4ـ امتيازات برهان نظم - طبیعت و حکمت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

طبیعت و حکمت - نسخه متنی

احمد دیلمی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

4ـ امتيازات برهان نظم

برهان نظم سرنوشت پرافت و خيزى را در راه چالش با اشكالات متعددى كه در مقابل آن طرح شده، پشت سر گذاشته است; به طورى كه شايد هيچ برهان ديگرى چنين وضعى را نداشته باشد. از سوى ديگر اين برهان داراى ويژگى ها و امتيازاتى است كه جبران كننده ى آن همه زحمات در راه دفاع از آن است و آن را به عنوان سرمايه اى ارزشمند و شايسته ى دفاع مطرح مى كند. در اين قسمت به بعضى از اين امتيازات اشاره مى شود:

الفـ اين راه، نياز چندانى به مقدمات پيچيده و فنى ندارد و ساده ترين بيانى است كه مى توان در اين زمينه، مطرح كرد و از اين روى براى همه ى مردم در هر سطحى از معلومات باشند، قابل فهم و هضم است.(191)

بـ اين برهان در هم آهنگى با علوم تجربى و مورد پشتيبانى از جانب آن است; زيرا هر كشف تازه اى كه در علوم طبيعى از اسرار جهان هستى صورت مى گيرد، آيت و نشانه ى جديدى براى اثبات وجود خدا در اختيار انديشمندان مى گذارد.(192)

جـ اين راه مستقيماً به سوى «خداى آفريننده ى دانا و توانا» رهنمون مى شود، برخلاف بسيارى از برهان هاى فلسفى كلامى كه نخست موجودى را به عنوان «واجب الوجود» اثبات مى كنند و علم و قدرت و حكمت و خالقيت و ربوبيت و ديگر صفات او را با برهان هاى ديگرى ثابت مى كنند.(193)

دـ چون يكى از كاركردهاى اصلى اين برهان، بيدار كردن فطرت و به آگاهى رساندن معرفت فطرى است، با تأمل در موارد آن، حالتى عرفانى به انسان دست مى دهد كه گويا دست خدا را در ايجاد و تدبير پديده هاى جهان مشاهده مى كند، همان دستى كه فطرت او با آن، آشناست.(194)

هــ اين برهان همواره از جانب كتاب و سنت مورد تأكيد و اصرار قرار گرفته است; چنان كه در فصل بعدى خواهد آمد، بخش قابل توجهى از مباحث مربوط به الاهيات در متون دينى به آن پرداخته شده است. بنابراين تلاش در جهت تبيين آن، گامى در تفسير متون مقدس دينى است و نمايان گر پيوند مستحكم عقل و دين مى باشد.

/ 90