لطفا منتظر باشید ...
لفظ جلاله در منطق اسلامي
اين مسئله در ميان منطقدانان اسلامي (1) به اين صورت مطرح شده كه اگر «الله»، عَلَم است چگونه اين لفظ بر خداوند قرار داده شده است؟ اين سؤال كه گوياي استبعاد وضع «الله» به عنوان علم بر ذات خداوند است از اين نكته در باب وضع ناشي شده كه وضع الفاظ بر معاني فرع بر تصور موضوع له است و مشكل در خصوص خداوند اين است كه تا خداوند تعقل نشود نمي توان لفظ را بر او وضع كرد، و تصور ذات خداوند براي بشر مقدور نيست، بنابراين، لفظ جلاله نمي تواند عَلَم و اسم خاص باشد.منطق دانان در پاسخ اين اشكال گفتهاند: خداوند را مي توان به گونهاي تصور كرد كه از ماسواي خودش ممتاز شود و سپس لفظ «الله» را بر اين ذات ممتاز وضع كرد. به علاوه، لازمه استدلال فوق - بر فرض صحت - نفي امكان وضع لفظ جلاله بر خداوند نيست، بلكه عدم امكان قرار داد و وضع براي بشر است و اين دليل اخص از مدعا است، زيرا ادعا اين است كه لفظ جلاله ممكن نيست بر ذات خداوند نهاده شود و دليل آن هم اين است كه بشر قادر نيست خدا را تصور كند، ولي شايد خداوند لفظ1. ميرزا محمد علي ، حواشي الحاشيه (الحاشيه)، ص 133
