شوراى قيمومت - تاریخ و اصول روابط بین الملل نسخه متنی

توسط مجمع عمومى ، براساس ‍ تقسيم عادلانه جغرافيايى ، انتخاب مى شوند. اين شورا حـداقـل دو اجـلاسـيـه در سـال دارد و مـى تـوانـد بـه طـور فـوق العـاده تشكيل جلسه دهد. عمده ترين وظايف شورا عبارتند از:

1 ـ انـجـام مـطـالعـات و گـزارشـهـا و تـوصـيـه هـايى در مورد همكاريهاى اقتصادى ، اجتماعى ، فرهنگى ، آموزشى و بهداشتى بين المللى .

2 ـ انـجـام مطالعات و توصيه هايى به منظور تشويق احترام واقعى به حقوق بشر و آزاديهاى اساسى براى همه .

3 ـ ارتـبـاط و هـمـاهـنـگ كـردن مـؤ سـسـات تـخـصـصـى وابـسـتـه بـه سـازمـان ملل متحد.

شوراى قيمومت

شوراى قيمومت ، در جهت پيشرفت و آزادى و استقلال مردمى كه هنوز به مرحله رشد كافى براى تـشـكـيـل حـكـومـت مـسـتـقـل نـرسـيـده انـد و در سـرزمـيـنـهـاى تـحـت نـظـام قـيـمـومـت مـلل مـتـحـد زندگى مى كنند، تلاش مى كنند.اداره چنين سرزمينهايى به عهده يك كشور پيشرفته مـى بـاشـد، تـا بـا در نـظـر گرفتن منافع ساكنان آن ، در پيشبرد هدفهاى مادى و معنوى آنان كـوشـا بـوده ، آنـهـا را براى استقلال و خودمختارى آماده سازد. شوراى قيمومت ، تحت نظر مجمع عـمومى ، وظيفه نظارت بر اداره سرزمينهاى تحت قيمومت را بر عهده دارد. اعضاى شوراى قيمومت سـه دسـتـه هـسـتـنـد: اعـضاى دايمى شوراى امنيت ، كشورهاى اداره كننده سرزمينهاى تحت قيمومت و اعـضـايـى كـه تـوسـط مـجـمـع عـمـومـى بـراى مـدت سـه سال انتخاب مى شوند.

در سالهاى اول تشكيل سازمان ملل متحد، يازده سرزمين تحت قيمومت بين المللى قرار داشت . اكنون تـنها دو سرزمين (گينه نو) تحت اداره استراليا و جزاير پاسفيك (واقع در اقيانوس آرام ) تحت اداره آمريكا قرار دارند و بقيه به استقلال رسيده اند.

ديوان بين المللى دادگسترى

ديـوان بـيـن المـللى دادگـسـتـرى ، ركـن قـضـايـى اصـلى سـازمـان ملل متحد است كه طبق اساسنامه منشور متحد عمل مى كند. كشورهاى عضو ـ و نيز كشورهاى غير عضو بـا كـسـب حـق رجـوع بـه ديـوان از مـجـمـع عـمـومـى و بـه تـوصيه شوراى امنيت ـ مى توانند در حل اختلافها به ديوان مراجعه كنند.

تـركـيـب ديـوان : ديـوان بـيـن المـللى دادگـسترى ، هياءتى مركب از پانزده قاضى يا حقوقدان مستقل است كه نبايد داراى تابعيت مشابهى باشند. اين اعضا از ميان اشخاصى انتخاب مى شوند كـه در كـشـور خـود از اعـتـبـار مـعـنـوى قـابـل مـلاحـظـه اى بـرخـوردار بـاشـنـد و داراى مـشـاغـل مـهـم قـضـايـى و يـا از حـقـوقـدانـان و مـتـخـصـصـان حـقـوق بـيـن المـلل بـاشـنـد. قضات ديوان براى مدت نُه سال انتخاب مى شوند و پس از سپرى شدن دوره ، دوبـاره قـابـل انـتـخـاب مـى بـاشـنـد. از آنـجـا كـه تـغـيـيـر قـضـات ديـوان بـطـور كـامـل در پـايـان هـر نـه سـال امـكان دارد، به دوام و استمرار آن لطمه بزند، از اين رو، هر سه سال يك بار، به قيد قرعه ، 13 قضات طبق ماده سيزده اساسنامه ديوان تغيير مى كنند.

صلاحيت ديوان : صلاحيت ديوان شامل رسيدگى به كليه دعواهايى است كه طرفين واجد شرايط بـه آن رجـوع مـى كـنـنـد. كـشـورهـا، افـراد و سـازمـانـهـاى بـيـن المـللى مـى تـوانـنـد بـراى حـل اخـتـلاف بـه ديـوان مـراجـعـه كنند. منشور ملل متحد تصريح كرده است كه اعضاى سازمان مى تـوانـنـد به ديوان مراجعه كنند ولى الزامى نيست ؛ امّا در صورت مراجعه ، بايد حكم صادره را بپذيرند.

دبيرخانه

دبـيـرخـانـه ، ركـن ادارى و فـنـى سـازمـان مـلل مـتـحـد مـى بـاشـد كـه در راءس آن دبـيـر كـل قـرار دارد. دبـيـر كل از طرف مجمع عمومى ، بنا به توصيه شوراى امنيت ، براى مدّت پنج سال انتخاب مى شود. وظايف عمده دبير كل عبارت است از:

1 ـ وظـايـف و اخـتـيـارات ادارى :

انـجـام وظـيـفـه بـه عـنـوان عـاليـتـريـن مـقـام ادارى سـازمـان ملل و بالاترين مقام مسؤ ول در سلسله مراتب ادارى دبيرخانه .