جهان
اعجاز قرآن
اکنون که اجمالا و سر بسته دانستيم که قرآنمجيد، سخني الهي و اعجاز آميز است به توضيح
بعضي از جهات اعجاز آن مي پردازيم.
الف. فصاحت و بلاغت قرآن
نخستينوجه اعجاز قرآن کريم، شيوايي( فصاحت) و (بلاغت) آن است.
يعني خداي متعال براي بيان مقاصد خود در هر
مقامي شيواترين و زيباترين الفاظ، و سنجيده
ترين و خوش آهنگ ترين ترکيباتي را بکار گرفته که به
بهترين و رساترين وجهي معاني مورد نظر را به
مخاطبين مي فهماند. و گزينش چنين الفاظ و ترکيبات متناسب
و هماهنگ با معاني بلند و دقيق، براي کسي ميسر است
که احاطه کافي بر همه ويژگيهاي الفاظ و دقايق
معاني و روابط متقابل آنها داشته باشد و بتواند با در نظر گرفتن همگي
اطراف و ابعاد معاني مورد نظر و رعايت مقتضيات حال و مقام،
بهترين الفاظ و عبارات را انتخاب کتد. و چنين احاطه علمي بدون
وحي و الهام براي هيچ انساني فراهم نمي شود.زيبايي
آهنگ جذاب و ملکوتي قرآن براي همگان، و شيوايي و
رسايي آن براي آشنايان به زبان عربي و فنون فصاحت و
بلاغت، قابل درک است اما تشخيص معجزه بودن فصاحت و بلاغت آن از کساني
ساخته است که مهارت و تخصص در فنون مختلف سخنوري داشته باشند و آنرا با ديگر سخنان فصيح و
بليغ، مقايسه کنند و توان خودشان را در برابر آن
بيازمايند و اين، کاري بود که از شعراء و چکامه
سرايان عرب بر مي آمد، زيرا بزرگترين هنر اعراب، سخن
سرايي بود که در عصر نزول قرآن، به اوج شکوفايي رسيده
بود و نمونه هايي از بهترين اشعار را پس از نقد ادبي
بعنوان بهترين و ارزشمند ترين دستاوردهاي هنري،
گزينش و معرفي مي کردند.اساسا
حکمت و عنايت الهي، اقتضاء دارد که معجزه هر پيامبري
متناسب با علم و هنر رايج در آن زمان باشد تا امتيازو برتري
اعجاز آميز آنانرا بر آثار بشري، به خوبي درک کنند چنانکه امام
هادي عليه السلام در پاسخ «ابن سکيت» که پرسيد: «چرا
خداي متعال، معجزه حضرت موسي عليه السلام را يد
بيضاء و اژدها کردن، و معجزه حضرت عيسي »