آموزش عقاید نسخه متنی

کارهاي اوست که در بخش خداشناسي به اثبات
رسيد و در بيان برهان حکمت نيز توضيح داده شده.
بنابراين، ايه مزبور کاملا قابل انطباق بر برهان نامبرده است.

اکنون مي افزاييم: با توجه به
اينکه آفرينش انسان به منزله غايت و هدفي براي
آفرينش جهان است اگرزندگي انسان در اين جهان، بيهوده و
فاقد هدف حکيمانه باشد آفرينش جهان هم بيهوده و باطل خواهد بود.
و اين نکته را مي توان از آياتي استفاده کرد که وجود عالم
آخرت را مقتضاي حکيمانه بودن آفرينش جهان دانسته است. و از جمله
در وصف خردمندان (اولوالالباب) مي فرمايد:

... و يتفکرون في خلق السموات و الارض
ربنا ما خلقت هذا باطلا سبحانک فقنا عذاب النار(1)


... و درباره افرينش آسمانها و زمين مي
انديشند و (آنگاه مي گويند:) پروردگارا، اين (جهان) را
باطل نيافريده اي، تو منزهي (از اينکه کار باطل،
انجام دهي) پس ما را از عذاب اتش نگهدار.

از اين آيه، استفاده مي شود که تامل در
کيفيت آفرينش جهان، انسان را متوجه حکمت الهي مي
سازد، يعني خداي حکبم از اين آفرينش عظيم،
هدف حکيمانه اي را در نظر داشته و آن را گزاف و پوچ
نيافريده است، و اگر جهان ديگري نباشد که هدف نهائي
از آفرينش جهان، محسوب شود خلقت الهي، پوچ و بي هدف خواهد بود.

دسته ديگري از آيات کريمه قرآن که
اشاره به برهان عقلي بر ضرورت معاد دارد قابل انطباق بر برهان عدالت است.
(2) 
يعني مقتضاي عدل الهي اين است که
نيکوکاران و تبهکاران را به پاداش و کيفر اعمالشان برساند و فرجام
آنان را از يکديگر تفکيک کند و چون در اين جهان،
چنين تفکيکي نيست ناچار جهان ديگري بر پا
خواهد کرد تا عدالت خويش را عينيت بخشد.

از جمله، در سوره جاثيه مي فرمايد:

ام حسب الذين اجترحوا السيات ان نجعلهم
کالذين امنوا و عملوا الصالحات سواء محيا هم و مماتهم ساء ما
يحکمون. و خلق الله السموات و الارض بالحق و لتجزي کل نفس

1.
آل عمران/191.2. ص/28، غافر/58، قلم/35، يونس/4.