نقد برهان ناپذیری نسخه متنی

نخست بر قضاياي (1) تا (4) آسيب پذيرتر است. «سقراط وجود ندارد» و «هملت هرگز وجود نداشته است».

بنابراين، درست نيست كه «هر چيزي وجود دارد».(1)

ما در اين‏جا مي ‏بايست در دو سطح مختلف بحث كنيم: در يك سطح بايد بحث كنيم كه بارنز از اين نقل قول‏هاي خود چه برداشتي دارد و براساس آن‏چه نتايجي را به گويندگان اين اقوال نسبت مي ‏دهد و خود چگونه اين اقوال را نقّادي مي ‏كند و در سطح دوم بايد ببينيم چه معنايي در اين اقوال وجود دارد و آيا اين اقوال با براهين وجودي ناسازگارند؟

اما سطح اول: برداشت بارنز از اين اقوال اين است كه وقتي وجود و شي ‏ء يك چيز و داراي يك مفهوم باشند، ديگر نمي ‏توان با برهان وجودي ، وجود خدا را اثبات كرد، زيرا وجود چيزي جز خود موضوع نيست. ردّ بارنز اين است كه هر چيزي موجود نيست، مانند اين كه ما در مورد سقراط سخن مي ‏گوييم، در حالي كه او الان موجود نيست و اگر آن قاعده صحيح باشد، پس سقراط و يا هملت بايد وجود داشته باشند. در حالي ‏كه هملت اصلاً وجود نداشته‏است. بنابراين، با اين استدلال نمي ‏توان منكر وجود محمولي بود و در نتيجه، با اين استدلال نمي ‏توان برهان وجودي را منهدم ساخت.

اما سطح دوم: بر اساس نقلي كه بارنز انجام داده آن‏چه از كلام كواين به دست مي ‏آيد اين است كه وجود و شيئيت يك مصداق دارند، نه اين كه مفهوم شي ‏ء و وجود يكي باشند، بلكه آن‏چه مورد ادعا است اتحاد مصداقي مفهوم وجود و شي ‏ء است، زيرا از عبارت كواين به دست نمي ‏آيد كه شيئيت و وجود از نظر مفهوم برابراند. بنابراين، از قاعده فوق نمي ‏توان انكار وجود محمولي را نتيجه گرفت، خواه قاعده صادق باشد يا كاذب.

اما از آن‏چه درباره هيوم نيز نقل كرده نيز نمي ‏توان به طور يقيني استفاده كرد كه‏وجود و هر محمولي از نظر مفهومي يك چيزاند، زيرا آن‏چه از عبارت هيوم‏استفاده مي ‏شود اين است كه اگر محمول و محمول موجود را نسبت به

1. همان، 48.