لطفا منتظر باشید ...
قيام
س 1829 ـ معلولانى كه توانايى ايستادن ندارند ولى مى توانند با كمك وسايلى نظيرواكرو، عصاهاى مختلف و... بايستند، در قيام نماز چه وظيفه اى دارند؟ با اين توضيح
كه گاهى اوقات ممكن است از حالت نمازگزار خارج شوند.ج ـ تا انسان مى تواند ايستاده نماز بخواند، نبايد بنشيند. مثلاً كسى كه در
موقع ايستادن، بدنش حركت مى كند يا مجبور است به چيزى تكيه دهد يا پاها را بيشتر از
معمول باز بگذارد، بايد به هرطور كه مى تواند، ايستاده نماز بخواند، ولى اگر تمام
نماز را نمى تواند ايستاده بخواند، بايد مقدارى را كه مى تواند، ايستاده بخواند;
همچنين اگر امر دائر شد بين ايستادن و عدم استقرار به دليل لرزش بدن و نشستن و
استقرار، باز هم بايد نمازش را ايستاده بخواند و اگر در اثر عدم استقرار، از قبله
برگردد به قدرى كه نگويند رو به قبله است، اگرچه به طرف راست يا چپ نرسد، نمازش
باطل است و چنين فردى بايد نشسته نماز بخواند.
18/2/79
س 1830 ـ تغيير وضعيّت براى برخى از معلولان هنگام نماز، غير ممكن است (مثلاً از
حالت ركوع به سجود يا از حالت سجود به قيام). نماز آنان چه حكمى دارد؟
ج ـ هرطور كه مى توانند، بخوانند.
18/2/79
س 1831 ـ معلولانى كه بايستى حتماً روى صندلى چرخ دار بنشينند، نمازشان چه حكمى
دارد؟
ج ـ نمازشان صحيح است. 18/2/79
س 1832 ـ برخى از معلولان جسمى ـ حركتى هنگام نماز به علّت عدم تعادل به طور
ناخودآگاه به يك طرف مى افتند، آيا نمازشان باطل است يا بايد نماز را ادامه دهند؟
ج ـ نمازشان باطل نيست. 18/2/79
س 1833 ـ معلولان جسمى ـ حركتى كه در حالت عادى تعادل ندارند، يعنى تيك ها و
حركات رعشه مانند (اسپاس) در بعضى از اعضاى بدنشان ديده مى شود، آيا در نماز بايد
با تحمّل سختى و فشار تعادل خود را حفظ كنند، يا اگر به طور عادى بايستند و حركت
داشته باشند، نمازشان صحيح است؟
ج ـ تحمّل سختى و فشار براى ايستاده نماز خواندن و حفظ تعادل نسبت به امثال
آنان، نه تنها واجب نيست بلكه مطلوب هم نمى باشد، چون اسلام دين سهولت است نه
صعوبت. بنابراين، نماز آنان كه به طور عادى ايستاده مى خوانند، صحيح است.
18/2/79
س 1834 ـ برخى از معلولان به كمك افراد ديگر مى توانند ايستاده نماز بخوانند.
آيا نماز آنان صحيح است؟ آيا مى توانند با كمك ديگران ايستاده نماز بخوانند، يا
بايد نشسته نماز بخوانند؟
ج ـ وظيفه آنان اين است كه نشسته نماز بخوانند، مگر آن كه كسى حاضر شود به آنها
كمك كند كه ايستاده بخوانند و زحمتى هم براى هيچ كس نباشد، كه در اين صورت بايد
ايستاده نماز بخوانند.
18/2/79
قرائت
س 1835 ـ برخى از معلولان به علّت ناتوانى اندام هاى تكلّمى، كلمات نماز را بسيار نامفهوم و كُند و ناقص ادا مى كنند. قرائت آنان چه حكمى دارد؟ آيا بايد تحت
آموزش خاص و تمرينات گفتار درمانى و فيزيوتراپى كه بعضاً بسيار پرهزينه هستند، قرار
گيرند تا بتوانند كلمات را در حدّ قابل فهم ادا كنند، يا اين كه در همين حدّ كه در
توانايى آنهاست، كافى است.ج ـ به همان مقدار كه توانايى دارند اكتفا مى شود و به بيشتر از آن مكلّف
نيستند، و ديگران هم در اين رابطه تكليفى ندارند.
18/2/79
س 1836 ـ آن دسته از كودكان استثنايى (ناشنواى مطلق) كه اصلاً تكلّم ندارند يا
تكلّم بسيار نامفهومى دارند، در قرائت نماز مشكل دارند و اداى اين كلمات براى آنان
بسيار سخت است. اگر از قلب خود بگذرانند، كافى است يا حتماً بايد در حدّ امكان
كلمات را ادا كنند؟
ج ـ به هر مقدار كه مى توانند كلمات را ادا كنند، كفايت مى كند و اگر نمى توانند
علاوه بر آن كه از قلب خود مى گذرانند به نحوى از انحا به آن اشاره نمايند، چون
اشاره آنها به جاى قرائت است. 12/2/79
س 1837 ـ موقع قرائت نماز، لازم است كه نمازگزار طورى بخواند كه بشنود، افراد
ناشنوا اگر بخواهند طورى بخوانند كه خودشان بشنوند، صدايشان خيلى بلند مى شود. حكم
قرائت آنان چگونه است؟
ج ـ همين مقدار كه تُن و جوهره صدا، آشكار شود و ديگران بشنوند، كفايت مى كند،
هرچند خود قارى، صداى خودش را به دليل ناشنوايى نشنود. 12/2/79
ركوع و سجود
س 1838 ـ استفاده از بعضى وسايل توان بخشى مانند انواع كرست ها و كمربندهاى طبّى براى معلولان، هنگام ركوع و سجده نماز، مشكلاتى ايجاد مى كند و ممكن
است نتوانند اركان نماز را به شكل صحيح و كامل به جا آورند. حكم نماز آنان
چگونه است؟
ج ـ به همان نحو كه مى توانند، انجام دهند و در اسلام حَرَج و زحمت و مشقّتى
نيست. 18/2/79
س 1839 ـ برخى از معلولان كه دچار صرع هاى شديد هستند، بايد از كلاه هاى محافظ
با شبكه هاى آلومينيومى بر روى سر و صورت استفاده كنند. عدم تماس پيشانى با محلّ
سجده، هنگام نماز در اين افراد، چه حكمى دارد؟
ج ـ اگر مى توانند و هيچ گونه زحمت و مشقّتى ندارد، بايد به يكى از دو طرف
پيشانى سجده كند و اگر ممكن نيست به چانه، و اگر به چانه هم ممكن نيست و زحمت دارد،
بايد به هرجاى از صورت كه مشقّت ندارد سجده نمايد و اگر هيچ يك از آنها را بدون
مشقّت نمى تواند انجام دهد، تماس با كلاه هاى محافظ، كفايت مى كند; و ناگفته نماند
توجّه دادن و در زحمت قرار دادن معلولان و افرادى كه كم توان ذهنى هستند نسبت به
بعضى از مسائل غسل ها و شرايط و كيفيت نماز خواندن نه تنها لازم نمى باشد، بلكه در
بعضى موارد مذموم است. آرى، اگر از مسئله سؤال كردند، پاسخ دادن لازم است.
18/2/79
س 1840 ـ عدم توانايى برخى از معلولان در گذاشتن سر به مهر، چه حكمى دارد؟
ج ـ بايد در حدّ توان سر را پايين بياورند و مهر را در جاى بلند قرار دهند كه به
قدر مقدور پيشانى به مهر برسد و بقيّه شرايط سجده هم رعايت شود.
18/2/79
س 1841 ـ عدم تماس هفت موضع با زمين هنگام سجده براى معلولان، چه حكمى دارد؟
ج ـ به مقدارى كه برايشان مقدور است، اكتفا مى شود; و خداوند از هيچ كس بيش از
توانش، تكليف نخواسته است.
18/2/79
مبطلات و شكيّات
س 1842 ـ كودكان كم توان ذهنى گاهى اوقات در حين نماز صحبت مى كنند. آيا نمازشان باطل است و بايد دوباره بخوانند يا اين كه نماز را ادامه دهند؟ والدين و مربيان در
اين زمينه چه وظيفه اى دارند؟
ج ـ اگر توجّه ندارند كه حرف زدن در بين نماز، مبطل نماز است، نمازشان صحيح است;
و والدين و اوليا نيز تكليفى ندارند.
23/2/79
س 1843 ـ اگر فرد ناتوان ذهنى به علّت مشكلات ذهنى، برخى از اركان نماز را
فراموش كند يا جابه جا بخواند، حكم نمازش چگونه است؟
ج ـ بيشتر از مقدار درك و فهم، تكليفى ندارند.
23/2/79
س 1844 ـ افراد كم توان ذهنى كه در به جاى آوردن احكام طهارت و يادگيرى آن دچار
مشكل مى شوند، تكليف واجبات آنها از جمله نماز و روزه چگونه است؟
ج ـ نماز و روزه آنان صحيح است.
5/2/80
س 1845 ـ صحّت و يا پايين بودن ميزان دقت در رعايت ترتيب، اركان، تعداد ركعات و
قرائت نماز براى افراد كم توان ذهنى چه حكمى دارد؟
ج ـ به همان نحو كه مى خوانند، كفايت مى كند و تذكّر به نادرست بودن نيز، لازم
نيست بلكه غير مطلوب است. آرى، اگر خودش متوجّه لزوم رعايت مسائل نماز شود، مكلّف
است كه به قدر توانش، ياد بگيرد.
20/11/80
س 1846 ـ معلولى كه براى ايستادن بدون كمك وسايل توانبخشى مجبور است به جهت حفظ
تعادل بدنش پاهاى خود را بيش از حدّ معمول باز نگه دارد و ممكن است از صورت
نمازگزار خارج شود، حكم نمازش چگونه است؟
ج ـ نمازش درست است و بيش از حدّ معمولْ باز نگه داشتن پا، مانع از صحّت نماز
نيست و همين قدر كه ايستادن صدق كند، نماز درست است.س 1847 ـ حين نماز خواندن، بدن بايد آرامش كافى داشته باشد، كودكى كه از روى
عادت يا به خاطر مشكل جسمى يا ذهنى، حركات اضافى در نماز دارد، آيا نمازش دچار
اشكال مى شود يا خير؟
ج ـ نمازش صحيح است; زيرا حركتِ از روى اختيار در بعضى از حالات نماز، محلّ صحّت
نماز است.
13/2/79
نماز جماعت
س 1848 ـ آيا معلولانى كه به كُندى مراحل نماز را به جاى مى آورند، مى توانند در نماز جماعت شركت كنند؟ آيا به نماز ساير افراد خللى وارد نمى كنند؟
ج ـ به نماز ديگران، خللى وارد نمى كنند.
18/2/79
س 1849 ـ حكم شركت افراد كم توان ذهنى، در نماز جماعت چيست؟ آيا در صف نماز،
مشكل ايجاد مى شود؟
ج ـ چون غير مميّز است، اگر به واسطه حضور آنان بيشتر از يك قدم بزرگ فاصله
نشود، اشكال ندارد.
5/2/80
س 1850 ـ آيا اشخاص كم توان ذهنى، مى توانند براى افراد هم گروه خويش، امّام
جماعت شوند؟
ج ـ ظاهراً جايز است.
