هدف از اجراى فرمان مبارك - حکمت اصول سیاسی اسلام نسخه متنی

هدف از اجراى فرمان مبارك

هدف از اجراى اين فرمان چهار موضوع است كه با توجه به حقيقت آنها اهميت حياتى كه در آنها وجود دارد آشكار مى گردد، اين چهار موضوع عبارتست از:

1- جبايه خراجها دريافت ماليات مصر.

2- جهاد عدوها جهاد براى دفع دشمن مصر.

3- استصلاح اهلها اصلاح نمودن اهل مصر.

4- عماره بلادها آباد ساختن شهرهاى مصر.

نخست اين نكته را بايد در نظر گرفت كه موضوع يكم بيان ضرورت تنظيم بودجه و رفع نيازهاى اقتصادى به وسيله دريافت مالياتهائى است كه بر مبناى عدل مقرر گشته و بايد عملى شود. اين موضوع صريحا و به طور مستقيم رفع نيازهاى اقتصادى را ضرورى معرفى مى نمايد و آن را يكى از اهداف مديريت اسلامى جامعه معرفى مى نمايد. دو موضوع سوم و چهارم "رسانيدن اهل مصر به درجه صلاحيت و آباد ساختن شهرهاى مصر" نمى تواند بدون تنظيم معقول مسائل اقتصادى امكان پذير باشد، موضوع دوم "جهاد براى دفع دشمن" است كه بدون آن، امنيت هر جامعه اى از طرف زورگويان در معرض خطر جدى است. اينك هر يك از موضوعات چهارگانه را اگر چه اجمالا توضيح مى دهيم:

دريافت ماليات

بديهى است كه وسائل زندگى بشر در اين دنيا به طورى تنظيم نشده است كه هر فردى بتواند از آغاز چشم گشودن به اين دنيا تا لحظه ى چشم بستن از آن، آنچه را كه به نحوى از انحاء مستهلك مى سازد، بتواند توليد كند، كسانى هستند كه دوران ماقبل كارشان اعم از فكرى و عضلانى مثلا پانزده سال است، كسانى كمتر از آن، و مردمى ديگر بيش از آن. چنين است اختلاف انسانها در كميت و كيفيت كارهاى توليدى از نظر زمان و محيط جغرافيائى و وضع عمومى اقتصادى و فرهنگ، مخصوصا از نظر زمان و كميت و كيفيت تندرستى و بيمارى و
استعداد و نيروى فكرى و عضلانى كار و غيرذلك. و ترديدى نيست در اينكه با نظر به اختلافات مزبور همواره عده اى در جامعه پيش از آنكه توليد كنند، به صرف مواد معيشت نيازمند مى باشند، به اضافه ى نيازهاى عمومى مانند انتظامات، اصلاح طرق، و نگهبانى از حدود و آمادگى براى دفع دشمن و صدها موضوع مربوط به زندگى اجتماعى، اين دو پديده را بايستى از كار و كوشش و آنچه كه متعلق به مردم اجتماع است تامين نموده، عمده ترين وسيله ى اين تامين، همانا ماليات است، كه داراى انواعى گوناگون در جوامع مختلف مى باشد، در اسلام نيز اين تامين از ماليات به عنوان يك اصل ضرورى طرح شده است. كتب فقهى اسلامى ابوابى را مخصوص مباحث اين اصل نموده است و به اضافه ى كتب فقهى تاكنون كتابها و مقالاتى فراوان درباره ى ماليات اسلامى تاليف شده و در دسترس محققان قرار گرفته است.