آموزش عقاید نسخه متنی

به ديگر سخن: يکي از نتايج تباه
کننده اين کژ انديشي، جبر گرايي و سلب
مسئوليت از انسان است که به معناي نفي مهمترين
ويژگي انسان، و پوچي و بيهودگي هر نظام
تربيتي و اخلاقي و حقوقي و از جمله نظام
تشريعي اسلام است. زيرا در صورتي که انسان،
اختياري در انجام کارهايش نداشته باشد ديگر
جايي براي وظيفه و تکليف و امر ونهي و پاداش
و کيفر، باقي نخواهد ماند.بلکه مستلزم پوچي و بي هدف بودن
نظام تکوين نيز مي باشد زيرا چنانکه از آيات
کريمه(1) و روايات شريفه و
براهين عقلي بدست مي آيد هدف از آفرينش جهان
طبيعت، فراهم شدن زمينه آفرينش انسان است تا با فعاليت
اختياري و عبادت و بندگي خداي متعال، به والاترين
کمالات  امکاني و مقام قرب
الهي نائل گردد و شايسته دريافت رحمتهاي ويژه
پروردگار شود، و در صورتي که انسان، اختيار و مسئوليتي  نداشته باشد شايسته دريافت پاداش و
نعمتهاي جاوداني و رضوان الهي نخواهد شد و هدف از آفرينش،
نقض خواهد گرديد و دستگاه آفرينش به صورت يک صحنه وسيع
خيمه شب بازي درخواهدآمد که انسانها عروسکهاي آن را تشکيل
مي دهند و بي اختيار، حرکاتي درآنان پديد مي
آيد و سپس بعضي مورد نکوهش و کيفر، و برخي مورد
ستايش و پاداش، قرار مي گيرند!

مهمترين عاملي که موجب رواج و گسترش اين
گرايش خطرناک شد اغراض سياسي حکومتهاي ستمگري بود
که مي توانستند بوسيله اين افکار، رفتارها و کردار
ناشايست خودشان را توجيه کنند و توده هاي نا آگاه را به
پذيرفتن سلطه و سيادتشان وادار نمايند و ايشان را از
مقاومت و حرکت و قيام باز دارند. و به راستس بايد
جبرگرايي را مهمترين عامل تخدير کننده ملتها به حساب
آورد.

از سوي ديگر، کساني که کمابيش
به  نقاط ضعف اين گرايش،
پي برده بودند ولي نه خودشان توان جمع بين توحيد کامل و
بين نفي جبر را داشتند و نه از تعاليم اهل بيت عصمت و
طهارت (سلام الله عليهم اجمعين) بهره مي گرفتندمعتقد به
تفويض شدند و افعال اختياري انسان را از دايره
فاعليت الهي، خارج دانستند و به نوعي  ديگري از انحراف و کژانديشي
مبتلي شدند و از معارف بلند اسلامي و نتايج والاي آن
محروم گرديدند.

1. به اين ايات، مراجعه کنيد: سوره هود:
آيه 7، سوره ملک، آيه 2، سوره کهف: آيه7، سوره ذاريات:
آيه 56، سوره توبه: آيه 72.