آگاهى پيامبران و پيشوايان معصوم از غيب، بر دو گونه تصور مىشود:1- بدون تعليم الهى، آگاه باشند.2- خداى آگاه، به پيامبران تعليم كرده باشد و امامان نيز هر كدام از امام قبل، و سر انجام از پيامبر آموخته باشند و يا خداوند از راه ديگرى به آنان تعليم كرده باشد.دانشمندان شيعه همگى تصريح كردهاند كه آگاهى پيامبر و امام از غيب، ذاتى و بدون تعليم الهى نيست و به گونه دوم يعنى به تعليم الهى است و كسانى كه علم امامان عليهم السلام را ذاتى و بدون تعليم الهى بدانند و علم آنان را به گونه علم الهى بدانند از «غلاه» به شمار مىآيند و اصولا اين عقيده مستلزم شرك مىباشد. در اينجا لازم است توجه خواننده عزيز را به مطلبى جلب كنيم: با مراجعه به روايات و گفتههاى دانشمندان بزرگ روشن مىشود كه در زمان پيامبران گرامى عليه السلام و امامان معصوم عليهم السلام و نيز در دورههاى بعد، گاهى از واژه «علم غيب» علم ذاتى و بدون تعليم الهى فهميده مىشده است و از اين جهت در آيات و روايات و نيز در كلمات دانشمندان مكررا تصريح شده است كه آگاهى پيامبر و امام از غيب، ذاتى نيست، بلكه به تعليم الهى از راه وحى و غيره و يا آموختن از پيامبر و امام قبل است و اگر در برخى از احاديث آگاهى از غيب آنان نفى شده است، مقصود اين نوع از علم غيب است.و اينك متن برخى از روايات و گفتارهاى دانشمندان:1- بعد از پايان جنگ جمل، على عليه السلام در بصره خطبهاى خواند و در ضمن آن خطبه از برخى حوادث آينده خبر داد يكى از ياران آن حضرت با تعجبى فراوان، به ايشان گفت: «لقد اعطيت يا امير المؤمنين علم الغيب.» آيا شما «علم غيب» داريد و اين جمله اشاره به اين بود كه «علم غيب» اختصاص به خدا دارد زيرا خدا است كه ذاتا به همه چيز آگاه است.آن امام گرامى در پاسخ او خنديد و گفت: «ليس هو بعلم الغيب و انما هو تعلم من ذى علم...» اين كه من از حوادث آينده خبر مىدهم «علم غيب» يعنى ذاتى و بدون تعليم الهى نيست بلكه بوسيله پيامبر خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم به من تعليم شده است...2- يحيى بن عبد اللّه بن الحسن بن امام هفتم عليه السلام گفت: فدايت شوم اينان (گروهى از مردم) عقيده دارند كه شما «علم غيب» داريد.حضرت در پاسخ او فرمود:... نه به خدا سوگند آنچه ما مىدانيم از پيامبر خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم به ما رسيده و از آن حضرت آموختهايم، «لا و اللّه ما هى الا وراثة عن رسول اللّه صلّى الله عليه وآله وسلّم»3- شيخ بزرگوار محمد بن، محمد بن نعمان مفيد (متوفاى 413) مىنويسد:
لطفا منتظر باشید ...
