قرارداد صلح جداگانه با دولتهاى محور پرهيز كرده و بـراى نـيـل بـه پـيـروزى ، نـهـايت همكارى و هماهنگى را با يكديگر خواهند داشت . همچنين در اين كـنـفـرانـس ، سـران آمـريكا و انگليس به توافق رسيدند كه براى گشايش جبهه دوم ، به جاى اروپا در شمال آفريقا نيرو پياده كنند.كـنـفـرانـسـهـاى (كـازابـلانـكـا) در ژانـويـه 1943 و (تـريـدنـت ) در مـاه مـه هـمـيـن سال ، يك هدف مشترك را دنبال مى كردند و آن جلب رضايت شوروى از باب تاءخير در گشايش جـبـهـه دوم در غـرب اروپـا بـود. در كـنـفـرانـس كـازابـلانـكـا، روزولت و چرچيل تاءكيد كردند كه تا تسليم بدون قيد و شرط دولتهاى آلمان ، ايتاليا و ژاپن ، دست از جنگ نخواهند كشيد. اين دو رهبر در كنفرانس تريدنت ، نقشه نهايى عمليات (اورلرد)؛ يعنى پياده كردن نيرو در ساحل غرب فرانسه ، را به تصويب رساندند.
توافق انگليس و شوروى در مورد بالكان
سـوء ظـن دولتهاى ائتلاف عليه محور، نسبت به يكديگر، از نخستين روزهاى همكارى چهره نموده بـود.روزولت احـسـاس مى كرد كه بريتانياى كبير در پى حفظ و استمرار امپراتورى خود مى باشد و اين امر با روند منافع رو به گسترش آمريكا در سطح جهان در تضاد خواهد بود. بر هـمـيـن اسـاس آمـريـكا با گشودن جبهه دوم در منطقه بالكان مخالفت مى كرد. ژوزف استالين در پـى تـاءخـيـر طـولانى گشايش جبهه دوم ، سوءِ نيت غربيها عليه اتحاد شوروى را آشكارا به زبان آورد. استالين فكر مى كرد كه عدم گشايش جبهه
لطفا منتظر باشید ...
