امام باقر عليه السلام: «انّ الله عزوجل اذا اراد ان يخلق النطفة التى ممّا اخذ عليها الميثاق في صلب آدم، او ما يبدوله فيه ويجعلها فى الرحم حرّك الرجل للجماع وأوحى الى الرحم أن افتحى بابك حتّى يلج فيك خلقى وقضائى النافذ وقدري، فنقح الرحم بابها فتصل النطفة الى الرّحم فتردّد فيه اربعين يوماً، ثم تصير علقة اربعين يوماً، ثم...;(224) هرگاه خداوند اراده كند تا انسانى را كه در صلب آدم از او ميثاق گرفته است خلق كند و يا او را در رحم سقط كند، مرد را براى جماع تحريك مى كند و به رحم وحى مى كند كه آغوش خود را براى قبول مخلوق من و حكم نافذ و تقديراتم بگشا. پس رحم آغوش خود را مى گشايد و نطفه به رحم وارد مى شود و چهل روز در آن جا مى ماند. سپس چهل روز به صورت علقه مى ماند و سپس ....»
4 ـ نظام معرفتى
«والله اخرجكم من بطون امّهاتكم لاتعلمون شيئاً وجعل لكم السمع والابصار والافئدة لعلكم تشكرون;(225) و خدا شما را از شكم مادرانتان ـ در حالى كه چيزى نمى دانستيد ـ بيرون آورد، و براى شما گوش و چشم ها و دل ها قرار داد، باشد كه سپاسگزارى كنيد.»
5 ـ نظام اختلاف زبان ها و رنگ ها
«ومن آياته خلق السموات والارض واختلاف السنتكم والوانكم، انّ فى ذلك لايات للعالمين;(226) و از نشانه هاى [ قدرت ] او آفرينش آسمان ها و زمين و اختلاف زبان هاى شما و رنگ هاى شماست. قطعاً در اين [ امر نيز ] براى دانشوران نشانه هايى است.»امام صادق عليه السلام: «تأمل، يا مفضّل ما أنعم الله تقدست اسماؤه به على الانسان من هذاالنطق الذى يعبّر به عمّا فى ضميره، وما يخطر بقلبه، ونتيجة فكره، وبه يفهم عن غيره ما فى نفسه ولو لا ذلك كان بمنزلة البهايم المهملة التى لاتخبر عن نفسها بشىء، ولاتفهم عن مخبر شيئاً;(227) اى مفضّل! بنگر كه چگونه خداوند ـ تقدست اسماءه ـ به آدمى نعمت نطق عطا كرد و او مى تواند با اين نيرو آنچه را كه در نهان و قلب دارد، باز گويد و انديشه اش را بيان نمايد و از درون مردم آگاه شود؟ اگر اين توان نطق در او نبود، هر آينه به يك حيوان چهارپا مى مانست كه نه مى توانست ديگران را از درون و انديشه هاى خود آگاه سازد و نه از مافى الضمير ديگران باخبر شود.»