نذر و قسم - مجمع المسائل جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

مجمع المسائل - جلد 2

یوسف صانعی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید















نذر و قسم

س 1564 ـ آيا مى شود نذر را تا برآورده شدن حاجت عوض كرد؟

ج ـ جايز نيست. 5/11/77

س 1565 ـ آيا نذر به نام اولياى الهى و معصومين(عليهم السلام)، بدون خواندن
صيغه اى كه دلالت بر اسماى جلاله و متبركه باشد، منعقد مى شود؟

ج ـ منعقد نمى شود، و نذر بايد حتماً با صيغه نذر كه در رساله هاى عمليّه آمده
خوانده شود تا محقّق گردد. 6/7/79

س 1566 ـ اگر نذر كنم براى مثال روزى چند آيه از قرآن بخوانم يا صلوات بفرستم،
آيا مى توانم براى چند روز را يك دفعه انجام دهم، يا حتماً بايد هر روز به همان
مقدار به جا آورم؟

ج ـ بايد به همان نحو كه نذر نموده ايد عمل نماييد، و با تخلّف از آن مبرء
ذمّه نمى شويد.
5/11/77

س 1567 ـ آيا نذر فرزندان در حالى كه هنوز تحت سرپرستى والدين هستند، صحيح است
يا خير؟ اگر والدين اصلا راضى نباشند، آيا نذر آنان محقّق مى شود؟

ج ـ هرگاه فرزند بدون اجازه پدر و مادر نذر نمايد اگر موجب ايذاى آنان باشد،
نذرش صحيح نيست.
5/11/77

س 1568 ـ اگر كسى براى مسجد چيزى نذر كرده باشد، ولى به هنگام اداى نذر، مسجد از
آن لوازم بى نياز باشد و به وسايل ديگرى احتياج داشته باشد، آيا مى توان با تهيّه
لوازم ديگر يا پرداخت وجه نقد به مسجد، به نذر وفا نمود؟

ج ـ با فرض عدم نياز مى توان وسايل مشابه ديگر را براى همان مسجد تهيّه نمود، و
با فرض عدم نياز به وسايل مشابه، در كارهاى ديگر مسجد كه نزديك به غرض در همان كار
منذور است، مصرف نمود.
28/2/78

س 1569 ـ برادر كوچك اين جانب حدود بيست سال پيش در ميدان هاى نبرد به شهادت
رسيد. همان موقع من نذر كردم كه هر بار او را در خواب ببينم ـ چون در روز چهارشنبه
به شهادت رسيده بود و علاقه زيادى به نماز حضرت رسول(صلى الله عليه وآله)داشت ـ به
نيّت او چهارشنبه را روزه بگيرم و نماز حضرت رسول(صلى الله عليه وآله) را به جا
آورم. سال ها به اين نذر خود عمل مى كردم و هر بار كه او را در خواب مى ديدم، به
نذر خود وفا مى كردم. تا حدود چند سال پيش كه شرايط من عوض شد به طورى كه انجام آن
برايم مشكل شد (البته محال نبود). بنابراين، از همان موقع با خداى خود صحبت كردم كه
تا به حال به نذر خود عمل نموده ام، ولى ديگر نمى توانم، لذا از آن زمان به
بعد ديگر مقيّد به آن نبودم. حال سؤال من اين است كه آيا نذرى را كه زمان براى آن
قيد نشده و در حال استمرار است و تا آن زمان هم هر موقع پيش مى آمد، آن را ادا
مى كردم، مى توانستم شرط بطلان براى آن قرار دهم؟ در صورت منفى بودن پاسخ آيا بايد
كفّاره بپردازم؟ اگر با اين تصوّر كه با خداى خود قرار نذر را عوض كرده ام و به نذر
خود وفا ننموده ام، آيا بايد كفّاره بپردازم؟

ج ـ آنچه در گذشته انجام داده ايد ان شاءالله نسبت به آنها مأجور و عمل به وظيفه
شده است، امّا نسبت به زمان مشقّت و زحمت هم چيزى بر شما نيست، چون اوّلا معلوم
نيست كه شما صيغه نذر خوانده باشيد و محض نذر كردن لزوم وفا نمى آورد، ثانياً مشقت
و زحمت رافع وجوب وفاى به نذر و آثار تخلّف يعنى كفّاره است. آرى، اگر نذر صحيح و
با صيغه نذر باشد، نمى توان آن را تغيير داد.
11/5/79

س 1570 ـ مسجدى بين راهى به نام مقدّس حضرت ابوالفضل(عليه السلام) احداث شده
است، و توسط هيئت امنا و معتمدين منطقه اداره مى شود و مورد استقبال مردم واقع شده،
و نذورات قابل توجّهى جمع آورى و خرج امور مربوط به مسجد مى گردد. جديداً اداره
محترم اوقاف و امور خيريه، ده درصد حقّ التصدى از صندوق نذورات را مطالبه مى نمايد.
خواهشمند است نظر مباركتان را مرقوم فرماييد.

ج ـ هيئت امناى هر مؤسسه اى موظّف است كه وجوه برّيه و جمع آورى شده از نذورات
و... را در امورى كه در نيّت افراد و مورد نذر بوده مصرف نمايد، و پرداخت هرگونه
وجهى به ديگران وقتى برايش جايز است كه طلب كننده مجوّز شرعى داشته باشد، يا آن كه
مجبور و مُكره باشد وگرنه حرام و پرداخت كننده معصيتكار و ضامن است.
14/6/79

وجوب عمل به نذر

س 1571 ـ بنده با شركاى خود قرارداد كرده ايم كه مقدار يك درصد از درآمد خود را
به حضرت ولى عصر(عليه السلام) اختصاص دهيم. آيا اين عمل فى نفسه درست است؟ لطفاً
نحوه مصرف آن را بيان فرماييد.

ج ـ نذر به كيفيت مذكور در سؤال صحيح است; و مصرف در هر كار خيرى براى آن حضرت،
خصوصاً عزادارى اهل بيت(عليهم السلام)مطلوب و مجزى است.
31/1/79

س 1572 ـ حدود دو سال قبل، بعد از اتمام تحصيلات دوره راهنمايى به ادامه تحصيل
در دبيرستان نمونه دخترانه اصفهان ـ كه در حدود 100 كيلومترى روستاى ما قرار دارد ـ
علاقه مند شدم. با توجّه به اين كه تصوّر مى كردم اگر در امتحان ورودى قبول شوم
مى توانم به آن دبيرستان راه يابم، صد ركعت نماز نذر كردم; ولى به خاطر نمى آورم كه
در آن هنگام، قبولى در امتحان ورودى را نيّت كردم يا رفتن به دبيرستان. بر حسب
اتّفاق در امتحان ورودى قبول شدم، ولى به علّت تعداد زياد پذيرفته شدگان، اسم من در
گروه ذخيره اعلام شد. به هر حال در آن سال بنا به دلايلى موفق به ادامه تحصيل در
دبيرستان فوق الذكر نشدم. حال وظيفه من در مورد به جا آوردن نذر چيست؟

ج ـ چون شكّ در معلّق عليه نذر داريد و نمى دانيد كه آنچه غرض شما در نذر بوده،
حاصل شده يا نه، عمل به آن نذر، واجب نيست; به علاوه صيغه نذر هم خوانده نشده، تا
حتماً لازم الوفا باشد.
29/5/78

س 1573 ـ همان طور كه مستحضر هستيد زوّار و شيفتگان عتبات عاليات، از كشور
عزيزمان عازم عراق مى شوند، و در اين رابطه نذر يا نذوراتى دارند كه قصد اداى آن را
دارند. با توجّه به اين كه اداره اين اماكن مقدّس هم اكنون بر عهده رژيم بعث عراق
است، آيا در حال حاضر اداى اين نذر يا نذورات واجب است، يا مى توان آن را به وقت
ديگرى كه اداره آن در دست حكومت مردمى باشد، واگذار نمود؟ آيا واريز نذورات به داخل
ضريح مطهر جايز است؟ آيا وجوهى كه عدّه اى از شيفتگان عتبات عاليات براى واريز
نمودن به داخل ضريح به زائرين پرداخت مى كنند، مى توان به كسانى كه زيارتنامه
مى خوانند، پرداخت نمود؟

ج ـ عمل به نذر با فرض خوانده شدن صيغه شرعى، واجب است و امّا بدون صيغه شرعى
مثل اين كه نذر كردم، يا اين فرش نذر است و امثال اينها، گرچه وجوب شرعى آن همانند
صورت قبل روشن نيست، ليكن نمى توانيم بگوييم مخالفت با اين گونه نذرها آن هم نسبت
به سيّدالشهداء(عليه السلام) و ائمّه معصومين(عليهم السلام) و تاليان عصمت، جايز
است; و چگونه سخنى را بگويم و يا بگوييم كه موجب ضعف در اعتقاد مردم است و تعدّى و
تجاوز از نذر را به دنبال داشته باشد، و به هر حال عمل به اين گونه نذرها، حدّاقل
فايده اش تأليف قلوب و اثبات علاقه و عقيده مردم به معصومين(عليه السلام)و مقدّسين
بوده و مى باشد. 14/6/77

س 1574 ـ در مواردى از نذورات (كه تعدادش هم كم نيست)، اگر اصل نذر و بعضاً كمّ
و كيف آن را فراموش كنيم، چه تكليفى داريم؟

ج ـ نسبت به آنچه كه شخص يقين دارد نذر صحيح كرده و به مقصود رسيده، بايد به نذر
خود وفا كند; و نسبت به آنچه شك دارد كه نذر كرده يا خير، انسان تكليفى ندارد.
20/9/77

س 1575 ـ اگر انسان نذر كند مثلا به شخص سيّدى هزار تومان بدهد، ولى بعداً
فراموش كند. حكم آن چيست؟

ج ـ هر وقت يادش آمد، به نذر عمل نمايد. 15/6/78

س 1576 ـ اگر فردى نسبت به مكانى نذر كند و حاجتش برآورده شود، ولى نتواند به
نذر خود وفا كند، اين عمل چه حكمى دارد؟

ج ـ اگر عمل نكردن به نذر به علّت ناتوانى باشد و از اوّل هم مى دانسته كه
ناتوان است، نذرش باطل بوده; ولى اگر از اوّل توانايى داشته و بعد توان عمل به نذر
را از دست داده، تا وقتى كه توانايى پيدا كند، چيزى بر او نيست.
1/6/79

س 1577 ـ اگر كسى نذر شرعى نموده باشد كه هر سال روز عيد قربان، يك گوسفند
قربانى نمايد، آيا مى تواند پول گوسفند را به مؤسّسات خيريّه پرداخت نمايد؟ در غير
اين صورت، آيا مى تواند گوشت قربانى را به مؤسّسات خيريه، براى تقسيم بين فقرا
اهدا نمايد؟

ج ـ بايد به نذر عمل كند و قربانى نمايد و گوشتش را هم صرف موارد قربانى نمايد;
يعنى هم خودش مصرف كند و هم مقدارى هديه به دوستان و آشنايان بدهد، و مقدارى هم
صدقه و صرف فقرا كند. 12/1/79

س 1578 ـ فردى گوسفندى كوچك (برّه دو ماهه) را نذر كرده و به زبان جارى
نموده است كه نصف اين برّه را به مستمندان و فقرا بدهد. آيا مى تواند اين برّه را
بفروشد و در آينده يك برّه بزرگترى خريدارى كند و ذبح نمايد و گوشت آن را بين فقرا
تقسيم نمايد؟

ج ـ چون متعلّق نذر برّه معيّنى بوده، نمى تواند آن را بفروشد و يا تبديل نمايد;
ليكن چون زمان كشتن آن را معيّن نكرده، مى توان همان برّه را بزرگ كند و بعد ذبح
كند و به نذر خود عمل نمايد.
24/1/79

س 1579 ـ در دوران تحصيل نذر كرده بودم پس از فارغ التحصيل شدن و اشتغال به كار
يكْ پنجم از حقوق ماهيانه ام را صرف امور خيريه نمايم (البته نوع امور خيريه را
مشخّص نكرده بودم). امّا يك ترم قبل از فارغ التحصيلى و قبل از اشتغال از نذر
خود عدول نمودم و علّت آن نيز تورّم اقتصادى بود كه امكان اداى چنين نذرى
برايم مشكل ساز بود. حال با توجّه به اين موضوع اوّلا آيا عدول از نذر مذكور جايز
بوده يا خير؟ ثانياً در صورت الزام وفاى به نذر آيا اختصاص مقدارى از نذر مذكور
به برادر و خواهر دانشجويم كه خود تمكن مالى ندارند، جايز است؟

ج ـ اگر زمان فارغ التحصيل شدن، توان پرداخت يكْ پنجم از حقوق ماهيانه را نداريد
نذر شما از اوّل به علّت عدم قدرت در زمان فعليت نذر، غير صحيح مى باشد و لزوم وفا
ندارد، و در اين جهت فرقى بين كل منذور و يا بعض آن نيست; بنابراين، اگر صيغه نذر
نخوانده ايد (يعنى صيغه مخصوص نذر) و فقط گفته ايد نذر كردم نذر محقّق نشده، ولى
اگر صيغه نذر خوانده ايد تا زمانى كه قدرت داريد و مى خواهيد عمل نماييد به نحو
مرقوم در سؤال يعنى با كمك به خويشان دانشجو، عمل به نذر محقّق مى شود، ولو همه
يكْ پنجم را به آنها بپردازيد. 19/10/77

س 1580 ـ اگر كسى نذر كند كه مدّتى (چند روز) در فصل تابستان در يك غار، تنها با
خدايش راز و نياز كند، ولى به دليل دورى راه و گرماى شديد نتواند آن جا بماند، آيا
مى تواند در جاى ديگرى مثل امام زاده ها به جا آورد؟

ج ـ هرچند نبايد انسان اين گونه نذرها را بنمايد و اگر صيغه نذر خوانده نشده،
لزوم عمل ندارد; امّا اگر صيغه نذر خوانده شده، در حدّ توان بايد به نذر عمل كند و
نبايد تخلّف نمايد. آرى، اگر انجام نذر برايش ممكن نباشد، تكليف ساقط است.
5/11/78

س 1581 ـ افرادى در گذشته به مناسبت هاى مختلف اقدام به نذر كرده اند و سال ها
نيز به نذر خود وفا نموده اند. ولى در حال حاضر به لحاظ مشكلات مالى، توانايى اداى
نذر را نداشته و گاهاً مواردى پيش مى آيد كه براى عمل به نذر خود، اقدام به فروش
اثاث خانه يا فروش كالابرگ و حتّى به افراد و نهادهاى مختلف براى دريافت كمك هاى
مالى مراجعه مى نمايند كه آثار سوء آن كاملا بر خانواده و جامعه مشهود است. لطفاً
نظر مبارك را در اين خصوص اعلام فرماييد.

ج ـ كسى كه كار يا چيزى را در وقت معيّن نذر كرده است، اگر قدرت و توانايى اش در
هنگام اداى نذر از بين برود و يا مانند مورد ذكر شده در سؤال مشقّت داشته باشد، عمل
به نذر بر او واجب نيست; و بر مسلمين و مؤمنين است كه در عين حفظ تعهّد در عمل به
نذر، خود و يا ديگران از مسئولين و غيره را به زحمت و مشقّت نيندازند، كه اسلام هيچ
حكم حَرَجى و مشقّت و مشكل آفرين نداشته و ندارد.
24/2/79

س 1582 ـ حدود ده سال پيش نذرى براى امام زاده داود نمودم، متأسفانه با گذشت
زمان توفيق حاصل نشد تا جهت زيارت و اداى نذرم به آن جا بروم. آيا مى توانم به جاى
خريدارى لوازم نذر شده، پول آن را به دفتر كمك هاى امام زاده داود پرداخت كنم؟

ج ـ اگر كسى نذر كند لوازمى از قبيل فرش يا بخارى و... براى حرم امام(عليه
السلام) يا امام زاده بخرد و در حرم بگذارد، بايد بر طبق نذر و نيّت خود عمل نمايد
و نمى تواند قيمت آن را به صندوق يا به متولّيان حرم بدهد، مگر اين كه متولّى حرم
به نيابت از او (اگر نذر نكرده باشد خودش بخرد و در حرم بگذارد) با آن پول وسايل را
خريدارى كند و در حرم بگذارد. 18/3/79

س 1583 ـ مسجدى به نام حضرت اباالفضل بنا كرده اند و مسجد احتياج زيادى به كمك
دارد. مردم محل همه ساله نذرهايى براى امام حسين و ساير ائمّه اطهار(عليهم
السلام)كرده اند از قبيل آش و حليم و... آيا مجاز هستند خودشان پول آن نذورات را
براى بناى مسجد صرف كنند؟

ج ـ چنانچه نذر كرده اند كه آش يا حليم بدهند، بايد به نذر عمل كنند.
19/11/78

س 1584 ـ آيا افرادى كه با نيّت نذر براى سيّدالشهدا(عليه السلام) خرج مى دهند،
مانند برنج يا حليم، مى توانند نيّت خود را تغيير دهند؟ مثلا كسى كه تا كنون برنج
داده، آيا مى تواند محاسبه كند و پول آن را در راه سيّدالشهدا(عليه السلام) به
گونه اى ديگر خرج كند؟

ج ـ اگر نذر كند عملى را با كيفيت خاصّى انجام دهد، همان طور كه نذر كرده بايد
عمل نمايد; ولى اگر نذر كرده كه سالانه مقدارى خرج امام حسين(عليه السلام) كند امّا
معيّن نكرده برنج باشد يا چيز ديگر و يا در روز خاصّى باشد، در هر راهى براى امام
حسين(عليه السلام)كه خير و صلاح باشد و در هر وقت مى تواند به نيّت امام حسين(عليه
السلام)خرج كند، و چه بهتر كه در زمينه روضه خوانى امام حسين با بيان مواعظ و نصايح
خرج شود. 12/3/79

س 1585 ـ اگر كسى نذر كرده باشد كه هر روز قرآن بخواند، آيا مى تواند هنگام عادت
ماهيانه (حيض) نيز بخواند؟

ج ـ آرى، امّا سوره هاى سجده دار، كه چهار سوره مى باشد را نبايد بخواند، و
خواندن يك كلمه و حتّى بسم الله آن نيز بر حائض حرام است.
9/9/78

كفّاره تخلّف از نذر

س 1586 ـ آيا شكستن عهد و قسم فقط در مرتبه اوّل كفّاره دارد، يا تكرار شكستن
آنها هم كفّاره دارد؟

يك كفّاره كافى است.
6/7/79

س 1587 ـ كسى نذر كرده روزهاى خاصّى را روزه بگيرد، بر حسب اتّفاق در آن ايام در
شرايط سخت و طاقت فرساى آموزش نظامى قرار گرفته و موفق به وفاى نذر نشده است،
همچنين مدّت آن به گونه اى است كه نمى تواند براى هر روز شصت و يك روز، پى در پى
روزه بگيرد. تكليف او چيست؟

ج ـ بيش از قضاى روزهايى كه نذر كرده، با فرض آن كه نذرش صحيح بوده ـ يعنى صيغه
نذر را به عربى يا فارسى خوانده ـ چيزى بر عهده اش نيست; چون حنث و تخلّف از نذر به
علت حَرَج و مشقّت بوده است. 20/9/79

مصرف نذورات

س 1588 ـ اين جانب كليددار يك امام زاده هستم و نذورات مردم هر چند وقت يك
بار جمع آورى مى گردد. آيا مى توان اين نذورات را براى قبور مسلمين مصرف نمود؟ براى
كارهاى فرهنگى چه طور؟ در غير اين صورت بايد در چه راهى مصرف كرد؟

ج ـ اگر براى حرم يكى از امامان يا امام زادگان چيزى را نذر كنند، بايد آن را به
مصارف حرم برسانند. از قبيل فرش، پرده، روشنايى و ...; و اگر براى امام(عليه
السلام) يا امام زاده نذر كنند، مى توان در هر كار خيرى مصرف نمود تا ثوابش براى
منذورله باشد، و شايد صرف در عزادارى اهل بيت(عليهم السلام) اولى باشد; و اگر معلوم
نباشد كه نذر حرم است يا امام(عليه السلام) و يا امام زاده، بهتر است صرف مخارج خود
حرم شود.
28/1/79

س 1589 ـ لطفاً موارد مصرف نذورات و اموالى كه توسط هيئت هاى مذهبى جمع آورى
مى شوند را بيان فرماييد.

ج ـ بايد صرف عزادارى شود، از مخارج خوراكى ها گرفته تا پرداخت پول براى بيان
مواعظ و نصايح و ذكر مصيبت به عنوان منبرى و يا مرثيه خوانى توسط مدّاحان و....
6/9/78

س 1590 ـ آيا نذورات و اموال هيئت هاى مذهبى را مى توان تبديل به احسن نمود؟
مثلا در كارهاى توليدى، سرمايه گذارى كرد؟

ج ـ جايز نيست; چون اهدا شده است تا براى عزادارى مصرف شود. آرى، اگر قبلا به
كسانى كه نذورات را مى دهند گفته شود كه در صورت تمايل مى توانند وجوهى را براى
عزادارى ولو به صورت سرمايه گذارى اهدا كنند، و اگر آنان با اين قصد وجوهى را
بدهند، مصرف آن در مواردى كه رضايت قبلى آنان حاصل شده است، مانعى ندارد.
6/9/78

س 1591 ـ در روستاها در ايّام محرّم الحرام مراسم جا به جايى نخل (علامتى ساخته
شده از چوب) به احترام مقام سيّدالشهدا(عليه السلام) انجام مى شود كه اهالى محل،
نذورات خود را كه عمدتاً به صورت پارچه هاى گران قيمت و اعلا مى باشد، به منظور
بستن به اطراف نخل، تحويل مسئولين اجراى مراسم مى نمايند. با توجّه به اين كه همه
ساله ميزان پارچه هاى تحويلى انباشته گرديده و امكان نگهدارى بهينه از آنها وجود
ندارد، آيا مى توان در جهت اجراى هر چه بهتر مراسم عزادارى، آنها را بفروشند و
عوايد حاصل از آن را صرف ديگر امور مربوط نمايند؟

ج ـ نذوراتى كه در فرض سؤال آمده، مجازيد بفروشيد و در مراسم عزادارى حضرت ابا
عبدالله الحسين(عليه السلام) كه در آن محل برگزار مى شود، مصرف نماييد.
28/10/76

س 1592 ـ هيئت امناى مسجدى به منظور برگزارى مراسم عزادارى ايام تاسوعا و
عاشورا، همه ساله نذوراتى از قبيل گوشت، برنج، روغن، قند و شكر و... مصرف مى كنند و
مقدارى از اين اقلام مازاد بر مصرف مى ماند. آيا مى توانند آنها را فروخته و پول
آن را ذخيره كنند تا در سال آينده در مراسم عزادارى امام حسين(عليه السلام) استفاده
كنند؟

ج ـ اگر نگهدارى مواد مصرفى ممكن نيست، و يا مشقّت دارد، فروش آن به نحو مرقوم
در سؤال، مانعى ندارد. 25/10/79

س 1593 ـ شخصى مبلغ پانصد هزار تومان به نيّت قبرستان بقيع يا نجف اشرف و يا
كاظمين نذر نموده است. لطفاً نحوه ارسال و وفاى به نذر را بيان فرماييد.

ج ـ اگر نذر به نيّت اماكن مذهبى، براى حرم معصومين ـ صلوات الله عليهم اجمعين ـ
باشد، بايد صرف تعمير آن اماكن شود; و با فرض عدم امكان، خرج زائرين آنها نمودن نيز
موجب ابراء ذمّه است. 2/6/76

س 1594 ـ در خصوص وفاى به نذر، در صورتى كه فردى نذر كرده باشد مبلغى را براى
حضرت ابوالفضل(عليه السلام)، در صندوقى كه از طرف جوانان محل تشكيل شده، به صورت
جارى (حساب در گردش) واريز نمايد، ارائه طريق فرماييد. شايان توجّه است كه در اين
صندوق به جوانان و كسانى كه از نظر مالى مشكلاتى داشته باشند، با تصويب هيئت امنا،
وام پرداخت مى شود.

ج ـ در امثال نذرهاى مفروض در سؤال كه نذر براى جهت معيّنى از جهات منذورله
نيست، مصرف در هر كار خيرى براى او و رسيدن به ثوابش جايز است و مانعى ندارد، و
مورد سؤال هم از كارهاى خير است. آرى، بايد مشخص شود كه بعد از بر هم خوردن صندوق،
چون اصل پول منذور باقى مى ماند، در امور خير يا عزادارى و تشكيل مجالس موعظه براى
آن حضرت صرف گردد، و اعضاى صندوق نمى توانند مالك اين پول شوند.
22/1/79

س 1595 ـ مجتمعى نگهدارى حدود چهارصد نفر از معلولان و سالمندان را عهده دار
است، كه اكثريت آنان را مردان و زنان سالمند بى سرپرست تشكيل مى دهند. با توجّه به
كهولت سنّ اين عزيزان و نظريه پزشكان اين مجتمع مبنى بر مضرّ بودن مصرف گوشت قرمز
براى آنان، و با عنايت به اين كه مجتمع مبالغى از وجوه اهدايى مردم را كه نذر خريد
گوسفند نموده اند در اختيار دارد، آيا مى تواند مبالغ مذكور را صرف خريد گوشت سفيد
(مرغ و ماهى) نمايد، تا ضررى متوجّه سالمندان نگردد؟

ج ـ چنانچه متخصّصين و مسئولين مجتمع سالمندان تشخيص دهند كه طعام گوشت قرمز
براى آنها نه تنها مفيد نيست، بلكه مضرّ است; در فرض سؤال اختصاص وجوه اهدايى به
خريد گوشت سفيد (مرغ و ماهى) مانع ندارد، چون غرض اهداكنندگان هم كه اطعام سالمندان
است حاصل شده است; ليكن نسبت به نذورات آينده در مورد خريد گوسفند و تذكر اين نكته
(تهيه گوشت سفيد) به افراد مطلوب است.
9/5/78

س 1596 ـ شخصى زمينى به مساحت دويست متر به منظور ساختن منزل براى روحانى مسجد،
اهدا نموده است. آيا مى توان از پول مسجد، جهت ساختن اين منزل استفاده كرد؟

ج ـ مبالغى كه براى مصارف خصوصى مسجد داده مى شود نبايد به مصرف مورد سؤال برسد;
امّا مبالغى كه جهت مصارف عامّه و امورى كه براى آبادى معنوى و ظاهرى مسجد پرداخت
مى شود، صرف آنها در مورد سؤال مانعى ندارد. 27/7/78




/ 110