نكات آيات - در سرزمین تبوک نسخه متنی

‌ پيمان‏شكن، روشى غير اصولى تلقى كرده‏اند در صورتى كه عمل پيامبر دنباله مبارزه‏هاى پيامبران پيشين است. در پايان بايد از اين گروه اشكال تراش پرسيد: آيا پيامبر با اين عمل به جامعه بشرى خدمت كرد و آنان را از زبونى و ذلت آزاد ساخت يا نه؟ به‏طور مسلم نمي‏توان دومى را انتخاب نمود؛ زيرا هيچ حق‏شناسى مبارزه با شرك را كار بي‏فايده‏اى نمي‏داند پس طبعا بايد قسمت اول را برگزيد و آن اين‏كه اين عمل به نفع جامعه بشرى بود. با اين فرض، اعمال زور و قدرت از چنين امورى صحيح و منطقى خواهد بود هر چند طرف آن‏را كار غير عادلانه بداند.

نكات آيات

1. جمله «فَسِـيحُوا فِى الأَرضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ» به مشركان مهلت مي‏دهد كه چهار ماه آزادانه در روى زمين بگردند، چنين آزادى موقتى يكى از افتخارات حكومت جوان اسلام است كه به دشمن مهلت مي‏دهد در اين مدت بينديشند، شايد با به كار انداختن عقل و خرد، راه سعادت را پيدا كنند و يا به هر كجا كه بخواهند پناه ببرند و اگر براى صف آرايى نياز به تجهيز دارند، خود را مجهز سازند، و اگر دولت جوان اسلام، اهل صداقت نبود مي‏توانست با يك شبيخون همه را درهم كوبد و متلاشى سازد.

2. مقصود از جمله «الَّذِينَ عاهَدْتُمْ مِنَ المُشْرِكِـينَ» كيست؟ پاسخ به اين سؤال كمى آشنايى با تاريخ اسلام را مي‏طلبد و اين كه در آيات شانزده‏گانه قطع‏نامه دقت نماييم. اكنون تشريح هر دو مطلب به قرار ذيل است:

الف) پيامبر گرامى در سال ششم هجرى در نقطه‏اى به‏نام «حديبيه» (محلى در نزديكى مكه) با مشركان قريش، پيمان عدم تعرض بست و طرفين با تنظيم صلح‏نامه‏اى به‏شرح زير، از يكديگر فاصله گرفتند:

1. مشركان و مسلمانان مدت ده‏سال متعرض يكديگر نشوند؛

2. مسلمانان بدون آن‏كه به مكه وارد شوند، از همان نقطه به مدينه باز گردند؛

3. مسلمانان بتوانند سال آينده به مكه بيايند و پس از سه روز اقامت، مكه را به