در سرزمین تبوک نسخه متنی

‌ آيا در روى زمين نگشته‏اند، تا بنگرند عاقبت كسانى كه پيش از آنان زندگى مي‏كردند. و در نيرو از آنها افزون‏تر بودند؟! هيچ موجود زمينى و آسمانى خدا را ناتوان نمي‏سازد. خدا دانا و تواناست».

مطالعه حالات گذشتگان به قدرى اهميت دارد كه كتاب آسمانى ما، آن را در سوره‏هاى قصص، روم، غافر، فصّلت، ق و... به طور مكرر گوشزد مي‏كند و در اين سوره نيز، كه روى سخن با منافقان است، اين مطلب را يادآور مي‏شود چنان‏كه ملاحظه مي‏فرماييد.

نكته قابل توجه يا حبط اعمال

نكته قابل توجه در آيه 69، مسأله حبط اعمال است. از آيات قرآن استفاده مي‏شود، برخى از گناهان، مانند ارتداد و خروج از دين اسلام سبب مي‏شود، كارهاى نيك انسان حبط و بي‏اثر گردد، چنان‏كه مي‏فرمايد:

«وَمَنْ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كافِرٌ فَأُولـئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِى الدُّنْيا وَالاْخِرَةِ؛1

هر مسلمانى از دين برگردد و مرگ او در حال كفر فرارسد اعمال چنين افراد در دنيا و آخرت باطل گشته است».

مقصود اين است كه تمام اعمال و عبادات و طاعات آنها از نظر نتيجه نابود مي‏گردد و نقطه مقابل «ارتداد» اسلام و توبه است، كه وسيله محو گناهان و بخشوده شدن تمام آنهاست چنان‏كه مي‏فرمايد:

«يا عِبادِى الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً؛2

اى بندگان من، كه درباره خويش زياد روى كرده‏ايد (و پااز حريم محرمات فراتر نهاده‏ايد) از رحمت خدا نوميدنباشيد، به‏راستى خدابخشاينده

1. بقره(2) آيه 217.

2. زمّر(39) آيه 55.