كـشـور آلمـان كـه در جـنـگ جـهـانـى اوّل شكست خورد، ناچار شد با امضاى پيمان صلح ورساى ، تـحـمـيـلات و پـيـامـدهـاى آن را بـپـذيـرد. ايـن كـشـور مـغـلوب ، بـه دليـل پـذيـرش مـسؤ وليت جنگ ، طبق ماده 231 معاهده صلح ورساى ، تمام متصرفات مستعمراتى اش را از دسـت داد، بـخـش قـابل توجهى از سرزمين و مردمش را به همسايگان واگذار كرد، ارتش مـتـفـقـيـن بـراى ضـمـانـت اجـراى مـعـاهـده صـلح در خـاكـش مـانـدگـار شـد و حـقـوق يـك دولت مـسـتـقـل ـ از جـمـله تـاءسيس ارتش ـ از آن سلب گرديد. چنين تحميلاتى در حكم تحقير ملت آلمان بود؛ ملّتى كه با وجود تواناييهاى بسيار، اينك ناچار بود به عنوان يك دولت ضعيف ، تحقير شـده و شـكـسـت خـورده ، نـقـش بـازى كـنـد. هـيـتـلر و حـزب نـاسـيـونـال سـوسـيـال وى از چنين محيط مساعدى بهره گرفته و به قدرت سياسى آلمان دست يازيدند.(91) مـشـكـلات روانـى ، اجتماعى ، اقتصادى و سياسى ملت آلمان با وقوع بحران اقتصادى 1929 دو چندان شد.بيكارى در سطح شش ميليون نفر به عنوان يك بحران سياسى و اجتماعى مطرح گشت و طبقات متوسط، نظاميان ، دانش آموزان و اقشار وسيعى از مردم با ترس از كمونيسم ، به جبهه اى روى آوردنـد كـه هـمـواره در تـبـليـغـات گـسـتـرده خـود، قـول حـل بـحـرانـهاى كشور و ملت آلمان و ضديت با كمونيسم را به مردم مى داد. اين جزو خوش اقـبـالى هـيتلر بود كه تحولات و شرايط محيطى و روانى ، بطور مجموعه اى ، در راستاى به قـدرت رسـيـدن او عـمـل مـى كـردنـد. (حـزب نـازى ) در انـتخابات راشيتاگ ـ پارلمان آلمان ـ در سـال 1924، تـعـداد 32 كرسى به دست آورد، در حالى كه همين حزب در انتخابات 1933 به 288 كـرسى دست يافت .اين اكثريت در پارلمان ، (هيند نبورگ ) رئيس جمهور آلمان را وادار مى كـرد كـه رهـبـر حـزب يـعـنـى (هـيـتـلر) را بـه صـدر اعـظـمـى بـرگزيند. بدين سان ، هيتلر در سـال 1933، از راه قـانـونـى و بـا تـوسـل به نهادهاى دموكراتيك ، به صدارت عظماى آلمان رسيد.(92) هـيـتـلر و پـيـروانـش ، از هـمـان آغـاز نـيـل بـه قـدرت ، در صـدد اجـراى نـقـشـه هـاى استبدادى در داخـل و تـوسـعـه طلبى در خارج برآمدند. از آنجا كه مهمترين اقدامات توسعه طلبانه هيتلر در عـرصـه داخـل و خـارج ، زمـيـنـه سـاز جـنـگ جـهـانـى دوم مـحـسـوب مـى شـود، بـه تفصيل ، آنها را مورد تجزيه و تحليل قرار مى دهيم .
خروج از كنفرانس خلع سلاح و جامعه ملل
از نـخـسـتـين اقدامات هيتلر، دستور به نمايندگان آلمان در كنفرانس خلع سلاح ژنو وابسته به جـامـعه ملل ، مبنى بر تقاضاى حقوق مساوى با ساير كشورها در زمينه تسليحات و مذاكرات با اروپـايـيـان ، بـويـژه نـمـايندگان دولت فرانسه بود. در پى مخالفت فرانسه با درخواست آلمـان و به بن بست رسيدن مذاكرات ، نمايندگان آلمان به دستور هيتلر از كنفرانس خلع سلاح ژنـو خـارج شـده و در پـى آن نـمـايـنـده آلمـان در جـامـعـه مـلل نـيـز بـه بـرلن فـرا خوانده شد. علت اساسى خروج آلمان از كنفرانس خلع سلاح و جامعه مـلل ، زمـيـنـه سـازى نـقـض مـعـاهـده صـلح ورسـاى بـود؛ زيـرا 26 مـاده نـخـسـت مـيـثـاق جـامـعـه مـلل را مـواد ورسـاى تـشـكـيـل مـى داد و پـذيـرش جـامـعـه مـلل و عـضـويـت در آن ، بـه طـور طـبـيـعـى ، بـه مـنـزله قـبـول مـوارد مـعـاهده صلح ورساى بود. از اين رو، اولين گام براى تحقق وعده هاى انتخاباتى حـزب نـازى و بـه مـرحـله اجـرا درآوردن مـفـاد كـتـاب (نـبـرد مـن هـيـتـلر) خـروج از جـامـعـه ملل بود. هيتلر براى مشروعيت بخشيدن به اين اقدام ، آن را به رفراندوم عمومى گذاشت كه با 95 راءى مثبت به تصويب ملّت آلمان رسيد.(93)
پيمان ده ساله عدم تجاوز با لهستان
مـقـاصدى كه آلمان فرا روى خود قرار داده بود، مستلزم برخى از ملاحظات و فريبكاريها بود، تا بدين طريق احساس نشود كه هيتلر اغراض خصمانه در سر مى پروراند. در اين راستا، آلمان بـا لهـسـتـان يـك قـرارداد عـدم تـجـاوز مـتـقـابـل ده سـاله را در سـال 1934 م بـه امـضا رساند؛ لهستانى كه بيشترين سهم از سرزمين و جمعيت آلمان را پس از جـنـگ جـهـانـى اول و مـطـابق قرارداد صلح ورساى از آنِ خود كرده بود. اين حربه خوبى براى فـريـب سـيـاسـتـمـداران و افـكـار عـمـومـى اروپـايـى بـود.
لطفا منتظر باشید ...
