دوره تقابل و تجاوز - تاریخ و اصول روابط بین الملل نسخه متنی

با اعـتـبـارات دولتـى راه انـدازى كـرده و بـه امـر ايـجـاد اشـتـغـال ، كمك نمايد. در مرحله اصلاح ، دولت وظيفه داشت با تغييراتى در نظام اقتصادى ، از جمله قانون تاءمين اجتماعى و قانون كار، از شدّت بحران كاسته و امكان ظهور دوباره بحران را به حداقل برساند.(66) بـحـران اقـتـصـادى در انـگـلسـتـان و فرانسه ، سياست ارشادى دولتها را در پى داشت . دولت انـگـليس ، على رغم سنّت محافظه كارى و نظام اقتصاد آزاد، ناچار گرديد مبادله و تجارت آزاد را كـنـار گـذاشته و قوانين حمايت از صنايع داخلى را به مرحله اجرا گذارد. در اين راستا، حتّى مـقـرر گـرديـد كـه واردات به كشور، تنها از طرف كشورهاى مشترك المنافع و مستعمرات انجام پـذيـرد. فرانسه كه ديرتر و كمتر از بحران ، صدمه ديده بود، سياست كسب اختيارات بيشتر بـراى قـوه مـجـريـه از طـريـق قـانـون تصويب نامه ها را در پيش گرفت . اين دولتها در مورد بـحـرانـهـاى سـيـاسـى نـيـز از به كار بردن شدت عمل و مقررات امنيتى ، ترديدى به خود راه ندادند.(67) اثرات بلافصل بحران در كشورهاى آلمان ، ژاپن ، ايتاليا و اسپانيا، ظهور و تقويت رژيمهاى تـوتـاليـتـر و خـودكـامـه بود. فقر، بيكارى و نارضايتى بطور گسترده جامعه آلمان را فرا گـرفـت ؛ بـگـونـه اى كـه شـش مـيـليـون بـيـكـار در آلمان وجود داشت . از لحاظ اقتصادى ، به دليـل قـطـع كـمـكـهـا و اعـتـبـارات آمـريكا، اقتصاد آلمان فلج شد و از هرگونه درآمد، بازدهى و توليد بازماند.

تشديد فعاليتهاى گروههاى چپ و راست افراطى ، در نهايت ، موجب به قدرت رسـيـدن حـزب نـاسيونال سوسيال به رهبرى آدلف هيتلر شد. در ايتاليا، گروه فاشيستها با اقتدار و اعتبار بيشترى ، به دخالت در همه شؤ ون جامعه پرداختند. نظاميان در ژاپن با ايده هاى مـيـليـتـاريـسـتـى و امـپـريـاليـسـتـى روى كـار آمـدند و سياست توسعه طلبى ارضى را در پيش گـرفـتـنـد. در اسـپـانـيـا نـيـز، سـرانـجامِ جنگ داخلى ، به نفع افراطيون دست راستى بود. اين كشورها، سياست مداخله دولت در تمامى شؤ ون جامعه را به اجرا گذاشته و به دموكراسى به چشم حقارت مى نگريستند.(68)

2 ـ در سـيـاسـت بـيـن المـلل :

پـيـامـد ركـود اقـتـصـادى بـزرگ در سـطـح روابـط بـيـن الملل ، به دو صورت : (كاهش همكاريها و مبادلات تجارى اقتصادى بين المللى ) و (تقسيم بندى جـديـدى از كـشـورهـا مـبـنـى بـر فـقـيـر و غـنـى ) جـلوه كـرد. در مـورد نـخـسـت بـديـن شـكـل بوده است : از آنجا كه بحران ، موجب تقويت سيستم خود بسندگى در دنياى سرمايه دارى شـده بود، ميزان همكاريها و مبادلات و مناسبات اقتصادى به شدت كاهش يافت . كشورها، هر يك ، بـه دنبال حل بحران در داخل كشورشان بودند و از مداخله در امور بين المللى پرهيز مى كردند. بدين سان ، از ميزان هماهنگيها و توافقات كشورهاى صاحب دموكراسى كاسته شد.

تـقسيم بندى كشورها بعد از جنگ جهانى اوّل به صورت كشورهاى (فاتح و مغلوب ) و (راضى و نـاراضـى ) بـود.

پـس از بـحـران اقتصادى ، اتفاقاً، كشورهاى مغلوب و ناراضى ، بيشترين خسارت از بحران را ديده و در صف واحد كشورهاى فقير قرار گرفتند؛ دولتهايى مانند آلمان ، اتريش ، ايتاليا و ژاپن از اين دست بودند.

امّا كشورهاى فاتح و راضى ، به تدريج به مهار و كـنـتـرل بـحـران پـرداخـتـه و بـه شـكـل آشـكـارى سـيـسـتـم سـرمـايـه دارى و دمـوكـراسى را مـتـعـادل كـردنـد و در ايـن راسـتا، با موفقيت سياستهاى اتخاذ شده ، در جبهه واحد كشورهاى غنى درآمـدنـد. دولتـهاى آمريكا، فرانسه و انگليس از اين نمونه بودند. بدين روى ، يكى از نتايج مـهـم بـحـران اقـتـصـادى 1929، تـقـابـل و جـبـهـه بـنـدى جـديـد در عـرصـه بـيـن الملل مى باشد.(69)

دوره تقابل و تجاوز

دهـه 1930، دهـه اى پـرتـلاطـم ، آشـفـتـه و آكـنده از بى نظمى و هرج و مرج بود. دوره اى بس تـشـنـج آفـريـن و بـحـران زا كـه از نـظـر بـيـن المـللى ، از سـه دوره قـبـلى ـ كـه بـه تـفـصـيـل مـورد بـررسـى قـرار گرفت ـ متمايز و با اهميت است . در اين مرحله ، دولتهاى ژاپن ، ايتاليا و آلمان به سياستهاى توسعه طلبانه روى آورده و قلمرو ساير كشورها را مورد تهاجم و تاخت و تاز خود قرار دادند، دولتهاى داراى نظام دموكراسى و مرام ليبرالى ، نيز با سياست تـمكين و مدارا، از برخورد قاطع و جدى به شدّت پرهيز كردند؛ دورانى كه ، به واقع ، زمينه ساز جنگ جهانى دوم گرديد و تركيب قوا، نيروها و