سیدمحمد کاظم مدرسی، احمد بهشتی، علیرضا سبحانی، اکبر اسدعلیزاده، سید مجتبی آقایی، علی اصغر فیضی پور، جعفر سبحانی، سیدمحمود مدنی، فاطمه علیپور، غلامحسین زینلی، علی زمانی قمشه ای، مسعود پور سید آقایی، مجید حیدری نیک، محمد رضا جباری، سامی بدری، علی اصغر رضوانی، جعفر خوشنویس، مرتضی نائینی، احمد عابدی، محمدجواد فاضل لنکرانی، رحیم کارگر، حبیب الله طاهری؛ ترجمه: عبدالله امینی؛ تقریرکننده: علی لاری؛ مصاحبه شونده: علی کورانی
محمد رضا جبارى دوران غيبت صغرى با ويژگى هايى از ادوار پيشين و پسين خود، باز شناخته مى شود . از جمله مهم ترين وجوه تمايز اين دوران با دوره هاى پيشين - يعنى عصر حضور ائمه عليهم السلام در راس جامعه ى شيعه - محروم ماندن شيعيان از فيض حضور آشكار امام عليه السلام در متن جامعه است . تا سال 260 ه . ق . شيعيان، به جز در زمان هايى كه امامان شيعه عليهم السلام در زندان به سر مى بردند يا در خانه ى خود زير نظر بودند، آزادانه با آنان ارتباط داشتند و به طور مستقيم از هدايت و فيض معنوى آنان بهره مند مى گشتند . دراين سال با شهادت امام حسن عسكرى عليه السلام، به ناگاه شيعيان با وضع پيش بينى نشده اى روبه رو شدند . آنان به يك باره، امام خويش را در پس پرده ى غيبت يافتند . به طور طبيعى، نخستين پرسش و چشم داشت شيعيان در شرايط جديد، اين بود كه چگونه مى توانند با امام خويش، ارتباط برقرار كنند و چاره ى مشكل هاى خويش را از او بجويند . اين پرسش بى پاسخ نماند و در نخستين فرصت پس از آغاز غيبت صغرى، راه دست يابى به امام عليه السلام و چگونگى ارتباط با او در شرايط پديد آمده، به آگاهى گروهى از شيعيان رسيد . يكى از روايت هاى تاريخى بر جا مانده از آن دوره كه بر مدعاى ياد شده، دلالت دارد، گفته ى شيخ صدوق درباره ى گروهى از شيعيان قم است . آنان مانند هميشه، براى ديدار با امام عسكرى عليه السلام و تقديم هديه هاى مالى و وجوه شرعى و نامه هاى حاوى سؤالات شيعيان قم، به سامراء رفته بودند . اين گروه در سامراء با شهادت امام يازدهم عليه السلام و ادعاى دروغين امامت از سوى جعفر بن على الهادى - برادر امام عسكرى عليه السلام - روبه رو شدند . چون جعفر - كذاب - نتوانست نشانه هاى لازم براى اثبات امامت خويش را به آنان ارايه دهد، پس از سرگردانى و گذر از مشكلاتى، راه بازگشت در پيش گرفتند . همين كه به بيرون شهر سامراء رسيدند، پيك امام دوازدهم (عج) با آنان ديدار كرد . بدين ترتيب، آنان به درك فيض ديدار با آن بزرگوار موفق شدند . آن حضرت در همين ديدار به گروه قمى ها فرمود كه از آن پس براى ديدار يا انجام امور مربوط به امام عليه السلام، ديگر به سامراء نروند; زيرا ايشان براى انجام امور ياد شده، نماينده اى در بغداد خواهد گمارد . (1) گذر زمان نشان داد كه نماينده ى گمارده شده در بغداد، همان «عثمان بن سعيد عمرى » ; نخستين سفير و نايب ناحيه ى مقدسه در دوران غيبت صغرى است كه جامعه ى شيعه را حتى در دورترين سرزمين هاى شيعه نشين جهان اسلام، رهبرى مى كرد . (2) «عثمان بن سعيد عمرى » ادامه دهنده ى راهى بود كه سال ها پيش از دوران غيبت صغرى و از سوى امام صادق عليه السلام آغاز شده بود . (3) «عثمان بن سعيد عمرى » ، در راس آن قرار داشت، سازمانى پنهانى با هدف هاى مشخص بود كه از آن با نام «سازمان يا نهاد وكالت » و يا «نظام الاموال و الوكلاء» ياد مى شود . (4)
لطفا منتظر باشید ...
