تاءسيس كومينفورم (Cominfo - تاریخ و اصول روابط بین الملل نسخه متنی

در كمك به يونان و تركيه ارائه گرديد؛ دو كشورى كه صـحـنـه جـنـگ داخـلى بـيـن كمونيستها و ليبرالها بودند و در صورت نرسيدن كمكهاى غربى ، تـهـديـد كمونيسم در براندازى حكومت و ايجاد دولت طرفدار مسكو جدى مى نمود. ترومن ، رئيس جـمـهـور آمـريـكـا، در 1947 اعلام كرد: (به عقيده من ، سياست ايالات متحده بايد در جهت حمايت از مـردمـان آزاده اى بـاشـد كـه در بـرابـر تـحـكـّم اقـليـتهاى مسلح يا نيروهاى خارجى تجاوزكار، ايـسـتـادگـى و مـقـاومـت مـى كـنـنـد. اعـتـقـاد دارم كـه كـمـكـهـاى مـا در وهـله اول بـايـد اقـتـصـادى و مـالى بـاشد، زيرا اين نوع كمكها، لازمه ثبات اقتصادى و پيشرفتهاى سياسى منظم است .) ايالات متحده آمريكا، بلافاصله ، يك كمك چهارصد ميليون دلارى به يونان و تـركـيـه اخـتصاص داد و اين كشور در سالهاى بعد، در يارى دادن به كشورهاى به اصطلاح آزاد جهان ، در مقابله با كمونيسم ، از هيچ كمكى دريغ نورزيد.(129) ژنـرال جـورج مـارشـال ، وزيـر خـارجـه آمـريـكـا، در ژوئن سـال 1947 در دانـشـگاه هاروارد، طى يك سخنرانى ، طرح كمكهاى گسترده آمريكا به اروپا را ارائه داد. بـنـا به استدلال مارشال ، اروپا براى رونق اقتصادى و احياى زندگى مادى خود به دلار آمـريـكـا نـيـازمـنـد اسـت . كـمـك آمـريـكـا، هـم ثـبـات اقـتـصـادى و سياسى قاره اروپا را به دنـبـال خـواهـد داشـت و هم ، بازار مصرف مناسبى را براى كالاهاى آمريكايى تضمين مى كند. اين كـمـكـهـا شـامـل هـر دولتـى كه علاقه خود را به تعاون و همكارى در راه بهبود اوضاع اقتصادى نـشـان دهـد، مـى گـرديـد. مـبـلغ پـانـزده هـزار مـيـليـون دلار طـى چـنـد سال براى بازسازى اقتصاد ا روپا ازسوى آمريكا به اين قاره سرازير شد. بديهى است كه دكـتـريـن تـرومن و طرح مارشال تنها در راستاى نجات اروپا از غلتيدن به دامن كمونيسم بود، چـرا كـه احـزاب كـمـونـيـسـت در كـشـورهـاى اروپـاى غـربـى فعّال بوده و امكان به قدرت رسيدن آنها وجود داشت .(130)

تاءسيس كومينفورم (Cominfo

m) و محاصره برلن : اتحاد شوروى نيز براى حفظ حوزه نفوذ خـود بـيـكـار نـنـشـسـت . اسـتـاليـن در اكـتـبـر سـال 1947 م دسـتـور تـشـكيل سازمان احزاب كمونيست جهان را صادر كرد. احزاب كمونيست در سراسر جهان مى بايست بـا ارتـبـاط و هـمـاهـنـگـى هـر چـه بـيـشـتـر بـا مـسـكـو، يـك خـط مـشـى و رويـه واحـدى را اعـمـال كـنـنـد. ايـن سـازمـان اطلاعات كمونيستى را به احزاب كمونيستى كشورهاى سرمايه دارى تـوصـيـه مـى كـرد كـه بـراى مـقـابله با توطئه هاى اين نظام بايد به انضباط بيشترى روى آورنـد. در واقـع ، كـومـيـنـفـورم ، در پـاسـخ بـه دكـتـريـن تـرومـن و طـرح مـارشـال بـه وجـود آمـد و قصد داشت از وسوسه استحاله شدن اردوگاه سوسياليسم در اقتصاد سيستم سرمايه دارى جلوگيرى كند.(131) مـحـاصـره بـرلن در سـال 1948 م حـكـايـت از شـكـل گـيـرى كـامـل جـنـگ سـرد بـين آمريكا و شوروى مى كرد. برلن ، شهرى در قلب آلمان شرقى ، در حوزه نـفوذ شوروى قرار داشت ، در حالى كه تحت اشغال ارتش چهار قدرت بود. قسمت غربى برلن بـه تـدريـج بـه صـورت واحـد در آمـد و مـتـفـقـيـن غـربـى تـصـمـيـم گـرفتند در راستاى طرح مارشال ، پول واحدى به گردش درآورند. پاسخ اتحاد شوروى ، بستن جاده ها، خطوط راه آهن و راهـهـاى آبى بين آلمان غربى و برلن غربى بود تا از اين طريق ، ساكنان اين منطقه را وادار بـه ادغـام بـه مـنـطـقـه اشـغـالى شـوروى نـمـايـد. آمـريـكـا بـراى حـل بحران به پُل هوايى روى آورد. تمام ضروريات زندگى 5/2 ميليون نفر ساكنين برلين غربى با هواپيما حدود يك سال هوابرد شد.

سرانجام ، شوروى (سابق ) دست از محاصره كشيد و تـسليم شد. جنگ سرد، تا اين مرحله ، شكل گرفته بود و اينك نوبت تثبيت خاكريزها، تحكيم حوزه هاى نفوذ و سازمان دادن بلوك شرق و غرب فرا رسيده بود.(132)

سياست سدّ نفوذ غرب (133)

الف ـ تـشـكـيـل سـازمـان پيمان آتلانتيك شمالى (ناتو):

تحكيم سلطه آمريكا بر اروپا كه با طـرح مـارشـال حـاصـل شـد، مـسـتـلزم تكميل آن با قراردادهاى نظامى و سياسى بود. ماجراجويى اتـحاد شوروى (سابق ) در اروپا، زمينه مناسبى براى نزديكى و پيوند آمريكا و اروپا فراهم مـى كـرد. فـرانـسـه و انـگـلسـتـان بـراى مـقـابـله بـا حـمـله احـتـمـالى آيـنـده ، در سـال 1947 م ، پـيـمـان دانـكـرك