1. باديه‏نشينان دور از ايمان و تقوا - در سرزمین تبوک نسخه متنی

‌ آيات مورد بحث ـ برخلاف اصل مسلم نزد اهل‏تسنن، كه همه صحابه پيامبر را عادل و پاكدامن و رهرو حقيقت مي‏دانند، هر چند يكديگر را سب كنند و خون هم‏ديگر را بريزند و هزاران نفر را سربه‏نيست نمايند ـ اصحاب و ياران پيامبر را به دسته‏هاى مختلفى تقسيم مي‏كند و آب پاكى روى دست كسانى كه همه صحابه را عادل و متقى مي‏دانند، مي‏ريزد. اكنون تشريح اين گروه:

1. باديه‏نشينان دور از ايمان و تقوا

مردم باديه‏نشين، براثر نداشتن معلومات صحيح و تربيت‏هاى سازنده، نفوذ در آن‏ها به سختى و كندى انجام مي‏گيرد. آنان گرچه از فطرت و سرشت دست نخورده بهره دارند، ولى دست كشيدن از عقايد موروثى كه با آن رشد و نمو كرده‏اند، بسيار كار مشكلى است. قرآن به اين حقيقت با جمله «أشَدَّ كُفْرا وَ نِفاقا؛ در كفر و نفاق سرسخت هستند»، اشاره مي‏كندو آن‏گاه آنان را افراد ناآگاه از قوانين و حدود الهى معرفى مي‏نمايد، چنان‏كه مي‏فرمايد: «وَأَجْدَرُ أَنْ لايَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللّهُ». اين گروه آگاهى از قوانين الهى ندارند، اين گروه به خاطر داشتن كفر و نفاق و عدم آگاهى از واجبات و محرمات، زكات الهى را نوعى جريمه مي‏پندارند و پيوسته در انتظار حوادث بد عليه اسلام و مسلمانانند تا با سقوط و نابودى دولت اسلامى از پرداخت اين جريمه راحت گردند، چنان‏كه مي‏فرمايد: «وَمِنَ الأَعْرابِ مَنْ يَـتَّخِذُ ما يُنْفِقُ مَغْرَماً وَيَتَربَّصُ بِكُمُ الدَّوائِرَ...».

ولى در عين حال افراد باديه‏نشين آن‏چنان نيستند كه نفوذ در آنها ممكن نباشد، بلكه در پرتو عوامل صحيح و روش‏هاى مؤثر مي‏توان در ايشان نفوذ كرد و غبار جهل و زنگ شرك را از قلوب آنان زدود، چنان‏كه در آيه 99 به اين مطلب اشاره شده‏است.

اسلام با زندگى باديه‏نشينى و بيابانگردى، كه مايه محروميت از مزاياى دين و اجتماع انسان است، مخالفت و آن را نوعى رهبانيت تلقى نموده‏است.

امير مؤمنان به گروه خوارج كه از اجتماع مسلمانان دورى جسته و به‏سان