در سرزمین تبوک نسخه متنی

‌ «وَعَدَ اللّهُ المُـؤْمِنِـينَ وَالمُـؤْمِناتِ جَـنَّاتٍ تَجْرِى مِنْ تَحْتِها الأَنْهارُ خالِدِينَ فِـيها وَمَساكِنَ طَيِّبَةً فِى جَـنّاتِ عَـدْنٍ؛

خدا به زنان و مردان مؤمن، بهشت‏ها وعده داده كه جوي‏ها در آن روان است و جاودانه در آن هستند».

چنان‏كه ملاحظه مي‏كنيد در آيه 72 زن و مرد را از نظر پاداش و اعمال و افعال مثل هم شمرد. و هر كس، خواه مرد و خواه زن از روى ايمان، عملى را انجام دهد پاداش عمل خود را خواهد ديد. در آخر اين آيه به نكته‏اى اشاره فرموده كه برخى از مؤمنان غافل از درجات بالاتر بهشت (يعنى رضايت الهي) هستند لذا در دنباله آيه فرمود: «رِضْوانٌ مِنَ اللّهِ أَكْبَرُ ذ لِكَ هُـوَ الفَوْزُ العَظِـيمُ؛ رضايت الهى بزرگ‏ترين پاداش است».

بسيارى از مردم خدا را براى پاداش‏هايى كه در شرع در برابر آنها تعيين شده است مي‏پرستند. اين نوع پرستش در عين اين‏كه شايسته تقدير است مخصوص گروهى است كه روح خدا پرستى در آنها به سر حدّ كمال نرسيده باشد و در روايات ما از اين عبادت به «عبادة الأجراء» يادآورى شده‏است؛ ولى كسانى هستند كه روح خداشناسى آنها به سرحدّ كمال رسيده، كمال مطلق را دوست دارند، علاقه تامى به ذات اقدس او دارند، تحصيل رضايت او را بالاتر از همه لذايذ مي‏دانند، محركى ديگر جز شايستگى او به پرستش ندارند. آنان همانند افرادى هستند كه مي‏گويند: «ما عبدناك خوفاً من نارك ولا طمعاً فى جنّتك بل وجدناك أهلاً للعبادة؛ پرستش ما براى ترس از دوزخ و طمع در بهشت تو نيست، بلكه اهليت و شايستگى ذاتى تو، سبب شد كه ما تو را بپرستيم». البته اين گروه كاملاً در اقليتند.