نكتهها به روايت تصوير
اصولاً هدف از نگارش اثر تاريخى، خاصّه خاطرات، زنده نگه داشتن رويدادها ونقل آنها به آيندگان است. امروزه عكس و فيلم نيز به تنهايى همان هدف را برآورده مىكند و قاعده بر اين است كه بدون نوشته يا توضيحى ارائه شود؛ امّا چون در مورد زندگى شهيد رجائى عكسهاى پيوسته و به اندازه كافى در دسترس نبود ـ كه روحيّه او با داشتن عكسهاى انبوه و اضافى، سازگار نبود! ـ و از سويى، بيان و انتقال هدف فوق با اين كاستى، كمى ناقص مىنمود و از سوى ديگر، برداشت درست از ظرافتهاى زندگى بسته آن شهيد براى همه ميسور نبود، براساس آشنايى با خصوصيّات روحى وى، از تعدادى عكس موجود كه سنديّت ويژگىهاى زندگى و حكايت از درون و دل او داشت، با ذكر نكتههاى پيدا و پنهان آنها به بخش پايانى اين كتاب اختصاص يافت. هر چند آن بزرگوار تا زنده بود ـ حتّى از ياران ـ نمىپسنديد، واقعيّتهاى زندگى او را به ديگران بشناسانند؛ امّا بعد از شهادت او، اين نكته يك تكليف بود كه براى شناخت بيشتر مسئولان و مردم، به ويژه آيندگان، لااقل بخشى از حقايق زندگى ناشناخته آن فرزند ملّت را در قالب تصوير بازگو نماييم.
سر زفرمان خطم گفت مكش تا بروم
گفت از خود ببرد هر كه وصالم طلبد
ما به اميد وى از خويش بريديم و برفت
ما سر خويش ز خطش نكشيديم و برفت
ما به اميد وى از خويش بريديم و برفت
ما به اميد وى از خويش بريديم و برفت