سیدمحمد کاظم مدرسی، احمد بهشتی، علیرضا سبحانی، اکبر اسدعلیزاده، سید مجتبی آقایی، علی اصغر فیضی پور، جعفر سبحانی، سیدمحمود مدنی، فاطمه علیپور، غلامحسین زینلی، علی زمانی قمشه ای، مسعود پور سید آقایی، مجید حیدری نیک، محمد رضا جباری، سامی بدری، علی اصغر رضوانی، جعفر خوشنویس، مرتضی نائینی، احمد عابدی، محمدجواد فاضل لنکرانی، رحیم کارگر، حبیب الله طاهری؛ ترجمه: عبدالله امینی؛ تقریرکننده: علی لاری؛ مصاحبه شونده: علی کورانی
بيشتر فلاسفه ى پوزيتيويسم به ويژه ماركسيست ها در سده ى نوزدهم و بيستم، درباره ى سنت ها و مرحله هاى تاريخ به بحث پرداخته اند . بهترين دست آوردى كه ماركسيسم، به انديشه ى بشرى تقديم كرد، اصل جبر تاريخى (1) و كوشش براى كشف سنت ها و مراحل تاريخ، نيز اهميت شناخت قوانين آن براى پيش بينى مسير حركت تاريخ و پى آمدهاى آن بود . ماركسيسم درباره ى شناخت سنت هاى تاريخ و نقش آن در ارتقاى بينش و آگاهى انسان و تاثير فعاليت هاى مثبت در رويكرد مرحله ى تاريخى كه انتظار آن مى رود، نيز كاوش مى كند . اما ماركسيسم با انكار وجود خداى متعال و تحريف دين الهى در برخورد و تعامل با پيامبران، گرفتار لغزش شد، كه پى آمد آن، عدم موفقيت در كشف مراحل كلى حركت تاريخ و شناخت سنت هايى است كه مقطع كنونى و گذار را به مرحله ى آينده انتقال مى دهد و در پايان محتومى نگه مى دارد . انديشه ى بشرى از راه افكار ماركسيستى، در سده ى 19 ميلادى، جبر تاريخى را درك كرد و به كشف مراحل و مقاطع جبرى تاريخ و قوانين كلى آن پرداخت، اما در كشف خود به راه اشتباهى رفت . (2) در مقابل، انديشه ى نبوى، از آغاز پيدايش در بيش از هزار سال پيش، تصور خود از حركت جامعه ى بشرى را براساس جبر تاريخى نهاد و انديشه اى روشن از سنت ها و مراحل تاريخ را تقديم كرد . ميراث دينى يهوديان و مسيحيان و مسلمانان، نصوص مشتركى را درباره ى سنت هاى تاريخى به گزارش پيامبران، در بر دارد و پژوهشگران مى توانند بگويند باور دينى به سنت هاى تاريخى، از مهم ترين اعتقادات اساسى مشترك ميان اديان سه گانه ى اسلام، يهوديت و مسيحيت است . مايلم تاكيد كنم متون دينى كه ميراث اديان سه گانه ى مذكور است، اطلاعات يكسانى توسط شخصيت هاى تاريخى ارايه مى دهد كه حركت و نهايت تاريخ براساس آن پايه ريزى مى شود . بنابراين، در برابر ما فقط انديشه ى مشتركى درباره ى نهايت سير تاريخ نيست، بلكه انديشه هاى هم خوان شخصيت هاى تاريخى است كه از متون دينى به دست مى آيد . به سبب وجود متونى كه از شخصيت هاى تاريخى سخن مى گويد، قرائت ها و تفسيرهاى گوناگونى يافته مى شود كه ما را در برابر مصداق هاى مختلفى از يك انديشه قرار مى دهد . البته راه گفت و گوى آرام علمى براى اديان سه گانه و گرايش ها و مذاهب، براى راه يابى و وصول به قرائتى يكسان از متون، باز است . پس از اين مقدمه مى توان گفت: به اعتقاد شيعه، وجود مهدى موعود، حجت بن الحسن العسكرى، فرزند حسين مظلوم و شهيد، با مراحل و سنت هاى سير تاريخ مرتبط است، چنان كه اين سخن را تمامى پيامبران توسط متون اساسى مانند قرآن و تورات و انجيل گفته اند . سير اعتقادات شيعى، به گواه ميراث معتبرش، مدعى است كه مهدى موعود (عج)، قهرمان پايان تاريخ است . متون شيعى، مهدى موعود (عج) را «محمد بن الحسن العسكرى، فرزند حسين مظلوم شهيد» مى داند . متون دينى مسيحى و يهودى نيز وى را مشخص كرده اند . گواه انديشه ى ما، تاكيد قرآن است كه پايان درخشان تاريخ، به خواست خدا حتمى است و خداوند در قرآن و كتاب هايى كه بر پيامبران پيشين فرستاده، آن را بيان كرده است . قرآن تاكيد دارد كه خبر بعثت پيامبر مكى، در تورات و انجيل هست . اهل بيت عليهم السلام در سخنان خود تاكيد دارند كه كتاب هاى پيشين [تورات و انجيل] به محمد و اهل بيتش بشارت داده است . على و حسين و مهدى عليهم السلام در اين كتاب ها نام برده شده اند، چنان كه از پيامبر صلى الله عليه و آله نام برده شده است .
لطفا منتظر باشید ...
