لطفا منتظر باشید ...
نماز مسافر
س 396 ـ مسافرى كه مى خواهد ده روز قصد كند، آيا بايد قصد داشته باشد كه ده روزتمام، از طلوع فجر بماند يا از طلوع آفتاب كفايت مى كند. مثلاً اگر ظهر رسيده، قصد
كند تا ظهر روز يازدهم بماند و نمازش را تمام بخواند؟
ج ـ به نظر اين جانب، بين الطلوعين، جزو شب است و ده روز آفتابدار كفايت مى كند.
ناگفته نماند كه آنچه در سؤال آمده، قطعاً كفايت مى كند و مسئله بين الطلوعين ،در
او اثرى ندارد. 11/8/78
س 397 ـ مسافر بعد از قصد ده روز، يك نماز چهار ركعتى خوانده است و از قصد
اقامه، عدول كرده; ولى نمى داند كه آيا عدول، قبل از خواندن نماز چهار ركعتى بوده
يا بعد از آن. وظيفه اين فرد نسبت به نمازهاى آينده چيست و در ضمن، اگر شك داشته
باشد كه عدول، قبل يا بعد از خواندن نماز چهار ركعتى بوده، وظيفه اش چيست؟
ج ـ بايد نمازهاى بعد را شكسته بخواند، چون شرط در تمامْ خواندن نمازها بعد از
رجوع از قصد، خواندن يك نماز چهار ركعتى كامل قبل از رجوع از قصد است و در مفروض
سؤال، چون خواندن نماز قبل از رجوع، مشكوك است، شرط، محقّق نشده است. آرى، نماز
چهار ركعتى را كه خوانده است، صحيح است و از نماز ظهر، كفايت مى كند، چون شكّ بعد
از وقت است.
27/8/79
س 398 ـ در جاده تهران كرج، كارخانه جات و پادگان هاى نظامى به طور تقريباً
مداوم و پشت سر هم (كه كم تر از حدّ ترخّص است) قرار گرفته اند. آيا اين اماكن، جزو
شهر تهران محسوب مى شوند و بايد نماز را تمام خواند؟ اين را نيز مى دانيم كه اگر
اين اماكن نبودند، به حدّ ترخصّ مى رسيديم و همچنين اگر در اين مسير زنجير مانند،
به شهر يا مكانى برسيم كه متعلّق به شهر كرج است باز هم نماز تمام و روزه به قوّت
خود باقى است؟ و اگر نماز; جمع است، حكم روزه چيست؟
ج ـ جزو تهران محسوب نمى شوند; ليكن اگر با تهران كم تر از چهار فرسخ فاصله
داشته باشند، نمازْ تمام است و آخرين خانه هاى شهر، ملاك اوّل و آخرِ شهر بودن است;
يعنى در جايى كه انسان مسافر شد، نماز شكسته است و اگر مسافر محسوب نشد، نمازْ تمام
و روزه هم صحيح است.
14/7/76
س 399 ـ انسان به جايى مسافرت مى كند كه نمى داند در آن جا به حدّ ترخصّ رسيده
يا نه، آيا بايد نمازش را در آن جا شكسته بخواند يا كامل؟
ج ـ با شكّ در رسيدن به حدّ ترخصّ، نماز را بايد تمام خواند و تمام خواندن به
وجوبى كه حالت سابقه است، باقى مى باشد.س 400 ـ اگر شخصى علم اجمالى و يا تفصيلى دارد كه سفر به اروپا، ملازم است
با ارتكاب برخى از معاصى، آيا قصد اين سفر، مصداق عنوان سفر معصيت و ترتّب احكام
آن، از جمله اتمام نماز مى شود؟
ج ـ در فرض سؤال، نماز شكسته است و معيار در تماميّت نماز در سفر معصيت، سفر
براى گناه و معصيت است، مثل مسافرت براى خيانت كردن.
9/3/78
س 401 ـ منظور از سفر اوّل راننده اى كه شغلش مسافرت است، چيست؟
ج ـ سفر اوّل، عبارت است از يك رفت و برگشت و يا رفتن بعد از رسيدن به مقصد كه
آن نيز محقّق سفر اوّل نسبت به رفتن تا مقصد ديگر است. 1/6/76
س 402 ـ نماز و روزه در شهرك هايى كه جزو تهران اند; ولى در خارج آن واقع شده
اند و فاصله آنها از تهران، كم تر از مسافت شرعى است، چگونه است؟
ج ـ چون به حدّ مسافت شرعى نيست، نمازْ تمام است.
24/12/77
س 403 ـ كسى كه از منزل قصد مسافرت دارد، ولى مى خواهد از محلّ كارش كه با منزل
حدود بيست كيلومتر فاصله دارد، به سفر برود، نماز و روزه اش به چه صورتى است؟
همچنين اگر از مسافرت، قبل از اين كه به منزل برود، به محلّ كار خود مراجعه
كند، نماز و روزه اش چه حكمى دارد؟
ج ـ چون محلّ كار كم تر از مسافت شرعى است، بحث كثيرالسفر بودن يا شغل در سفر،
مطرح نيست. لذا در مورد سؤال، اگر شخصى از محلّ سكونت خود قصد مسافت شرعى داشته
باشد، ولو در ضمن مسافت بخواهد كار روزمرّه خود را انجام دهد، نماز و روزه او شكسته
است و موقع بازگشت نيز تا به وطن خود نرسد، نماز و روزه او شكسته است. 11/12/77
س 404 ـ شخصى از وطنش حركت كرده و به مكانى در خارج شهر مى رود. بعد از آن جا به
مكان ديگرى مى رود كه اين دو مسافت روى هم 24 كيلومتر يا چهار فرسخ مى شود; ولى
مكان دوم از وطن اصلى كم تر از 24 كيلومتر فاصله دارد. در ضمن، در راه رسيدن به
مكان دوم از حدود يك كيلومترى حومه شهر عبور كرده، ولى داخل شهر نيامده، آيا در
مكان دوم روزه اش ساقط و نمازش قصر است؟
ج ـ شرط قصر در سفر، قصد طىّ مسافت است از اوّل امر. بنابراين، اگر كسى از اوّل
قصد رفتن به دو مكان را دارد كه تا مكان دوم مسافت است، هر چند تا مكان اوّل مسافت
نيست، نمازش با رسيدن به حدّ ترخّص، قصر است. 29/11/76
س 405 ـ در مأموريت ادارى به دستور فرمانده، چنانچه از حدّ ترخّص خارج شويم،
نماز كامل است يا خير؟
ج ـ اگر از اوّل بدانيد كه بناست به مسافت شرعى، يعنى حدّاقل هشت فرسخ رفت و
برگشت يا رفتن تنها برويد، نمازتان شكسته و روزه هم غير صحيح است. خلاصه در حكم
سفر، انگيزه و دستور، سبب تغيير نيست.
24/11/76
س 406 ـ آيا زيارت حرم حضرت عبدالعظيم (عليه السلام) باعث شكسته شدن نماز و روزه
افراد ساكن تهران مى شود يا خير؟
ج ـ چون جزو تهران است، نماز شكسته نمى شود. 12/10/78
س 407 ـ آيا رفتن به زيارت امام خمينى (قدس سره) ، باعث شكسته شدن نماز و روزه
افراد ساكن تهران مى شود يا خير؟
ج ـ چون از تهران تا حرم امام خمينى ـ سلام الله عليه ـ مسافت نيست، نمازْ تمام
است.س 408 ـ در بعضى از شهرها مثل تهران، قبرستان در فاصله نسبتاً زيادى از شهر قرار
دارد. با اين حال، آيا قبرستان جزو شهر محسوب مى شود؟
ج ـ اگر قبرستان متّصل به خانه هاى شهر باشد و يا بعداً متّصل شده كه به حسب
عادت جزو شهر محسوب مى گردد، آثار جزو شهر بودن بر آن بار مى گردد; وگرنه حكم خارج
شهر را دارد و ظاهراً قبرستان بهشت زهرا كه در سؤال آمده، جزو شهر نيست و هنوز جزو
شهر نشده، چگونه مى توان آن را جزو شهر دانست با اين كه اساس و بناى كار بر خارج
بودن از شهر تهران بوده و هنوز هم اين اساس، تغيير ننموده است.س 409 ـ مسافرى كه قصد اقامت كرده، اگر قبل از ده روز، مثلاً در روز هفتم منصرف
شود، و بعد بخواهد روز نهم به وطن باز گردد، روزه روز هشتم را بگيرد يا نه؟ و نيز
اگر مسافر بعد از قصد اقامت به حدّ مسافت به اطراف برود و قبل از ظهر برگردد، حكم
روزه آن روزش چيست؟
ج ـ پس از تحقّق قصد ده روز و خواندن يك نماز چهار ركعتى با قصد ده روز اقامت،
اگر انسان از قصد اقامه ده روز برگردد، تا زمانى كه در آن مكان است، بايد نماز را
تمام بخواند و روزه را به جا آورد و برگشتن از قصد، بعد از خواندن يك نماز چهار
ركعتى مضر نيست; كما اين كه رفتن و برگشتن به اطراف محلّ اقامت كه كم تر از مسافت
شرعى است نيز مضر براى آن نيست، به شرط آن كه حدّاقل براى خوابيدن شب به آن محل
برگردد; و امّا رفتن به حدّ مسافت، يعنى هشت فرسخ رفت و برگشت، مضر براى اقامت است
و فرد بعد از مراجعه به محلّ اقامت، نمازش شكسته است، چون سفر به مسافت، قصد را به
هم مى زند.
18/10/78
س 410 ـ مدّتى است كه به عنوان پزشك، در منطقه اى واقع در شانزده كيلومترى محلّ
تولّدم مشغول به كار هستم كه طبق تعهّد مى بايد پنج سال در آن جا باشم. وضعيت به
اين قرار است كه محلّ سكونت من در شهر مشخّص شده و هر روز صبح، به روستايى واقع در
شش كيلومترى عزيمت مى نمايم و پس از معاينه بيماران، بعد از ظهرها طبق برنامه از
پيش تعيين شده، به ترتيب روزهاى خاصّى در هفته، به روستاهاى تحت پوشش مى روم و پس
از معاينه بيماران به محلّ سكونتم در شهر بر مى گردم و غالباً پس از دو هفته اقامت
در محل، يكى دو روز آخر هفته، جهت سركشى به وطن اوّل بر مى گردم. نماز و روزه
من در آن جا چه صورتى دارد؟
ج ـ شهرى كه محلّ سكونت فعلى شماست، ولو قصد ماندن هميشگى در آن را نداريد، براى
شما در حكم وطن است و نماز و روزه تان تمام و صحيح است، و اگر فاصله بين محلّ سكونت
و اطراف، مسافت شرعى است، چون مرتباً سفر مى كنيد، در حكم دايم السفريد و نماز و
روزه شما تمام و صحيح است و اگر كم تر از مسافت شرعى باشد، نمازتان تمام است، چون
در اين فرض، مسافر نيستيد. 4/6/79
س 411 ـ اگر شخصى از محلّى كه در آن قصد ده روزه كرده است، بيش از مسافت شرعى
خارج شود، آيا پس از برگشت به محلّ مذكور، بايد دوباره قصد ده روز كند؟ يعنى
از زمان برگشت، بايد دوباره براى مدّت ده روز ديگر، قصد كند يا مى تواند در زمان
باقى مانده به پايان ده روز، نمازش را كامل بخواند؟
ج ـ سفر به بيش از حدّ مسافت، قاطع قصد اقامه است و با بازگشت از سفر شرعى به
محلّ اقامه قبلى، نماز شكسته مى شود، مگر قصد اقامه، مجدداً تحقّق پيدا كند. 6/5/77
س 412 ـ مسافر در حالى كه نماز ظهر و عصر را نخوانده، وارد شهرى مى شود كه مى
خواهد در آن محل، قصد اقامه نمايد. در صورتى كه از وقت نماز بيشتر از چهار ركعت
نمانده باشد، آيا مى تواند قصد اقامه ده روز نمايد؟ و در صورتى كه اگر بخواهد چنين
قصدى بنمايد، نماز ظهرش قضا مى شود، تكليفش چيست؟
ج ـ قصد اقامه، اختيارى نيست و همين كه مى داند ده روز يا بيشتر مى خواهد در
محلّى بماند، خود، قصد اقامه است. بنابراين، مورد سؤال، وجهى ندارد و طبعاً بعد از
ورود به شهرى كه مى داند ده روز يا بيشتر در آن مى ماند، بايد به وظيفه اش كه
خواندن نماز تمام است، عمل كند و در مفروض سؤال، چون وقت مختص به عصر است، بايد
نماز عصر را بخواند و نماز ظهر را قضا كند. آرى، اگر در وقت ورود، مرّدد است بين
اين كه ده روز و بيشتر بماند يا خير، در اين صورت، اگر قصد اقامه برايش ضرورى
نباشد، احتياط واجب اين است كه قصد اقامه ننمايد و نماز ظهر و عصر را ادا بخواند.
27/8/79
