عمده ترين مفاهيمى كه در اين بخش مورد بررسى قرار مى گيرند، مفهوم «نظم» و در مقابل آن «تصادف» است; زيرا در همه ى تقريرهايى كه از برهان نظم صورت گرفته و حتى ايراداتى كه به اين برهان وارد شده است، تكيه ى اصلى بر روى نظام مندى عالم است و خصوصيات ديگر; از قبيل هدفدارى و غيره همواره به عنوان شرط لازم براى يك مجموعه ى نظام مند مورد تأكيد قرار گرفته است. از سوى ديگر چون احتمال «تصادف» اصلى ترين مستمسك مخالفان راهيابى از نظام مندى عالم به مبدأ حكيم و مدبر آن است; شناسايى دقيق معنى دو واژه ى «نظم» و «تصادف» در بخش اصطلاح شناسى اين بحث بسيار تعيين كننده خواهد بود و عناوين ديگر عمدتاً به اين دو عنوان برمى گردند. ولى به دليل ديدگاه هاى مختلفى كه نسبت به ماهيت اين برهان وجود دارد لازم است مفهوم «برهان» نيز در اينجا مورد دقت قرار گيرد.شايان ذكر است كه مفاهيمى همانند «اتقان صُنع»، «نظام احسن» و احياناً عناوين ديگرى كه در كتاب و سنت بيانگر نظام مندى طبيعت اند در فصلى ديگر ـ كه به منظور بررسى اين برهان در متون مقدس اسلامى اختصاص خواهيم داد ـ مورد بررسى قرار خواهد گرفت.
لطفا منتظر باشید ...
