دربارهى رجاء نيز گفته مى شود: 1ـ انسان، رجاء به عالم و قادر مطلق دارد.2ـ رجاء از حقايق ذات اضافه است.3ـ هر حقيقت ذات اضافه اى، وجودش ملازم با وجود متعلقش است و از آن جدا نمى شود.پس رجاء به كمال مطلق كه متن وجود انسان را پر كرده است، دليل بر وجود و تحقق متعلق آن، يعنى كمال مطلق است.علامه طباطبايى در تقرير اين برهان مى فرمايد:«استغاثه و تضرع به خداى متعال در سختى ها و شدايدى كه اميد انسان از هر سو و از همهى اسباب ظاهرى قطع مى شود، مطلبى ضرورى است و احدى در آن ترديد ندارد و انسان، اگر چه دين نداشته و به خداى سبحان ايمان نياورده باشد، در هنگام هجوم شدايد اگر به وجدان خود مراجعه نمايد، مى يابد كه اميدش قطع نشده و هنوز به جايى دل بسته است و ممكن نيست اميدى بدون اميدوار كننده اى تحقق يابد: «و لا رجاء الاوهناك مرجوّ منه» پس وجود اين اميد دليل بر وجود كسى است كه انسان به او اميد بسته است. تحقق هر حالتى در انسان كه معناى تعلق در آن باشد، مانند حب و بغض و اراده و كراهت و جذب و نظاير آن، بدون طرف تعلقش در خارج ممكن نيست، پس اگر در خارج مراد و مطلوب و جاذبه اى نباشد، ممكن نيست اراده و طلب و جذبى تحقق پيدا كند و اين وضع تمامى موجوداتى است كه خالى از نسبت نيستند.»(193)
لطفا منتظر باشید ...
