الوهيت
درباره مفهوم «اله» و «الوهيت» بحثهايزيادي ميان صاحب نظران، انجام گرفته که در کتب تفسير
قرآن، مضبوط است. معنايي که بنظر ما رجحان دارد اين است که
«اله» به معناي «پرستيدني» يا «شايسته عبادت و
اطاعت» است مانند «کتاب» بمعناي «نوشتني» و چيزي که
شانيت نوشتن را دارد.طبق اين معني، الوهيت صفتي است که
براي انتزاع آن بايد اضافه عبادت و اطاعت بندگان را در نظر گرفت و
هرچند گمراهان، معبودهاي باطلي را براي خودشان برگزيده
اند اما کسي که شايستگي عبادت و اطاعت را دارد همان کسي
است که خالق و رب ايشان مي باشد. و اين حد نصاب اعتقادي
است که مي بايست هر کسي درباره خداي متعال داشته باشد
يعني علاوه بر اينکه خدا را بعنوان واجب الوجود و
آفريدگار و کردگار و صاحب اختيار جهان مي شناسد بايد او
را شايسته عبادت و اطاعت نيز بداند و به همين جهت، اين
مفهوم در شعار اسلام (لا اله الا الله) اخذ شده است.
پرسش
1- ارتباط صفات ذاتيه و فعليه، وکيفيت بازگشت آنها به يکديگر را بيان کنيد.2- به چه لحاظي صفات فعليه، مقيد به
قيود زماني و مکاني مي شوند؟
3- مفهوم خالقيت را شرح دهيد و فرق آنها را با
ايجاد و ابداع، بيان کنيد.4- چرا نمي توان براي «آفريدن» مصداق
عيني زائد بر ذوات مخلوقات در نظر گرفت؟
5- مفهوم ربوبيت را بيان کنيد.6- اقسام ربوبيت را شرح دهيد.7- تلازم خالقيت و ربوبيت را توضيح
دهيد.8- مفهوم الوهيت و تلازم آن را با خالقيت و
ربوبيت، بيان کنيد.